معرفی دشت هویج

فرار از هیاهوی زندگی شهری و پناه بردن به آغوش طبیعت دغدغه بسیاری از ساکنان شهرهای بزرگ به خصوص کلان شهر تهران است. در میان گزینه های متعدد برای یک طبیعت گردی کوتاه و فرح بخش در نزدیکی پایتخت نام «دشت هویج» یا «گرچال» همواره می درخشد. این منطقه ییلاقی که در ارتفاعات البرز مرکزی و در همسایگی روستای خوش آب وهوای افجه لواسان واقع شده با چشم اندازهای بکر آب وهوای دلپذیر و تاریخچه ای کهن مقصدی جذاب برای علاقه مندان به طبیعت گردی کوهنوردی و سفرهای یک روزه یا چندروزه محسوب می شود. شناخت دقیق موقعیت جغرافیایی پیشینه تاریخی جاذبه های طبیعی و فرهنگی پیرامون این دشت و همچنین آگاهی از نکات ضروری برای برنامه ریزی سفر تجربه ای به مراتب غنی تر و لذت بخش تر از بازدید از این نگین البرز را برای شما رقم خواهد زد.

دشت هویج کجاست؟

دشت هویج که با نام تاریخی و محلی «گرچال» نیز شناخته می شود در دامنه های رشته کوه البرز مرکزی و در شمال شرقی استان تهران قرار گرفته است. این دشت ییلاقی بخشی از شهرستان شمیرانات بخش لواسانات و در مجاورت و بالای روستای سرسبز افجه واقع شده است. موقعیت مکانی دشت هویج در ارتفاع تقریبی ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ متری از سطح دریا سبب شده تا از آب وهوای خنک و دلپذیری برخوردار باشد به خصوص در فصول گرم سال که پناهگاه مناسبی از گرمای شهر است. فاصله این دشت تا تهران حدود ۲۲ کیلومتر و تا شهر لواسان حدود ۵ کیلومتر است که دسترسی به آن را برای ساکنان و بازدیدکنندگان از پایتخت بسیار آسان می کند. این نزدیکی به تهران دشت هویج را به یکی از محبوب ترین مقاصد برای سفرهای کوتاه و طبیعت گردی آخر هفته تبدیل کرده است. قرارگیری دشت در بالای روستای افجه سبب شده تا برخی آن را با نام «دشت افجه» نیز بشناسند. این منطقه دروازه ای به سوی ارتفاعات بلندتر البرز مرکزی و مقصدی برای شروع صعود به قله های اطراف نظیر ریزان پرسون آتشکوه و مهرچال به شمار می رود.

تاریخچه دشت هویج

دشت گرچال یا همان دشت هویج امروزی از دیرباز مورد توجه بوده است. شواهد تاریخی و روایت های محلی نشان می دهند که این منطقه در دوران صفویه و به ویژه قاجاریه یکی از ییلاقات و شکارگاه های مورد علاقه شاهان و درباریان بوده است. نقل است که ناصرالدین شاه قاجار و همراهانش برای شکار و تفریح به این منطقه سفر می کرده اند. مسیرهای مالرو قدیمی که دشت هویج را به مناطق ییلاقی دیگر نظیر دشت لار متصل می کنند گواهی بر اهمیت تاریخی این منطقه به عنوان یک گذرگاه و تفریحگاه سلطنتی هستند. یکی از این مسیرها که در برخی قسمت ها آثار سنگ فرش در آن دیده می شود و راه ارتباطی بین افجه و دشت لار بوده به «راه شاه عباسی» نیز شهرت دارد هرچند که انتساب دقیق آن به دوران شاه عباس صفوی محل بحث است و بیشتر به دوران قاجار و رفت وآمد ناصرالدین شاه مرتبط دانسته می شود. وجود بقایای تاریخی نظیر قصر ناصری (کاخ ناصری) در نزدیکی دشت این روایت ها را تقویت کرده و نشان می دهد که دشت هویج در گذشته فراتر از یک منطقه کشاورزی محلی برای گذران اوقات فراغت و شکار اشراف و سلاطین بوده است. این پیشینه تاریخی لایه ای از جذابیت فرهنگی را به زیبایی های طبیعی دشت هویج افزوده است.

وجه تسمیه دشت هویج

نام گذاری این دشت به دو صورت «دشت هویج» و «گرچال» صورت گرفته که هر یک ریشه و معنای خاص خود را دارند. نام «دشت هویج» بیشتر در میان مردم رایج شده و روایت می شود که در گذشته های دور به دلیل خاک حاصلخیز و آب وهوای مناسب بخش هایی از این دشت زیر کشت وسیع محصول هویج قرار داشته و منظره ای نارنجی فام را پدید می آورده است. هرچند امروزه اثری از کشت گسترده هویج در این دشت دیده نمی شود و کشاورزان محلی بیشتر به کشت محصولاتی نظیر گیلاس و گردو و سایر محصولات باغی در اطراف روستا و بخش هایی از دشت مشغول هستند اما نام «هویج» به یادگار مانده و بر سر زبان ها باقی مانده است. نام دیگر و قدیمی تر دشت «گرچال» یا «آگرچال» است. این نام از دو بخش «گر» یا «آگر» به معنای آتش در زبان ها و گویش های باستانی ایرانی و «چال» به معنای گودال یا جایگاه تشکیل شده است. بنابراین «گرچال» به معنای «جایگاه آتش» یا «آتشدان» است. درباره علت این نام گذاری دو دیدگاه وجود دارد؛ یکی اینکه شاید به دلیل رنگ نارنجی دشت هنگام کشت هویج در گذشته آن را به آتش تشبیه کرده اند. دیگری که محتمل تر به نظر می رسد اشاره به آب وهوای دشت است. با وجود قرارگیری در ارتفاع دشت گرچال نسبت به قله ها و ارتفاعات بسیار بلند اطراف خود کمی گرم تر است و شاید به همین دلیل به آن جایگاه آتش گفته می شده است. این نام گذاری دوگانه خود بخشی از جذابیت و هویت تاریخی و طبیعی این منطقه ییلاقی است.

آب و هوای دشت هویج

دشت هویج با توجه به موقعیت کوهستانی و ارتفاع حدود ۲۵۰۰ متری دارای آب وهوایی معتدل کوهستانی است که در فصول مختلف سال ویژگی های متفاوتی را به نمایش می گذارد و هر فصل زیبایی خاص خود را دارد. فصل بهار در دشت هویج بسیار دل انگیز و تماشایی است. با آب شدن تدریجی برف ها از ارتفاعات اطراف جویبارها و نهرهای فصلی در دشت جاری می شوند و طراوت خاصی به محیط می بخشند. شکوفه های درختان گیلاس در روستای افجه و اطراف دشت منظره ای رویایی خلق می کنند و دشت سراسر سبز و پر از گل های وحشی می شود. آب وهوا در روزهای بهاری معمولاً مطبوع است اما شب ها ممکن است هوا سرد شود و نیاز به لباس گرم و تجهیزات مناسب برای اقامت شبانه وجود داشته باشد. تابستان های دشت هویج گرم تر از بهار است به خصوص در ساعات میانی روز که تابش خورشید مستقیم است. با این حال به دلیل ارتفاع هوا نسبت به تهران خنک تر است. می توان ساعات گرم روز را در سایه درختان سپری کرد یا به مناطق مرتفع تر و خنک تر اطراف دشت پناه برد. اوایل صبح و اواخر عصر تابستان برای گشت وگذار در دشت بسیار مناسب است. پاییز فصل رنگارنگ دشت هویج است. برگ درختان و گیاهان دشت به رنگ های زرد نارنجی و قرمز درمی آیند و منظره ای شبیه به جایگاه آتش (گرچال) خلق می کنند. این فصل برای عکاسی و لذت بردن از زیبایی های طبیعت پاییزی ایده آل است اما هوا به سرعت رو به سردی می رود و شب ها بسیار سرد می شود بنابراین اقامت شبانه در دشت در پاییز توصیه نمی شود مگر با تجهیزات حرفه ای و آمادگی کامل. زمستان دشت هویج سرد و برفی است. دشت زیر پوششی از برف سفید قرار می گیرد و دسترسی به آن ممکن است دشوار شود به خصوص در مسیرهای خاکی. این فصل برای علاقه مندان به برف بازی و لذت بردن از سکوت و آرامش طبیعت برفی جذاب است اما به دلیل نبود امکانات رفاهی و خدماتی سفر در زمستان نیاز به آمادگی و احتیاط بیشتری دارد.

طبیعت دشت هویج

طبیعت دشت هویج ترکیبی دلنشین از دشت وسیع مراتع سرسبز باغ های میوه و چشم انداز کوهستان های بلند اطراف است که مجموعه ای متنوع و جذاب را برای طبیعت گردان فراهم می آورد. خود دشت پهنه ای عمدتاً باز و پوشیده از گیاهان مرتعی و گل های وحشی است که در فصول بهار و تابستان سرسبز و خرم می شود. در اطراف دشت و به خصوص در حاشیه روستای افجه و در مسیرهای منتهی به دشت های بالادست باغ های میوه فراوانی به چشم می خورند که محصولاتی نظیر گیلاس آلبالو گردو و آلو از آن ها برداشت می شود. این باغ ها به خصوص در فصل بهار هنگام شکوفه دهی و در تابستان هنگام باردهی زیبایی خاصی به منطقه می بخشند. آب و هوای کوهستانی و وجود منابع آبی ناشی از ذوب برف ها و چشمه ها در ارتفاعات سبب شده تا پوشش گیاهی منطقه غنی باشد. علاوه بر گیاهان مرتعی و درختان مثمر گونه های مختلفی از درختان وحشی نظیر افرا نیز در نزدیکی آبشارها و مناطق مرطوب تر دیده می شوند. دشت هویج توسط کوهستان های بلندی احاطه شده که چشم اندازی باشکوه را پدید آورده اند. قله های مرتفعی نظیر ریزان پرسون آتشکوه و مهرچال در نزدیکی این دشت قرار دارند و مقصدی برای کوهنوردان حرفه ای هستند. وجود رودخانه ها و جویبارهای فصلی و دائمی و همچنین آبشارهای کوچک و بزرگ در اطراف دشت از دیگر عناصر طبیعی جذاب این منطقه به شمار می روند که طراوت و زیبایی خاصی به آن بخشیده اند و زیستگاهی مناسب برای انواع پرندگان و جانوران کوچک فراهم آورده اند. این تنوع طبیعی دشت هویج را به مکانی ایده آل برای پیاده روی پیک نیک عکاسی و لذت بردن از آرامش طبیعت تبدیل کرده است.

جاذبه های دشت هویج

دشت هویج و مناطق اطراف آن علاوه بر زیبایی های طبیعی خود دشت دارای جاذبه های متعدد دیگری نیز هستند که بازدید از آن ها می تواند سفر شما را کامل تر و جذاب تر کند. این جاذبه ها شامل دشت های فرعی آبشارها بناهای تاریخی و حتی یک غار موزه منحصربه فرد می شوند که در فواصل نه چندان دور از دشت اصلی قرار گرفته اند و دسترسی به آن ها معمولاً با کمی پیاده روی یا کوهنوردی امکان پذیر است. این تنوع جاذبه ها دشت هویج را به مقصدی مناسب برای انواع سلیقه ها از علاقه مندان به طبیعت گردی ساده گرفته تا کوهنوردان حرفه ای و دوستداران تاریخ و فرهنگ تبدیل کرده است.

دشت سبوستان

دشت سبوستان که گاهی با نام «دشت سوستون» یا «دشت گردو» نیز شناخته می شود یکی از دشت های فرعی و زیبای اطراف دشت هویج است. این دشت در شمال غربی دشت هویج و در مسیر پاکوب منتهی به قله آتشگاه قرار دارد. دشت سبوستان به دلیل داشتن باغ های میوه به خصوص درختان گردو آلو و گیلاس و همچنین وجود آبشار دیدنی «چرند» یا «سوستون» با ارتفاعی حدود ۵۰ متر شهرت دارد. آبشار چرند از دشت هویج قابل مشاهده است و مسیر رسیدن به دشت سبوستان در واقع با حرکت به سمت این آبشار آغاز می شود. این دشت با سایه سار درختان جویبارهای روان و فضای سرسبز خود مکانی عالی برای استراحت برپایی پیک نیک و لذت بردن از طبیعت در مسیر کوهنوردی یا به عنوان مقصدی مستقل برای یک طبیعت گردی سبک تر محسوب می شود. درختان میوه وحشی نیز در اطراف آبشار دیده می شوند که البته توصیه می شود بدون شناخت کافی از آن ها استفاده نشود.

آبشار پسچویک

آبشار پسچویک یکی دیگر از آبشارهای زیبای منطقه افجه و اطراف دشت هویج است که با نام های دیگری همچون آبشار افجه آبشار پسکوهک و آبشار پسگوئک نیز شناخته می شود. این آبشار حدود ۱۵ متر ارتفاع دارد و در میان طبیعت بکر و پوشش گیاهی متنوعی قرار گرفته است. درختان افرا از جمله گونه های گیاهی شاخص در اطراف این آبشار هستند که زیبایی خاصی به محیط بخشیده اند. آبشار پسچویک در مسیر کوهنوردانی قرار دارد که قصد صعود به ارتفاعات و قله ساکا را دارند. دسترسی به این آبشار نیازمند کمی پیاده روی در مسیری کوهستانی است که ممکن است برای افرادی که تجربه طبیعت گردی یا کوهنوردی ندارند کمی چالش برانگیز باشد. توصیه می شود برای بازدید از آبشار پسچویک به خصوص اگر تجربه کافی ندارید با راهنمایی افراد محلی یا گروه های کوهنوردی آشنا به منطقه همراه شوید. این منطقه بیشتر برای استراحت کوتاه در طول مسیر کوهنوردی مناسب است تا برپایی پیک نیک های طولانی.

غار موزه دکتر وزیری

در نزدیکی منطقه دشت هویج یک جاذبه فرهنگی و هنری منحصربه فرد به نام غار موزه دکتر ناصر هوشمند وزیری وجود دارد. این موزه که توسط خود دکتر وزیری هنرمند و مجسمه ساز برجسته در زمینی شخصی و با هزینه شخصی تأسیس شده مجموعه ای از آثار مجسمه سازی ایشان را در محیطی غار مانند به نمایش گذاشته است. ویژگی بارز بسیاری از این آثار استفاده از مواد بازیافتی و اشیاء دورریختنی در ساخت آن هاست که در راستای فرهنگ سازی برای حفظ محیط زیست و بازیافت صورت گرفته است. فضای داخلی غار موزه شامل دالان ها و بخش های مختلفی است که هر یک به موضوع خاصی اختصاص دارند از جمله سرای بسطامی (سالن اجتماعات) فضای داخلی غار با دالان های تو در تو گالری فضای باز نمایش آثار کارگاه مجسمه سازی و کارگاه صنایع دستی. در این موزه می توان آثار الهام گرفته از اساطیر ایران و داستان های شاهنامه را مشاهده کرد و همچنین کلکسیون های جذابی نظیر مجموعه شطرنج و کلکسیون آفتابه ها و پارچ های فلزی از دوره های تاریخی مختلف را دید. غار موزه دکتر وزیری در مسیر دسترسی به لواسان و در نزدیکی روستاهای کند علیا و سفلی و بعد از دوراهی بوجان قرار دارد و بازدید از آن تجربه ای متفاوت و الهام بخش خواهد بود.

حمام صفوی

در بافت تاریخی روستای افجه حمام سنتی صفوی قرار دارد که یکی از بناهای ارزشمند و دیدنی این روستا محسوب می شود. قدمت این حمام به اواخر دوران صفویه و اوایل دوران قاجار بازمی گردد و نشان دهنده قدمت و اهمیت روستای افجه در دوره های گذشته است. معماری حمام صفوی افجه نمونه ای از حمام های سنتی ایرانی است که شامل بخش های مختلفی نظیر سربینه (رختکن) گرمخانه (فضای اصلی شستشو) خزینه و تون (آتشدان) می شود. در ساخت این حمام از عناصر معماری سنتی نظیر طاق ها قوس های جناغی و گنبدهای عرقچین استفاده شده است. جالب توجه است که این حمام برخلاف بسیاری از حمام های تاریخی دیگر هنوز هم فعال است و اهالی روستا از آن استفاده می کنند که نشان دهنده پویایی و حیات بافت سنتی افجه است. بازدیدکنندگان از روستای افجه می توانند با گشت وگذار در کوچه پس کوچه های روستا و مشاهده بافت سنتی آن به این حمام تاریخی نیز دسترسی پیدا کنند. حمام صفوی افجه بخشی از میراث فرهنگی منطقه است و بازدید از آن فرصتی برای آشنایی با شیوه زندگی و معماری دوره های گذشته را فراهم می آورد.

قلعه ساکا

در نزدیکی دشت هویج و در مسیر منتهی به آبشار پسچویک ارتفاعات قله ساکا قرار دارد. این قله یکی از مقاصد کوهنوردی در منطقه البرز مرکزی است که مورد توجه کوهنوردان قرار می گیرد. اگرچه در منابع موجود به صراحت به وجود یک قلعه تاریخی بزرگ و سالم با نام «قلعه ساکا» در این نقطه اشاره نشده اما منطقه به دلیل موقعیت استراتژیک خود در گذشته ممکن است دارای بقایایی از استحکامات یا نقاط دیده بانی قدیمی باشد. نام «ساکا» می تواند اشاره به منطقه یا ارتفاعات خاصی داشته باشد. مسیر صعود به قله ساکا از نزدیکی روستای افجه و دشت هویج آغاز می شود و عبور از کنار آبشار پسچویک بخشی از این مسیر است. صعود به قله ساکا نیازمند آمادگی جسمانی و تجربه کوهنوردی است و برای کوهنوردان فتح این قله تجربه ای جذاب به شمار می رود. چشم انداز از ارتفاعات ساکا بر دشت هویج روستای افجه و کوهستان های اطراف بسیار زیبا و دیدنی است و پاداش سختی مسیر صعود را می دهد. این منطقه بیشتر به عنوان یک مقصد کوهنوردی شناخته می شود تا یک سایت باستانی با قلعه ای مشخص و قابل بازدید.

قصر ناصری

در نزدیکی دشت هویج و در منطقه افجه بقایایی از یک بنای تاریخی به نام قصر ناصری یا کاخ ناصری وجود دارد. این قصر شکارگاه همانطور که از نامش پیداست به دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بازمی گردد. ناصرالدین شاه به طبیعت و شکار علاقه فراوانی داشت و در ییلاقات اطراف تهران از جمله منطقه لواسان و افجه به شکار می پرداخت. قصر ناصری افجه به دستور او و برای اقامت و استراحت شاه و همراهانش در سفرهای شکار به این منطقه ساخته شد. امروزه بخش عمده ای از این قصر تخریب شده و تنها بقایایی از دیواره ها و شالوده آن بر جای مانده است که نشان از عظمت و اهمیت آن در گذشته دارد. با وجود اینکه قصر ناصری اکنون به ویرانه ای تبدیل شده اما بازدید از بقایای آن برای علاقه مندان به تاریخ دوران قاجار و کسانی که می خواهند رد پای شاهان قاجار را در این منطقه ییلاقی دنبال کنند جذابیت دارد. این بقایا در نزدیکی دشت هویج قرار دارند و با کمی جستجو در منطقه قابل یافتن هستند و بخشی از پیشینه تاریخی دشت را روایت می کنند.

سقاخانه حضرت ابوالفضل

در روستای افجه که دروازه اصلی دسترسی به دشت هویج محسوب می شود یک بنای مذهبی و فرهنگی به نام سقاخانه حضرت ابوالفضل قرار دارد. سقاخانه ها در فرهنگ ایرانی به خصوص در مناطق روستایی و شهرهای قدیمی مکان هایی مقدس برای نوشیدن آب و طلب حاجت هستند که معمولاً به یاد تشنه لبان کربلا و به ویژه حضرت ابوالفضل (ع) ساخته می شوند. سقاخانه افجه نیز یکی از این بناهاست که مورد احترام اهالی روستا و بازدیدکنندگان قرار دارد. این سقاخانه مکانی برای توقف کوتاه نوشیدن آب گوارا و تازه و طلب خیر و برکت در ابتدای یا انتهای سفر به منطقه است. سقاخانه ها معمولاً دارای معماری ساده ای هستند اما از نظر فرهنگی و مذهبی اهمیت بالایی دارند و بخشی از هویت محلی هر منطقه به شمار می روند. سقاخانه حضرت ابوالفضل در مرکز یا یکی از نقاط اصلی روستای افجه قرار دارد و به راحتی قابل دسترسی است. حضور چنین بنایی در مسیر طبیعت گردی نشان دهنده پیوند عمیق مردم منطقه با باورهای مذهبی و فرهنگی خود است.

راهنمای سفر به دشت هویج

برای تجربه سفری دلپذیر و بی دغدغه به دشت هویج آگاهی از برخی نکات کلیدی مربوط به مسیر دسترسی بهترین زمان بازدید امکانات موجود و تجهیزات مورد نیاز ضروری است. برنامه ریزی صحیح به شما کمک می کند تا از زیبایی های این منطقه نهایت استفاده را ببرید و با چالش های احتمالی مواجه نشوید. این راهنما اطلاعات لازم را برای برنامه ریزی سفر به دشت گرچال (دشت هویج) در اختیار شما قرار می دهد تا بتوانید با آمادگی کامل راهی این منطقه ییلاقی شوید.

مسیر دسترسی به دشت هویج

اصلی ترین مسیر دسترسی به دشت هویج از شهر تهران از طریق شمال شرق پایتخت می گذرد. ابتدا باید وارد اتوبان شهید بابایی شوید و سپس مسیر را به سمت جاده لشگرک ادامه دهید. پس از رسیدن به میدان لشگرک تابلوهای راهنمای مسیر روستای افجه را دنبال کنید. جاده آسفالته شما را به سمت روستای افجه هدایت می کند. قبل از رسیدن کامل به روستای افجه یک دوراهی وجود دارد. یک مسیر به سمت روستای افجه ادامه می یابد و مسیر دیگر یک جاده خاکی است که به سمت دشت هویج می رود. اگر خودروی آفرود یا دو دیفرانسیل دارید می توانید وارد جاده خاکی شوید و تا نزدیکی دشت پیش بروید. اما اگر خودروی شما سواری معمولی است توصیه می شود خودرو را در پارکینگ یا مکان مناسبی در ابتدای جاده خاکی یا در روستای افجه پارک کرده و مابقی مسیر را که حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پیاده روی دارد طی کنید. این پیاده روی در مسیری نسبتاً شیب دار خود بخشی از طبیعت گردی و لذت سفر به دشت هویج است. برای دسترسی از کرج نیز می توانید از اتوبان های شهدای البرز خرازی همت و زین الدین استفاده کرده و در نهایت وارد اتوبان بابایی شده و مسیر جاده لشگرک و افجه را دنبال کنید.

بهترین زمان بازدید از دشت هویج

انتخاب بهترین زمان برای بازدید از دشت هویج به هدف شما از سفر و سلیقه شخصیتان بستگی دارد زیرا این دشت در هر فصلی زیبایی های خاص خود را دارد. به طور کلی فصل بهار و پاییز به عنوان بهترین زمان ها برای بازدید از دشت هویج معرفی می شوند. در فصل بهار به خصوص از اواسط فروردین تا پایان اردیبهشت دشت در زیباترین حالت خود قرار دارد. هوا دلپذیر و معتدل است دشت سرسبز شده گل های وحشی شکفته اند و شکوفه های گیلاس در باغ های اطراف منظره ای بی نظیر خلق می کنند. جریان آب در جویبارها و آبشارهای فصلی نیز در این فصل به اوج خود می رسد. پاییز نیز فصل رنگارنگ دشت هویج است. از مهرماه تا اواسط آبان برگ درختان و گیاهان به طیف های گرم زرد و نارنجی تغییر رنگ می دهند و دشت را به تابلویی زیبا تبدیل می کنند که برای عکاسی بسیار مناسب است. آب وهوای پاییزی در طول روز معمولاً خنک و دلپذیر است اما شب ها هوا به سرعت سرد می شود و برای اقامت شبانه مناسب نیست. تابستان گرم ترین فصل است و بازدید در ساعات میانی روز ممکن است کمی طاقت فرسا باشد اما اوایل صبح و اواخر عصر همچنان برای گشت وگذار مناسب است. زمستان نیز با پوشش برف سفید زیبایی خاص خود را دارد اما دسترسی به دشت ممکن است سخت باشد و فعالیت ها محدود به برف بازی می شود.

امکانات رفاهی دشت هویج

دشت هویج منطقه ای بکر و طبیعی است و فاقد هرگونه امکانات رفاهی و خدماتی نظیر سرویس بهداشتی رستوران فروشگاه یا آب آشامیدنی لوله کشی شده است. این ویژگی بکر بودن و طبیعت دست نخورده دشت را حفظ کرده اما در عین حال ایجاب می کند که بازدیدکنندگان تمامی وسایل و نیازهای خود را پیش از رسیدن به دشت تهیه و همراه داشته باشند. نزدیک ترین منطقه دارای امکانات رفاهی روستای افجه است که در فاصله کمی از دشت قرار دارد. در روستای افجه می توانید فروشگاه هایی برای خرید مواد غذایی و سایر اقلام ضروری و همچنین رستوران هایی برای صرف غذا پیدا کنید. بنابراین قبل از رفتن به دشت هویج حتماً از روستای افجه یا شهر لواسان نیازهای خود را تأمین کنید. عدم وجود امکانات در خود دشت بر اهمیت رعایت اصول طبیعت گردی مسئولانه به خصوص در زمینه مدیریت پسماند و حفظ بهداشت محیط تأکید دارد. زباله های خود را حتماً جمع آوری کرده و با خود از دشت خارج کنید.

اقامت در دشت هویج

برای اقامت در منطقه دشت هویج گزینه های مختلفی پیش روی شماست که به نوع سفر و ترجیحات شما بستگی دارد. یکی از رایج ترین شیوه ها کمپینگ و شب مانی در خود دشت است. دشت هویج فضایی باز و مناسب برای برپایی چادر دارد و علاقه مندان به تجربه شب در طبیعت می توانند با رعایت نکات ایمنی و همراه داشتن تجهیزات کامل شب را در این دشت سپری کنند. شب مانی در دشت فرصت بی نظیری برای تماشای آسمان پرستاره و لذت بردن از سکوت و آرامش شب در کوهستان فراهم می کند اما باید به شرایط آب وهوایی به خصوص سردی هوا در شب ها (حتی در فصول گرم تر) توجه داشت. گزینه دیگر برای اقامت استفاده از امکانات موجود در روستای افجه یا شهر لواسان است. در روستای افجه ممکن است بتوانید خانه های محلی یا اقامتگاه های بوم گردی ساده ای برای اجاره پیدا کنید. شهر لواسان نیز که در فاصله حدود ۵ کیلومتری دشت قرار دارد دارای گزینه های اقامتی متنوع تری نظیر ویلاها سوئیت ها و اقامتگاه های بیشتر است. اقامت در روستا یا شهر نزدیک به دشت برای کسانی که تمایل به کمپینگ ندارند یا با خانواده سفر می کنند گزینه راحت تر و امن تری محسوب می شود و امکان دسترسی آسان تر به امکانات رفاهی را نیز فراهم می آورد.

تجهیزات کمپینگ در سفر به دشت هویج

اگر قصد دارید در سفر به دشت هویج تجربه کمپینگ و شب مانی در طبیعت را داشته باشید همراه داشتن تجهیزات مناسب برای اطمینان از راحتی و ایمنی شما ضروری است. با توجه به موقعیت کوهستانی دشت و تغییرات دمایی به خصوص در شب باید آمادگی لازم را داشته باشید. اولین و مهم ترین وسیله برای کمپینگ یک چادر مسافرتی مناسب با ظرفیت کافی برای تعداد نفرات شماست که در برابر باد و رطوبت مقاوم باشد. کیسه خواب با درجه حرارت مناسب برای فصلی که در آن سفر می کنید به خصوص کیسه خواب گرم برای شب های سرد بهار و پاییز از اهمیت بالایی برخوردار است. لباس گرم کافی شامل لایه های مختلف لباس (زیرپوش حرارتی پلار کاپشن ضدآب و باد) حتی در فصول گرم ضروری است. زیرانداز مناسب برای عایق کردن کف چادر و جلوگیری از نفوذ سرما نیز توصیه می شود. در زمینه تغذیه بهتر است غذاهای آماده یا کنسروی که نیاز به پخت وپز پیچیده ندارند همراه داشته باشید. آب آشامیدنی کافی جعبه کمک های اولیه حاوی داروهای ضروری و لوازم بانداژ چراغ قوه یا هدلایت پاوربانک برای شارژ موبایل ضدآفتاب و عینک آفتابی (حتی در هوای ابری) و کلاه و دستکش (بسته به فصل) از دیگر تجهیزات مهم هستند. همچنین کیسه زباله برای جمع آوری تمامی پسماندها و حفظ پاکیزگی دشت را فراموش نکنید.

مسائل زیست محیطی در دشت هویج

دشت هویج به عنوان یک منطقه ییلاقی و طبیعی ارزشمند نیازمند توجه و مراقبت ویژه از سوی بازدیدکنندگان است تا زیبایی ها و بکر بودن آن برای نسل های آینده نیز حفظ شود. رعایت مسائل زیست محیطی در این منطقه امری حیاتی است. مهم ترین اصل «ردپا نماند» (Leave No Trace) است؛ به این معنی که تلاش کنید کمترین اثر منفی را بر محیط زیست بگذارید. تمامی زباله های خود حتی ته سیگار و دستمال کاغذی را جمع آوری کرده و با خود از دشت خارج کنید و در طبیعت رها نکنید. از روشن کردن آتش در مکان های ناامن یا در فصول خشک که خطر آتش سوزی بالاست جداً خودداری کنید. اگر نیاز به روشن کردن آتش دارید از اجاق های سفری استفاده کنید و در صورت روشن کردن آتش زمینی از خاموش شدن کامل آن قبل از ترک محل اطمینان حاصل کنید و آثار آن را بپوشانید. به پوشش گیاهی منطقه آسیب نرسانید و از چیدن گل ها و گیاهان وحشی پرهیز کنید. در مسیرهای مشخص شده پیاده روی کنید و از ایجاد مسیرهای جدید خودداری کنید تا از فرسایش خاک جلوگیری شود. به حریم باغ های کشاورزان محلی احترام بگذارید و وارد آن ها نشوید. از آلوده کردن منابع آب مانند جویبارها و چشمه ها با مواد شوینده یا زباله پرهیز کنید. صدای بلند و ایجاد مزاحمت برای حیات وحش منطقه و سایر طبیعت گردان نیز توصیه نمی شود. با رعایت این نکات ساده زیست محیطی می توان به حفظ زیبایی و سلامت دشت هویج کمک کرد و تجربه ای پایدارتر از طبیعت گردی را رقم زد.

دشت هویج کجاست؟

دشت هویج یا گرچال در استان تهران شهرستان شمیرانات بخش لواسانات و بالای روستای افجه قرار دارد. این دشت در ارتفاع حدود ۲۵۰۰ متری از سطح دریا واقع شده و دسترسی به آن از طریق جاده لشگرک و روستای افجه امکان پذیر است.

چرا دشت هویج به این نام خوانده می شود؟

نام گذاری «دشت هویج» به روایتی به کشت گسترده هویج در گذشته های دور در این منطقه بازمی گردد. نام قدیمی تر آن «گرچال» به معنای جایگاه آتش است که احتمالاً به دلیل آب وهوای نسبتاً گرم تر دشت نسبت به قله های اطراف یا رنگ پاییزی دشت به آن اطلاق می شده است.

دشت هویج چه جاذبه هایی دارد؟

علاوه بر زیبایی های طبیعی خود دشت جاذبه های اطراف آن شامل دشت سبوستان با آبشار چرند آبشار پسچویک غار موزه دکتر وزیری حمام تاریخی صفوی در روستای افجه بقایای قصر ناصری و سقاخانه حضرت ابوالفضل در افجه هستند.

بهترین زمان بازدید از دشت هویج چه فصلی است؟

بهترین زمان بازدید از دشت هویج فصول بهار (برای سرسبزی و شکوفه ها) و پاییز (برای تماشای رنگ های پاییزی) است. بهار برای اقامت شبانه مناسب تر است اما پاییز به دلیل سردی هوا بیشتر برای بازدید روزانه توصیه می شود.

مسیر دسترسی به دشت هویج چگونه است؟

برای دسترسی به دشت هویج از تهران باید از طریق اتوبان بابایی و جاده لشگرک به سمت روستای افجه حرکت کنید. قبل از رسیدن به روستا مسیر خاکی دشت هویج جدا می شود که بخشی از آن را می توان با خودروهای مناسب طی کرد و مابقی را باید پیاده رفت.