معرفی محله قدیمی ده ونک محله های قدیمی تهران

اگر به دنبال شناخت ریشه های تهران در دل بافت پرهیاهوی امروز هستید محله ده ونک یکی از آن نقاطی است که داستان های بسیاری برای گفتن دارد. این محله قدیمی که در شمال تهران و منطقه شمیرانات واقع شده ترکیبی منحصربه فرد از تاریخ طبیعت و زندگی مدرن را به نمایش می گذارد. شناخت محله هایی مانند ده ونک نه تنها پنجره ای به گذشته پایتخت می گشاید بلکه اطلاعات ارزشمندی درباره ویژگی های کنونی دسترسی ها و حتی بازار مسکن این منطقه در اختیار شما قرار می دهد. در ادامه سفری به گذشته و حال ده ونک خواهیم داشت.

تاریخچه ونک

ونک پیش از آنکه به یکی از مناطق شناخته شده و مدرن تهران تبدیل شود روستایی سرسبز در دامنه شمیران بود. این منطقه با باغ های پربار و قنات های جاری اش بخشی از جغرافیای طبیعی اطراف پایتخت به شمار می آمد.

در دوران قاجار بخش هایی از این ده و زمین های حاصلخیز آن به خصوص توتستان ها تحت نفوذ و مالکیت میرزا حسن خان مستوفی الممالک یکی از رجال پرنفوذ آن دوره قرار گرفت. آرامگاه او نیز در همین منطقه واقع شده که امروزه در محوطه دانشگاه الزهرا قرار دارد.

ده ونک روستایی در قلب پایتخت

ده ونک با وجود توسعه روزافزون تهران و بلعیده شدن بسیاری از روستاهای اطراف توسط شهر تا سال ها توانست هویت روستایی خود را حفظ کند. این هویت در کوچه باغ ها خانه های ویلایی قدیمی و بقایای باغ های میوه آن نمایان بود.

در گذشته درختان توت گردو و زالزالک فراوانی در این منطقه وجود داشت که به مرور زمان و با تغییر کاربری اراضی جای خود را به ساخت وسازهای جدید دادند. با این حال هنوز هم می توان نشانه هایی از آن بافت روستایی را در بخش هایی از ده ونک مشاهده کرد.

ونک تا حدود 30-40 سال پیش دوپاره بود

ونک در گذشته ای نه چندان دور به دو بخش اصلی تقسیم می شد که هر یک ویژگی های خاص خود را داشتند. این تقسیم بندی ریشه در تاریخ سکونت و مالکیت در منطقه داشت و تا دهه های اخیر نیز کمابیش مشهود بود.

ونک ارامنه

یکی از بخش های تاریخی ونک به سکونت جامعه ارامنه اختصاص داشت. حضور کلیسا و بناهایی مانند قلعه ارامنه که بقایای آن هنوز پابرجاست نشان دهنده سابقه حضور این جامعه در منطقه ونک و به خصوص ده ونک است. این بخش هویت فرهنگی و اجتماعی خاص خود را داشت.

ونک مسلمانان

بخش دیگر ونک محل سکونت جامعه مسلمان بود. وجود اماکن مذهبی مانند امامزاده قاضی الصابر و مسجد جامع ده ونک نشان دهنده بافت مذهبی و اجتماعی این قسمت از محله است. این دو بخش در کنار هم محله ونک را با تنوع فرهنگی شکل می دادند.

تحولات ونک در دوره پهلوی

در دوره پهلوی به خصوص دهه های میانی قرن شمسی ونک شاهد تحولات قابل توجهی شد. یکی از این تحولات احداث یک کارخانه ماسک سازی توسط آلمانی ها در دهه بیست شمسی بود.

ساخت خانه های کارگری در اطراف این کارخانه خود زمینه ساز شکل گیری بخشی از بافت مسکونی منطقه شد. پس از خروج آلمانی ها مالکیت کارخانه و زمین های اطراف آن به وزارت راه و سپس به دانشگاه الزهرا واگذار شد که این واگذاری ها در دهه های بعد چالش های حقوقی برای ساکنان ایجاد کرد.

ونک امروز

ونک امروز یکی از محله های پرتردد پویا و گران قیمت تهران است. این منطقه ترکیبی از بافت قدیمی تر ده ونک با خانه های ویلایی و کوچه باغ ها و بافت مدرن تر با برج های تجاری اداری و مسکونی لوکس است.

میدان ونک به عنوان یکی از مراکز اصلی شهر محور فعالیت های تجاری و اداری گسترده ای است. با وجود توسعه ده ونک هنوز توانسته بخشی از آرامش و هویت گذشته خود را حفظ کند و تلفیقی از سنت و مدرنیته را به نمایش بگذارد.

ویژگی های ونک

ونک به دلیل موقعیت مکانی عالی در شمال تهران دسترسی مناسب وجود مراکز تجاری اداری آموزشی و درمانی متعدد یکی از محله های محبوب برای زندگی و کار است. این منطقه به داشتن خیابان های زنده فروشگاه های متنوع و رستوران ها و کافه های متعدد شهرت دارد.

ترکیب بافت سنتی ده ونک با ساختمان های نوساز و لوکس در بخش های دیگر ونک جلوه ای خاص به این محله بخشیده است. وجود فضای سبز مانند بوستان باغ ایرانی نیز بر جذابیت های ونک افزوده است.

دسترسی ونک

محله ونک از نظر دسترسی به شبکه بزرگراهی وضعیت بسیار خوبی دارد. بزرگراه های اصلی مانند همت نیایش کردستان و چمران از مجاورت یا نزدیکی این منطقه عبور می کنند و امکان تردد با خودروی شخصی را به نقاط مختلف شهر فراهم می کنند.

دسترسی به حمل ونقل عمومی نیز در ونک مطلوب است. خط ۷ اتوبوس تندرو (BRT) از میدان ونک می گذرد. هرچند ونک ایستگاه متروی اختصاصی ندارد اما ایستگاه مترو حقانی در فاصله کمی قرار دارد و با استفاده از تاکسی یا مسافت کوتاهی پیاده روی قابل دسترسی است.

قیمت خانه در ونک

ونک به طور کلی جزو مناطق گران قیمت تهران برای خرید ملک محسوب می شود. عواملی مانند موقعیت جغرافیایی عالی دسترسی ها امکانات رفاهی گسترده و اعتبار محله بر قیمت مسکن در این منطقه تأثیرگذار است.

قیمت هر متر مربع آپارتمان در ونک بسته به موقعیت دقیق سن بنا امکانات و نوع ساختمان بسیار متفاوت است. با این حال این منطقه در دسته مناطق مرفه و لوکس تهران قرار می گیرد و سرمایه گذاری در آن معمولاً نیازمند بودجه قابل توجهی است. ده ونک با بافت قدیمی تر ممکن است گزینه های متفاوتی برای سرمایه گذاری ارائه دهد.

رهن و اجاره خانه در ونک

بازار رهن و اجاره مسکن در ونک نیز مانند خرید پررونق و گران است. تقاضا برای سکونت در این منطقه به دلیل مزایای متعدد آن بالا است و این موضوع بر قیمت های رهن و اجاره تأثیر مستقیم می گذارد.

قیمت رهن و اجاره آپارتمان یا خانه در ونک بسته به متراژ تعداد خواب امکانات ساختمان (مانند پارکینگ انباری آسانسور) موقعیت خیابان و دسترسی ها متغیر است. گزینه های متنوعی از آپارتمان های کوچک تا واحدهای بزرگ تر در این منطقه برای اجاره وجود دارد.

میدان ونک

میدان ونک یکی از مهم ترین و شناخته شده ترین میادین شهر تهران است. این میدان در مسیر خیابان ولیعصر طولانی ترین خیابان خاورمیانه قرار گرفته و نقطه تلاقی چندین خیابان و بزرگراه اصلی است.

از میدان ونک می توان به سمت بزرگراه حقانی در شرق خیابان های ملاصدرا و برزیل در غرب شمال خیابان ولیعصر به سمت پارک وی و تجریش و جنوب خیابان ولیعصر به سمت میدان ولیعصر دسترسی پیدا کرد. این میدان مرکز فعالیت های تجاری اداری و تردد در منطقه است.

ساختمان های دولتی و مراکز اداری ونک

ونک به دلیل موقعیت مرکزی و دسترسی خوب میزبان تعداد زیادی از ساختمان های دولتی مراکز اداری سفارتخانه ها و موسسات مالی است. این تمرکز باعث افزایش تردد و اهمیت این منطقه شده است.

از جمله این مراکز می توان به شعب متعدد بانک های بزرگ سفارت کره جنوبی سازمان ملی ورزش و جوانان وزارت مسکن و شهرسازی (سابق) دادسراها مجتمع قضایی شورای حل اختلاف فدراسیون فوتبال و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اشاره کرد که در خیابان های اصلی مانند ملاصدرا شیراز شیخ بهایی و سئول مستقر هستند.

بخش های معروف ده ونک

ده ونک دارای بخش ها و نقاط شناخته شده ای است که هر یک بخشی از هویت تاریخی و اجتماعی این محله را تشکیل می دهند. این بخش ها یادآور گذشته روستایی و تحولات بعدی منطقه هستند.

امامزاده قاضی الصابر

این بقعه متبرکه یکی از اماکن مهم مذهبی و تاریخی در ده ونک است که مورد احترام ساکنان محله و بازدیدکنندگان قرار دارد. وجود امامزاده نشان دهنده قدمت سکونت و شکل گیری هسته اولیه ده در اطراف این مکان مذهبی است.

قلعه ارامنه

قلعه ارامنه بقایایی از حضور تاریخی جامعه ارامنه در منطقه ونک و به خصوص ده ونک است. این بنای تاریخی بخشی از میراث فرهنگی محله محسوب می شود و یادآور همزیستی اقوام و ادیان مختلف در تهران قدیم است.

دانشگاه الزهرا

دانشگاه الزهرا که در گذشته با نام باغ مستوفی شناخته می شد یکی از مراکز آموزشی مهم کشور است که در ده ونک قرار دارد. این دانشگاه با فضای سبز و بناهای تاریخی خود نقطه کانونی در منطقه محسوب می شود و بر پویایی جمعیتی و فرهنگی محله تأثیرگذار است.

قنات ها

در گذشته ده ونک مانند بسیاری از روستاهای شمیران از آب قنات ها بهره مند بود. قنات ها نقش حیاتی در آبیاری باغ ها و تأمین آب شرب ساکنان داشتند. اگرچه بسیاری از این قنات ها به دلیل توسعه شهری و احداث زیرساخت ها در دهه های اخیر از بین رفته اند یا کور شده اند اما یاد و نام آن ها بخشی از تاریخ ده ونک است.

ده ونک ماندگاری بافت کهن

یکی از ویژگی های برجسته ده ونک مقاومت نسبی بافت قدیمی آن در برابر موج گسترده نوسازی و بلندمرتبه سازی است که در بسیاری از نقاط تهران رخ داده است. هرچند تحولاتی در این محله نیز صورت گرفته اما هنوز بخش قابل توجهی از خانه های ویلایی کوچه های باریک و فضای دلنشین گذشته در ده ونک حفظ شده است.

این ماندگاری بافت کهن ده ونک را به محله ای خاص تبدیل کرده که حس نوستالژی را برای ساکنان قدیمی و جذابیت را برای بازدیدکنندگان جدید به همراه دارد. این موضوع همچنین ده ونک را به گزینه ای متفاوت برای سکونت یا سرمایه گذاری در مقایسه با بخش های مدرن تر ونک تبدیل کرده است.

نام محله ونک به چه معناست؟

نام ونک از ترکیب دو بخش «ون» به معنای درخت و «ک» که پسوند تصغیر است تشکیل شده و به معنای «درخت کوچک» یا محل دارای درختان کم است.

ده ونک در کدام منطقه تهران قرار دارد؟

ده ونک در منطقه ۳ شهرداری تهران و در بخش شمالی پایتخت واقع شده است.

آیا ده ونک جزو مناطق بالاشهر تهران محسوب می شود؟

بله ده ونک به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرارگیری در منطقه ۳ عموماً جزو مناطق بالاشهر و مرفه تهران محسوب می شود.

مهمترین اماکن تاریخی یا دیدنی ده ونک کدامند؟

از اماکن مهم ده ونک می توان به امامزاده قاضی الصابر بقایای قلعه ارامنه بوستان باغ ایرانی و دانشگاه الزهرا اشاره کرد.

نقش میرزا حسن خان مستوفی الممالک در تاریخ ده ونک چه بود؟

میرزا حسن خان مستوفی الممالک صدراعظم قاجار با نفوذ خود بخش هایی از زمین ها و باغ های ده ونک را تصرف کرد و آرامگاه او نیز در این منطقه قرار دارد.

چرا ونک در گذشته به دو بخش تقسیم می شد؟

تقسیم ونک به دو بخش ونک ارامنه و ونک مسلمانان ریشه در بافت تاریخی سکونت و حضور دو جامعه ارمنی و مسلمان در این منطقه داشته است.

چهره امروزی محله ده ونک چگونه است؟

چهره امروزی ده ونک ترکیبی از بافت قدیمی شامل خانه های ویلایی و کوچه های باریک با ساختمان های نوساز و آپارتمان است که هویت تاریخی خود را تا حدی حفظ کرده است.

قیمت ملک در محله ده ونک چگونه است؟

قیمت ملک در ده ونک به دلیل موقعیت عالی و اعتبار محله بالاست اما نسبت به بخش های مدرن تر ونک ممکن است متفاوت باشد و برای سرمایه گذاری در بافت قدیمی نیز مورد توجه قرار گیرد.