چرا BIM مسیر ساخت وساز را برای همیشه تغییر داد؟ مزایایی که نمی توان نادیده گرفت

مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) دیگر صرفاً یک رویکرد نوین نیست؛ بلکه انقلابی بنیادین است که مسیر صنعت ساخت‌وساز را برای همیشه متحول کرده است. BIM تنها یک نرم‌افزار یا ابزار گرافیکی نیست، بلکه یک فرآیند هوشمند و داده‌محور است که از طراحی اولیه تا مرحله بهره‌برداری، یکپارچگی، دقت و کارایی بی‌سابقه‌ای را به ارمغان می‌آورد. این تحول، مزایایی انکارناپذیر دارد که دیگر نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت و برای هر فعال در این صنعت، درک عمیق آن حیاتی است.

BIM چیست؟ فراتر از یک ابزار، یک فلسفه تحول‌آفرین

مقایسه بنیادین BIM با CAD: گذر از ترسیم به هوشمندی

برای درک عمیق‌تر BIM، ضروری است که آن را با روش‌های سنتی‌تر نظیر CAD (Computer-Aided Design) مقایسه کنیم. سیستم CAD، که از جمله نرم‌افزارهای برجسته آن اتوکد است، عمدتاً بر ترسیم خطوط و حجم‌های هندسی دو بعدی یا سه بعدی متمرکز است. در یک مدل CAD، یک دیوار صرفاً مجموعه‌ای از خطوط یا سطوح است که هیچ اطلاعات ساختاری، مصالحی یا عملکردی را در خود جای نداده است. این رویکرد، در فازهای بعدی پروژه، منجر به خطاهای متعدد، ناهماهنگی‌ها و نیاز به بازسازی اطلاعات می‌شود. به عنوان مثال، تغییر یک دیوار در اتوکد، تنها یک تغییر گرافیکی است که اطلاعات متره، انرژی یا سازه‌ای آن را به‌طور خودکار به‌روز نمی‌کند.

در مقابل، مدل‌سازی در BIM یک فرآیند هوشمند با اطلاعات غنی، پارامتریک و قابل پردازش است. اگر در نرم‌افزاری بر پایه BIM مانند Revit، ArchiCAD یا Tekla Structures یک دیوار مدل‌سازی شود، این دیوار به عنوان یک عنصر ساختمانی با هویت واقعی خود شناخته می‌شود. این بدان معناست که می‌توان برای آن لایه‌های مختلف مصالح (مانند گچ، آجر، عایق)، مقاومت حرارتی، میزان مصرف مصالح و حتی جزئیات آرماتوربندی را تعریف کرد. این اطلاعات پارامتریک به مدل اجازه می‌دهند که با هر تغییر در طراحی، تمامی اطلاعات مرتبط نیز به‌طور خودکار به‌روزرسانی شوند. این قابلیت، دقت را به شدت افزایش داده و خطاهای نداخلات را به حداقل می‌رساند.

مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) تنها یک ابزار نرم‌افزاری نیست، بلکه یک فلسفه کاری است که با خلق دوقلوی دیجیتال هوشمند از ساختمان، انقلابی در دقت، کارایی و مدیریت جامع پروژه‌های عمرانی ایجاد کرده است.

ماکت دیجیتالی هوشمند ساختمان: دوقلوی دیجیتال

مدل BIM را می‌توان به عنوان یک دوقلوی دیجیتال (Digital Twin) از ساختمان در نظر گرفت. این مدل، نه تنها ظاهر فیزیکی ساختمان را به دقت بازسازی می‌کند، بلکه تمامی اطلاعات ضروری مربوط به عناصر، سیستم‌ها، عملکرد و حتی چرخه عمر ساختمان را در خود جای داده است. از مصالح به کار رفته و مشخصات فنی آن‌ها گرفته تا اطلاعات مربوط به نگهداری و تعمیرات در آینده، همه در این مدل هوشمند قابل دسترسی و مدیریت هستند. این ویژگی، امکان تصمیم‌گیری آگاهانه و بهینه‌سازی فرآیندها را در طول کل چرخه حیات پروژه فراهم می‌آورد.

ضرورت استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی BIM نیز از همین ویژگی‌ها نشأت می‌گیرد. نرم‌افزارهایی مانند Revit، ArchiCAD، Tekla Structures و Allplan، به طور خاص برای پشتیبانی از این رویکرد اطلاعات‌محور طراحی شده‌اند. این نرم‌افزارها قابلیت‌هایی را ارائه می‌دهند که مدل‌های سنتی CAD فاقد آن هستند، مانند قابلیت تشخیص تداخلات (Clash Detection)، تحلیل انرژی، متره‌وبرآورد دقیق و همکاری چندرشته‌ای در یک محیط مشترک. در حال حاضر، نرم‌افزار Revit که توسط شرکت Autodesk توسعه یافته، به دلیل قابلیت‌های گسترده و پشتیبانی قوی، به یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین نرم‌افزارهای BIM در سطح جهانی تبدیل شده است.

ابعاد نادیده‌گرفتنی BIM: عمیق‌تر از سه‌بعدی

یکی از مفاهیم کلیدی در مدلسازی اطلاعات ساختمان، تقسیم‌بندی آن به ابعاد مختلف است که فراتر از صرفاً نمایش سه‌بعدی است. این ابعاد، ارزش پروژه را در مراحل مختلف چرخه حیات ساختمان افزایش می‌دهند و در قراردادها و برنامه‌ریزی‌های پروژه، نقش حیاتی ایفا می‌کنند. هر بُعد، لایه جدیدی از اطلاعات را به مدل می‌افزاید که به تصمیم‌گیری‌های بهتر و مدیریت جامع‌تر پروژه کمک می‌کند. درک این ابعاد برای هر متخصص AEC ضروری است.

2D BIM: مستندات هوشمند

گرچه BIM با مدلسازی سه‌بعدی شناخته می‌شود، اما مستندات دوبعدی نیز در این فرآیند جایگاه ویژه‌ای دارند. 2D BIM به نقشه‌های دو بعدی اطلاق می‌شود که مستقیماً از مدل سه‌بعدی BIM استخراج شده‌اند. تفاوت اصلی آن با نقشه‌های 2D CAD این است که اطلاعات و هوشمندی مدل سه‌بعدی را با خود به همراه دارد. به عنوان مثال، یک پلان اجرایی استخراج شده از Revit، نه تنها خطوط و ابعاد را نشان می‌دهد، بلکه اطلاعات مربوط به مصالح، لایه‌ها و حتی مشخصات فنی عناصر را نیز در خود جای داده است و با تغییر مدل سه‌بعدی، به‌طور خودکار به‌روزرسانی می‌شود. این ویژگی، دقت مستندات را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.

3D BIM: مدل اطلاعاتی

این بعد، هسته اصلیمدلسازی اطلاعات ساختمانرا تشکیل می‌دهد. 3D BIM به مدل سه‌بعدی هوشمند ساختمان شامل اجزای معماری، سازه و تأسیسات اشاره دارد. این مدل، حاوی تمامی اطلاعات هندسی و غیرهندسی عناصر ساختمانی است که قبلاً به آن اشاره شد. از طریق این مدل، امکان بررسی‌های بصری، شناسایی تداخلات (Clash Detection) و تحلیل‌های اولیه فراهم می‌شود. این بعد، پایه و اساس تمامی ابعاد بعدی BIM است و دقت و صحت اطلاعات در این مرحله، بر کیفیت کل پروژه تأثیر مستقیم دارد.

4D BIM (زمان): شبیه‌سازی توالی ساخت

بعد چهارم BIM به یکپارچه‌سازی مدل سه‌بعدی با اطلاعات زمان‌بندی پروژه می‌پردازد. این بعد، امکان شبیه‌سازی توالی ساخت، شناسایی گلوگاه‌ها و بهینه‌سازی برنامه‌های اجرایی را فراهم می‌کند. با استفاده از نرم‌افزارهایی مانند Navisworks، Synchro 4D و Primavera، می‌توان پیشرفت پروژه را در طول زمان به صورت بصری مشاهده کرد و تأثیر تأخیرها یا تغییرات در برنامه‌ریزی را پیش‌بینی نمود. این قابلیت به مدیران پروژه کمک می‌کند تا زمان‌بندی واقع‌بینانه‌تر و کارآمدتری داشته باشند و ریسک‌های مربوط به تأخیر در پروژه را کاهش دهند.

5D BIM (هزینه): مدیریت بودجه هوشمند

بعد پنجم BIM، مدل را با اطلاعات هزینه و برآورد مصالح پیوند می‌دهد. این بُعد، امکان متره دقیق، مدیریت بودجه و تحلیل ارزش (Value Analysis) را فراهم می‌کند. با اتصال مستقیم اطلاعات هزینه به عناصر مدل، می‌توان به سرعت تأثیر تغییرات طراحی بر بودجه پروژه را مشاهده کرد، گزینه‌های مختلف مصالح را از نظر اقتصادی مقایسه نمود و به بهینه‌ترین راه‌حل از نظر هزینه دست یافت. این قابلیت، به کارفرمایان و تصمیم‌گیرندگان امکان می‌دهد تا با آگاهی کامل از تبعات مالی، تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه‌تری داشته باشند.

6D BIM (پایداری/انرژی): بهینه‌سازی عملکرد زیست‌محیطی

بعد ششم BIM بر تحلیل عملکرد انرژی ساختمان، بهینه‌سازی مصرف انرژی و تأثیرات زیست‌محیطی تمرکز دارد. در این بعد، می‌توان با انجام شبیه‌سازی‌های انرژی، میزان مصرف انرژی ساختمان را پیش‌بینی کرد و با تغییر در طراحی، مصالح یا سیستم‌های تأسیساتی، به راهکارهای پایدارتر دست یافت. این بعد به دستیابی به گواهینامه‌های ساختمان سبز و کاهش ردپای کربن پروژه کمک شایانی می‌کند و تأکید بنیتک بر پایداری در طراحی، این رویکرد را حیاتی می‌سازد.

7D BIM (مدیریت تسهیلات/بهره‌برداری): چرخه عمر ساختمان

بعد هفتم BIM، مدل را برای مدیریت تسهیلات (Facilities Management)، نگهداری و تعمیرات در طول چرخه عمر ساختمان به کار می‌گیرد. این بعد، اطلاعات جامع و به‌روزی را درباره تمامی اجزا و سیستم‌های ساختمان، از جمله تجهیزات مکانیکی و الکتریکی، برای اپراتورها و مدیران تسهیلات فراهم می‌کند. با دسترسی به این اطلاعات، برنامه‌ریزی نگهداری پیشگیرانه، عیب‌یابی سریع‌تر و مدیریت کارآمدتر منابع امکان‌پذیر می‌شود، که منجر به کاهش هزینه‌های بهره‌برداری و افزایش طول عمر مفید ساختمان می‌شود.

8D BIM (ایمنی/برنامه‌ریزی اضطراری): ارتقاء امنیت پروژه

بعد هشتم BIM، بر استفاده از اطلاعات مدل برای برنامه‌ریزی‌های ایمنی و اضطراری در طول حیات پروژه تمرکز دارد. این بعد می‌تواند شامل مسیریابی خروج اضطراری، شناسایی مناطق پرخطر، و مدیریت پروتکل‌های ایمنی در سایت ساخت‌وساز باشد. با تحلیل فضایی و اطلاعاتی مدل، می‌توان نقاط ضعف ایمنی را پیش از وقوع حادثه شناسایی و برطرف کرد، که این امر به حفظ جان و مال افراد و کاهش ریسک‌های مرتبط با پروژه کمک شایانی می‌کند.

سطح جزئیات (LOD): تضمین کیفیت و وضوح اطلاعات

مفهوم Level of Development (LOD) در مدلسازی اطلاعات ساختمان، به میزان جزئیات هندسی و اطلاعاتی یک عنصر در مدل BIM اشاره دارد. این مفهوم، نقش حیاتی در شفافیت، دقت و قابلیت استفاده از مدل در مراحل مختلف پروژه ایفا می‌کند. مدیران BIM، با توجه به نیازهای کارفرما، نوع و حساسیت پروژه، سطح مناسب LOD را برای هر عنصر تعیین می‌کنند تا تیم مدلسازی بر اساس آن عمل کند. این رویکرد، از مدلسازی بیش از حد (که منجر به سنگین شدن فایل و اتلاف زمان می‌شود) یا مدلسازی ناقص (که اطلاعات کافی را فراهم نمی‌کند) جلوگیری می‌کند.

توضیح سطوح LOD بر اساس استاندارد AIA (با مثال‌های کاربردی)

استاندارد AIA (American Institute of Architects) پنج سطح اصلی برای LOD تعریف کرده است که از مراحل اولیه طراحی تا مرحله بهره‌برداری، تکامل جزئیات را نشان می‌دهد:

• LOD 100: مدل مفهومیدر این سطح، عناصر به صورت کلی و مفهومی نمایش داده می‌شوند و صرفاً وجود یک عنصر در مکان تقریبی را نشان می‌دهند. هیچ جزئیات دقیق هندسی یا اطلاعاتی در این مرحله وجود ندارد. به عنوان مثال، یک ستون در پلان صرفاً به صورت یک حجم ساده یا یک نماد گرافیکی نمایش داده می‌شود که نشان‌دهنده وجود آن است، بدون اینکه ابعاد، مصالح یا موقعیت دقیق آن مشخص باشد. این سطح برای فاز مطالعات اولیه و ارائه کانسپت‌ها کاربرد دارد.

• LOD 200: مدل تقریبیدر این سطح، عناصر با ابعاد، شکل، موقعیت و جهت‌گیری تقریبی مدل‌سازی می‌شوند. اطلاعات غیرهندسی نیز ممکن است به صورت کلی به آن‌ها نسبت داده شود. برای مثال، ابعاد حدودی یک ستون (مثلاً 50×50 سانتی‌متر) و موقعیت تقریبی آن در پلان مشخص می‌شود، اما هنوز جزئیات دقیق سازه‌ای یا مصالح آن تعریف نشده است. این سطح برای تحلیل‌های اولیه فضایی و حجم‌سنجی مفید است.

• LOD 300: مدل دقیقدر این مرحله، عناصر با مشخصات دقیق، ابعاد صحیح و موقعیت و جهت‌گیری دقیق مدل‌سازی می‌شوند. اطلاعات غیرهندسی نیز به صورت مشخص و قابل اتکا به آن‌ها اضافه می‌شود. به عنوان مثال، نوع بتن یا فولاد ستون، ابعاد دقیق آن (مثلاً 500×500 میلی‌متر) و تمامی مشخصات فنی مربوط به مصالح، در مدل درج می‌شود. این سطح برای فاز طراحی تفصیلی و تهیه نقشه‌های اجرایی دقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد و پایه‌ای برای متره‌وبرآورد دقیق‌تر است.

• LOD 350: جزئیات ساختاریاین سطح، جزئیات ساختاری و ارتباطات بین عناصر را نشان می‌دهد. هدف آن، فراهم کردن اطلاعات لازم برای هماهنگی بین رشته‌ای و جلوگیری از تداخلات است. در مثال ستون، در این سطح، چیدمان اصلی میلگردهای طولی و عرضی، اتصالات آن به فونداسیون یا تیرها، و جزئیات مربوط به نحوه اتصال اجزای مختلف (مانند اتصالات ستون به دیوار یا سقف) در مدل نمایش داده می‌شود. این جزئیات برای تحلیل‌های سازه‌ای پیشرفته و شناسایی تداخلات احتمالی با تأسیسات ضروری است.

• LOD 400: جزئیات ساخت و کارگاهیاین بالاترین سطح جزئیات هندسی در مدل BIM است که تمامی اطلاعات لازم برای ساخت و مونتاژ در محل کارگاه را فراهم می‌کند. در مثال ستون، تمام جزئیات میلگردها (قطر، تعداد، طول خم‌ها)، جزئیات جوش‌ها، پیچ و مهره‌ها و هرگونه اطلاعات مورد نیاز برای ساخت و نصب دقیق عنصر، در مدل گنجانده می‌شود. نقشه‌های Shop Drawing کارگاهی که برای تولید و نصب عناصر در کارخانه یا سایت استفاده می‌شوند، معمولاً از این سطح از جزئیات استخراج می‌شوند. این سطح، دقت اجرای پروژه را به بالاترین حد ممکن می‌رساند.

• LOD 500: مدل As-Built و مدیریت تسهیلاتاین سطح به مدل اجرا شده (As-Built) و اطلاعات مربوط به چرخه عمر و بهره‌برداری ساختمان اشاره دارد. در LOD 500، مدل BIM با اطلاعات غیرهندسی مربوط به شرایط نگهداری، تعمیرات، گارانتی تجهیزات، و دستورالعمل‌های بهره‌برداری، پس از اتمام ساخت و در طول عمر ساختمان، به‌روزرسانی و غنی می‌شود. این سطح، امکان مدیریت بهینه ساختمان پس از تحویل را فراهم می‌کند و به تیم مدیریت تسهیلات کمک می‌کند تا از اطلاعات جامع مدل برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به نگهداری و بهینه‌سازی عملکرد ساختمان استفاده کنند.

اهمیت رعایت LOD در پروژه‌های BIM

رعایت دقیق LOD در پروژه‌های BIM بسیار حائز اهمیت است. این امر، وضوح اطلاعاتی را تضمین کرده و از ابهام و سوءتفاهم در میان تیم‌های مختلف جلوگیری می‌کند. هرچه سطح LOD بالاتر باشد، دقت مدل بیشتر و احتمال خطا در مراحل اجرا کمتر خواهد بود. این امر به ویژه در پروژه‌های پیچیده و بزرگ، که هماهنگی بین بخش‌های مختلف حیاتی است، اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند. همچنین، نرم‌افزارهای غیر BIM مانند 3ds Max، SketchUp یا Rhino، به دلیل ماهیت گرافیکی و هنری خود، نمی‌توانند LODهای بالا (به خصوص از LOD 300 به بالا) را به درستی پشتیبانی کنند، زیرا قابلیت ذخیره و پردازش اطلاعات هوشمندانه را ندارند. این نرم‌افزارها عمدتاً برای مدلسازی صرفاً گرافیکی و هنری مناسب هستند، در حالی که BIM بر «مدلسازی اطلاعاتی» و هوشمندانه تأکید دارد که این تمایز بنیادین، نقش شرکت بنیتکرا در ترویج این رویکرد پررنگ‌تر می‌کند.

مزایای بی‌شمار BIM در چرخه حیات پروژه: چرا نمی‌توان نادیده گرفت؟

مدلسازی اطلاعات ساختمان(BIM) نه تنها یک تحول تکنولوژیک، بلکه یک انقلاب فرآیندی در صنعت ساخت‌وساز محسوب می‌شود. مزایای این رویکرد آنچنان گسترده و عمیق است که نادیده گرفتن آن، به معنای عقب‌ماندگی از رقابت و فرصت‌های پیش‌رو است. این مزایا، در تمامی مراحل چرخه حیات پروژه، از طراحی مفهومی تا بهره‌برداری، خود را نشان می‌دهند و تأثیر چشمگیری بر کیفیت، هزینه و زمان‌بندی پروژه‌ها دارند.

کاهش چشمگیر خطا و تداخلات (Clash Detection)

یکی از بزرگترین نقاط قوت BIM، قابلیت شناسایی و حل تداخلات (Clash Detection) در مراحل اولیه طراحی است. در روش‌های سنتی، تداخل بین عناصر مختلف (مثلاً تداخل لوله‌های تأسیسات با سازه یا داکت‌های برق) اغلب در مرحله اجرا شناسایی می‌شد که منجر به تغییرات پرهزینه و تأخیر در پروژه می‌گردید. با استفاده از BIM، تمامی دیسیپلین‌ها (معماری، سازه، تأسیسات) در یک مدل واحد گردآوری می‌شوند و نرم‌افزارهای BIM به صورت خودکار این تداخلات را شناسایی می‌کنند. این امر به تیم طراحی اجازه می‌دهد تا قبل از شروع فاز اجرایی، تمامی مشکلات را برطرف کرده و از هدر رفت زمان و هزینه جلوگیری کند. این قابلیت، به تنهایی می‌تواند توجیه اقتصادی قابل توجهی برای پیاده‌سازی BIM باشد.

افزایش بهره‌وری و کارایی

BIM با اتوماسیون بسیاری از وظایف تکراری، امکان تسریع در روند طراحی، مستندسازی و ساخت را فراهم می‌آورد. قابلیت استخراج خودکار نقشه‌های اجرایی، متره‌وبرآورد و لیست مصالح از مدل، زمان لازم برای تهیه مدارک پروژه را به شدت کاهش می‌دهد. همچنین، با کاهش نیاز به بازنگری‌های متعدد و حل مشکلات در مراحل اولیه، تیم‌ها می‌توانند بر روی جنبه‌های خلاقانه و بهینه‌سازی طراحی تمرکز بیشتری داشته باشند که این امر به افزایش کلی بهره‌وری پروژه منجر می‌شود.

بهینه‌سازی زمان و هزینه

با بهره‌گیری از ابعاد 4D (زمان) و 5D (هزینه) در BIM، امکان برنامه‌ریزی دقیق‌تر و کنترل بهتر بودجه پروژه فراهم می‌شود. 4D BIM به شبیه‌سازی توالی ساخت کمک می‌کند تا بهترین برنامه زمان‌بندی شناسایی شود و ریسک‌های تأخیر کاهش یابد. 5D BIM نیز با ارائه متره‌وبرآورد دقیق مصالح و هزینه‌ها، امکان مدیریت هوشمندانه بودجه، تحلیل ارزش و پیش‌بینی هزینه‌ها را در طول پروژه فراهم می‌کند. این ابعاد، به مدیران پروژه دیدی جامع از پیشرفت و وضعیت مالی پروژه می‌دهند و به آن‌ها اجازه می‌دهند تا با تصمیم‌گیری‌های به‌موقع، از افزایش هزینه‌ها جلوگیری کنند.

تصمیم‌گیری آگاهانه

دسترسی آسان و سریع به اطلاعات جامع و یکپارچه در مدل BIM، به تمامی ذینفعان پروژه از جمله کارفرمایان، مشاوران و پیمانکاران، امکان تصمیم‌گیری‌های آگاهانه و مبتنی بر داده را می‌دهد. این شفافیت اطلاعاتی، فرآیند تأیید طرح‌ها را تسریع کرده و از بروز سوءتفاهم‌ها جلوگیری می‌کند. با امکان مشاهده بصری تمامی جوانب پروژه و دسترسی به اطلاعات دقیق در هر زمان، ذینفعان می‌توانند بهترین تصمیمات را برای دستیابی به اهداف پروژه اتخاذ کنند.

مدیریت ریسک بهتر

با شناسایی و حل تداخلات و مشکلات در مراحل اولیه (Clash Detection) و همچنین امکان شبیه‌سازی و پیش‌بینی فرآیندهای مختلف پروژه (4D و 5D BIM)، ریسک‌های مرتبط با تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره در حین اجرا به شدت کاهش می‌یابد. این رویکرد پیشگیرانه، از بروز بحران‌ها جلوگیری کرده و پایداری پروژه را افزایش می‌دهد.

بهبود پایداری و عملکرد انرژی

6D BIM با امکان تحلیل عملکرد انرژی ساختمان و بهینه‌سازی مصرف انرژی، نقش مهمی در طراحی ساختمان‌های پایدار و دوست‌دار محیط زیست ایفا می‌کند. این قابلیت به طراحان اجازه می‌دهد تا با انتخاب مصالح و سیستم‌های مناسب، مصرف انرژی ساختمان را بهینه کرده و تأثیرات زیست‌محیطی آن را کاهش دهند. این امر، نه تنها به حفظ محیط زیست کمک می‌کند، بلکه هزینه‌های بهره‌برداری طولانی‌مدت را نیز کاهش می‌دهد.

مدیریت تسهیلات و نگهداری آسان‌تر

7D BIM با فراهم آوردن اطلاعات جامع برای چرخه عمر ساختمان، مدیریت تسهیلات و نگهداری را به مراتب آسان‌تر می‌کند. با دسترسی به اطلاعات دقیق تجهیزات، تاریخچه تعمیرات و دستورالعمل‌های نگهداری، می‌توان برنامه‌ریزی‌های نگهداری پیشگیرانه را بهینه کرد و هزینه‌های عملیاتی را کاهش داد. این بعد، به طول عمر بیشتر ساختمان و عملکرد پایدار آن در طول زمان کمک می‌کند.

همکاری و ارتباط مؤثر

BIM با ایجاد یک پلتفرم مرکزی برای تبادل اطلاعات، همکاری و ارتباط مؤثر بین تیم‌های مختلف (معماری، سازه، تأسیسات و…) را تسهیل می‌کند. تمامی اعضای تیم، به یک منبع اطلاعاتی واحد و به‌روز دسترسی دارند که این امر از سردرگمی‌ها جلوگیری کرده و هماهنگی بین‌رشته‌ای را بهبود می‌بخشد. این هم‌افزایی، به نوبه خود، به کیفیت بالاتر و اجرای روان‌تر پروژه منجر می‌شود.

کیفیت بالاتر ساخت

نتیجه نهایی یکپارچگی، دقت و کاهش خطا در فرآیند BIM، ارتقاء چشمگیر کیفیت ساخت است. با مدلسازی دقیق، شناسایی تداخلات، بهینه‌سازی زمان و هزینه، و همکاری مؤثر، ساختمان‌ها با کیفیت بالاتر، مطابق با مشخصات فنی و استانداردهای طراحی ساخته می‌شوند. این امر، نه تنها رضایت کارفرما را به همراه دارد، بلکه به افزایش اعتبار و ارزش پروژه در بلندمدت نیز کمک می‌کند.

تحولات و جایگاه BIM در صنعت ساخت‌وساز ایران

مدلسازی اطلاعات ساختمان(BIM) در سال‌های اخیر، به تدریج جایگاه خود را در صنعت ساخت‌وساز ایران پیدا کرده است. این امر نتیجه آگاهی‌سازی رو به رشد نسبت به مزایای این فناوری و تلاش نهادهای دولتی و دانشگاه‌ها برای ترویج و بومی‌سازی آن بوده است. در حالی که سال‌ها روش‌های سنتی طراحی و ساخت (نظیر CAD) در کشور غالب بوده‌اند، نیاز به افزایش بهره‌وری، کاهش خطا و مدیریت هوشمند پروژه‌ها، توجه به BIM را بیش از پیش ضروری ساخته است.

ورود و پذیرش BIM در ایران

ورود BIM به ایران، همچون بسیاری از فناوری‌های نوین، با چالش‌ها و مقاومت‌هایی همراه بوده است. اما با توجه به مزایای انکارناپذیر آن در کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت و دقت، و بهبود کیفیت پروژه‌های عمرانی، به تدریج مورد توجه قرار گرفت. در ابتدا، این فناوری بیشتر توسط شرکت‌های پیشرو و پروژه‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما با افزایش آگاهی و تجربه، شاهد گسترش روزافزون آن هستیم.

نقش نهادهای دولتی و دانشگاه‌ها

نقش نهادهای دولتی و دانشگاه‌ها در ترویج و بومی‌سازی BIM در ایران بسیار حیاتی بوده است. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران، به عنوان یکی از پیشگامان این عرصه، اقدامات مهمی را در این زمینه انجام داده است. از جمله این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تدوین سند چشم‌انداز BIM:در سال ۱۳۹۸، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران با همکاری دانشگاه‌های مطرح کشور نظیر دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه شریف، اقدام به تدوین سند چشم‌انداز BIM و آئین‌نامه‌های اجرایی آن نمود. این سند، به عنوان یک سند بالادستی، چارچوب و مسیر پیاده‌سازی BIM در پروژه‌های عمرانی استان تهران را مشخص می‌کند و گامی مهم در جهت استانداردسازی و الزامی شدن این فرآیند در سطح کلان کشور است.

• همکاری با مراکز علمی:همکاری با دانشگاه‌های معتبر، به بومی‌سازی دانش BIM و تربیت نیروی انسانی متخصص در این حوزه کمک شایانی کرده است. این همکاری‌ها، پل ارتباطی بین صنعت و دانشگاه را تقویت کرده و به انتقال دانش تئوری به کاربردهای عملی کمک می‌کند.

پروژه‌های پایلوت و الزامی شدن

حرکت دولت به سمت اجباری کردن BIM در پروژه‌های عمرانی، نشان‌دهنده جدیت در پیاده‌سازی این رویکرد است. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران، اعلام کرده است که از سال ۱۳۹۸ تمامی پروژه‌های سطح استان را بر پایه مدل BIM پیش خواهد برد. این تصمیم، منجر به اجرای پروژه‌های پایلوت با رویکرد BIM شده و نتایج موفقیت‌آمیز آن‌ها، راه را برای گسترش بیشتر این فناوری در سطح کشور هموار می‌کند. الزامی شدن BIM، به شفافیت بیشتر، کنترل دقیق‌تر و استانداردسازی پروژه‌ها در سطح کلان کمک شایانی خواهد کرد.

شرکت بنیتک، با درک عمیق از اهمیت این تحولات و نیازهای روزافزون صنعت ساخت‌وساز ایران به رویکردهای نوین، در زمینه آموزش و پیاده‌سازی حرفه‌ای BIM پیشگام است. بنیتک با ارائه خدمات مشاوره و اجرای پروژه‌های BIM، به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا با چالش‌های موجود کنار آمده و با بهره‌گیری از مزایای مدلسازی اطلاعات ساختمان، به سمت آینده‌ای کارآمدتر و پایدارتر گام بردارند.

چشم‌انداز آینده BIM در ایران

با توجه به حمایت‌های دولتی، همکاری دانشگاه‌ها و افزایش آگاهی در میان متخصصان، چشم‌انداز BIM در ایران روشن به نظر می‌رسد. این فناوری نه تنها به بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌های پروژه‌های عمرانی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به شفافیت، کنترل و استانداردسازی فرآیندهای ساخت‌وساز در سطح کلان کشور منجر شود. با گسترش استفاده از BIM، انتظار می‌رود که صنعت ساخت‌وساز ایران نیز همگام با کشورهای پیشرفته، به سمت انقلاب دیجیتال گام بردارد و از مزایای بی‌شمار آن بهره‌مند شود.

در جدول زیر، به خلاصه‌ای از مزایای کلیدی BIM که در صنعت ساخت‌وساز ایران نیز قابل دستیابی هستند، اشاره شده است:

مزایای کلیدی BIM	توضیح مختصر
کاهش خطا و تداخلات	شناسایی و حل مشکلات در مراحل اولیه طراحی (Clash Detection)
افزایش بهره‌وری	تسریع در روند طراحی، مستندسازی و ساخت با اتوماسیون وظایف
بهینه‌سازی زمان و هزینه	برنامه‌ریزی دقیق و کنترل بودجه با ابعاد 4D و 5D
تصمیم‌گیری آگاهانه	دسترسی به اطلاعات جامع برای تمام ذینفعان و بهبود فرآیند تصمیم‌گیری
مدیریت ریسک بهتر	کاهش تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره در حین اجرا
بهبود پایداری و عملکرد انرژی	امکان تحلیل و بهینه‌سازی زیست‌محیطی ساختمان
مدیریت تسهیلات آسان‌تر	دسترسی به اطلاعات جامع برای نگهداری و چرخه عمر ساختمان
همکاری و ارتباط مؤثر	ایجاد یک پلتفرم مرکزی برای تبادل اطلاعات بین تیم‌ها
کیفیت بالاتر ساخت	نتیجه یکپارچگی، دقت و کاهش خطا در کل فرآیند

مشاغل و نقش‌های کلیدی در اکوسیستم BIM: فرصت‌های نوین شغلی

با گسترش روزافزون مدلسازی اطلاعات ساختمان(BIM) در صنعت AEC (معماری، مهندسی و ساخت‌وساز)، نیاز به متخصصان با مهارت‌های جدید و تخصصی در این حوزه به شدت افزایش یافته است. این امر، فرصت‌های شغلی نوینی را پدید آورده و سلسله‌مراتب مشخصی در تیم‌های BIM ایجاد کرده است. درک این نقش‌ها برای دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و متخصصان صنعت ساختمان که به دنبال ورود یا پیشرفت در این اکوسیستم هستند، بسیار مهم است.

BIM Modeler (مدل‌ساز BIM)

مدل‌ساز BIM، مسئولیت اصلی مدلسازی بخش‌های مختلف ساختمان را در نرم‌افزارهای BIM بر عهده دارد. این افراد دارای دانش فنی لازم در یکی از رشته‌های مهندسی ساختمان (معماری، سازه، تأسیسات مکانیکی و برقی و…) هستند و اطلاعات مورد نیاز را به عناصر مدل اضافه می‌کنند. این اطلاعات می‌تواند شامل ابعاد، مشخصات مصالح، جزئیات ساختاری و هرگونه داده مرتبط با عنصر باشد که از نقشه‌های CAD یا سایر منابع اطلاعاتی استخراج می‌شود. یک مدل‌ساز BIM عموماً مهندس مجاز ساختمان نیست، اما باید درک درستی از موضوع مدلسازی خود و دانش کافی برای ساخت و توسعه مدل داشته باشد. آنها معمولاً تحت نظارت مهندس BIM یا هماهنگ‌کننده BIM کار می‌کنند و در ویرایش و به‌روزرسانی مدل‌های سه‌بعدی نقش کلیدی ایفا می‌کنند.

BIM Technician (تکنسین BIM)

در بسیاری از شرکت‌ها، عناوین و وظایف BIM Technician و BIM Modeler به صورت یکسان تعریف می‌شوند. با این حال، در شرکت‌های بزرگتر و ساختارهای سازمانی پیچیده‌تر، می‌توان تفکیکی در وظایف آنها قائل شد. تکنسین BIM می‌تواند یک گام پایین‌تر از مدل‌ساز BIM قرار گیرد، به این صورت که وظایف مدل‌سازی پایه‌ای و تکراری (مانند دیوارها، کف‌ها و سقف‌ها) را بر عهده داشته باشد، در حالی که مدل‌ساز BIM بر روی مدل‌های پیچیده‌تر و تخصصی‌تر (مانند خانواده‌ها و اجزای پیچیده) تمرکز کند. همچنین، تکنسین BIM ممکن است مسئول مدلسازی جزئیات با سطح LOD پایین‌تر (مثلاً LOD 200) و وظایف مستندسازی و حاشیه‌نویسی باشد، در حالی که مدل‌ساز BIM به مدلسازی با جزئیات بالاتر (مانند LOD 400) می‌پردازد. هر دو نقش، اغلب تحت نظارت مهندس BIM فعالیت می‌کنند.

• Revit Modeler / Revit Drafter:این عناوین، زیرمجموعه‌ای از BIM Modeler هستند که تمرکز اصلی آنها بر نرم‌افزار Revit است. یک Revit Modeler یا Revit Drafter، متخصص در استفاده از نرم‌افزار Revit برای مدلسازی است و ممکن است تخصص او به یک دیسیپلین خاص (مثلاً معماری در رویت) محدود شود. شرکت بنیتکبا تربیت متخصصین Revit در سطوح مختلف، به پر کردن این جایگاه‌های شغلی کمک می‌کند.

BIM Engineer (مهندس BIM)

مهندس BIM، پیش از هر چیز، یک مهندس مجاز ساختمان (مانند مهندس معمار، عمران، سازه، تأسیسات) است که دانش فنی و تحصیلی عمیقی در زمینه طراحی و ساخت ساختمان دارد. نقش اصلی او، اعمال این دانش در فرآیند BIM است. مهندس BIM با تیم مدل‌سازان همکاری نزدیک دارد و بر روند مدلسازی آن‌ها نظارت می‌کند. او مسئول تحقیق، تفسیر اطلاعات CAD و داده‌های ساخت برای مدل‌سازان است تا مدل‌ها به درستی و با دقت فنی لازم ایجاد شوند. همچنین، در صورت نیاز به توسعه یا ویرایش مدل‌ها در طول پروژه، مهندس BIM این تغییرات را به مدل‌سازان منتقل می‌کند.

BIM Coordinator (هماهنگ‌کننده BIM)

هماهنگ‌کننده BIM نقش مدیریتی کلیدی در تیم BIM دارد. او مسئول هدایت و مدیریت کاربران و فرآیندها در یک پروژه BIM است. هماهنگ‌کننده‌ها اغلب خود قبلاً مدل‌ساز BIM بوده‌اند و بر چندین نرم‌افزار BIM تسلط دارند و از نحوه ارتباط بین آن‌ها آگاه هستند. وظایف اصلی آنها شامل برنامه‌ریزی استراتژی پروژه BIM، تعیین وظایف هر شخص بر اساس مهارت‌هایش، و هماهنگی بین دیسیپلین‌های مختلف (معماری، سازه، تأسیسات) است. آنها مسئول بررسی خروجی مستندات، حل تداخلات (Clash Detection) و ارائه راه‌حل‌های بهینه برای پیشرفت پروژه در فازهای طراحی و اجرا هستند. هماهنگ‌کننده BIM همچنین در تدوین و اجرای برنامه اجرایی BIM (BEP) در فازهای مناقصه و پس از قرارداد نقش دارد.

BIM Manager (مدیر BIM)

مدیر BIM، رهبر نهایی پروژه در حوزه BIM است. مسئولیت کلی موفقیت فرآیند BIM در پروژه بر عهده اوست. در پروژه‌های کوچک، ممکن است وظایف مدیر و هماهنگ‌کننده BIM ادغام شود، اما در پروژه‌های بزرگ، نقش مدیر BIM به عنوان تصمیم‌گیرنده نهایی و رهبر استراتژیک، حیاتی است. مدیر BIM با هماهنگ‌کنندگان BIM همکاری نزدیک دارد و استراتژی‌ها و برنامه‌های اجرایی BIM را نهایی می‌کند. او مسئول تأمین تیم BIM، اطمینان از پیاده‌سازی صحیح استانداردها و تضمین همسویی فرآیند BIM با اهداف کلی پروژه است. مدیران BIM معمولاً تجربه طولانی (حداقل 8 تا 10 سال) در حوزه BIM دارند و دارای دانش عمیق مدیریتی و فنی هستند.

آینده BIM: هوشمندی، یکپارچگی و چالش‌های پیش‌رو

مدلسازی اطلاعات ساختمان(BIM) یک فناوری پویا و در حال تکامل است که آینده صنعت ساخت‌وساز را شکل می‌دهد. رشد مداوم نرم‌افزارها و فناوری‌های مرتبط با BIM، نشان‌دهنده چشم‌انداز روشن آن در دستیابی به پروژه‌هایی کارآمدتر، پایدارتر و هوشمندتر است. این تکامل، همگرایی با دیگر فناوری‌های پیشرفته را به همراه دارد و فرصت‌های جدیدی را برای نوآوری و بهینه‌سازی فرآیندها ایجاد می‌کند.

تکامل مستمر BIM و همگرایی با فناوری‌های آینده

BIM در حال حاضر، پایه و اساس انقلاب دیجیتال در ساخت‌وساز است و انتظار می‌رود که در آینده با فناوری‌های زیر همگرایی عمیق‌تری پیدا کند:

• هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (Machine Learning):این فناوری‌ها می‌توانند در طراحی زایشی (Generative Design) به کار گرفته شوند، جایی که الگوریتم‌ها طرح‌های بهینه را بر اساس محدودیت‌ها و معیارهای مشخص شده (مانند مصرف انرژی یا بهره‌وری فضایی) تولید می‌کنند. هوش مصنوعی همچنین می‌تواند در تحلیل داده‌های BIM برای شناسایی الگوها، پیش‌بینی مشکلات و بهینه‌سازی تصمیم‌گیری‌ها کمک‌کننده باشد.

• واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR):این ابزارها، امکان تجربه و بررسی پروژه را به صورت غوطه‌ورکننده (Immersive) فراهم می‌کنند. با VR می‌توان در مدل ساختمان قدم زد و جزئیات را پیش از ساخت واقعی مشاهده کرد، و AR امکان همپوشانی مدل‌های دیجیتال با دنیای واقعی را در سایت ساخت‌وساز فراهم می‌کند که به هماهنگی و کنترل دقیق‌تر کمک می‌کند. این قابلیت‌ها، به ویژه برای کارفرمایان و ذینفعان غیرمتخصص، درک بهتری از پروژه را به ارمغان می‌آورند.

• اینترنت اشیا (IoT) و بیگ دیتا (Big Data):سنسورهای IoT در ساختمان‌های هوشمند می‌توانند داده‌های مربوط به عملکرد ساختمان (مانند مصرف انرژی، دما، رطوبت) را جمع‌آوری کنند. این داده‌های عظیم (Big Data)، پس از تجزیه و تحلیل از طریق مدل BIM، می‌توانند به بهینه‌سازی عملکرد ساختمان، پیش‌بینی نیازهای نگهداری و بهبود تجربه کاربران کمک کنند.

چالش‌های پیاده‌سازی و اهمیت تمایز BIM در مقابل CG

با وجود تمامی مزایا و چشم‌اندازهای روشن، پیاده‌سازی BIM بدون چالش نیست. برخی از اشتباهات رایج در این مسیر عبارتند از:

• عدم وجود برنامه اجرایی جامع (BEP):یک BEP ضعیف یا ناکامل، می‌تواند منجر به سردرگمی در نقش‌ها، وظایف و پروتکل‌های تبادل اطلاعات شود و کل فرآیند BIM را مختل کند. برنامه‌ریزی دقیق در ابتدای پروژه، حیاتی است.

• عدم تطابق سخت‌افزار و نرم‌افزار:استفاده از سخت‌افزارهای نامناسب یا نرم‌افزارهای قدیمی، می‌تواند به افت شدید عملکرد و ناکارآمدی تیم منجر شود. سرمایه‌گذاری مناسب در زیرساخت‌های فناوری ضروری است.

• مدلسازی بیش از حد یا ناقص:مدلسازی با جزئیات بیش از حد لازم (که منجر به سنگین شدن مدل می‌شود) یا کمتر از حد نیاز (که اطلاعات کافی را فراهم نمی‌کند)، هر دو می‌توانند به ضرر پروژه باشند. رعایت سطوح توسعه (LOD) در این زمینه کلیدی است.

• مقاومت در برابر تغییر و عدم ارتقاء مهارت‌ها:یکی از بزرگترین موانع، مقاومت کارکنان در برابر تغییر روش‌های سنتی و عدم تمایل به یادگیری مهارت‌های جدید BIM است. آموزش مداوم و حمایت از نیروی انسانی برای انطباق با فناوری‌های نوین، ضروری است.

• اهمیت کنترل کیفیت مداوم:بدون یک سیستم کنترل کیفیت قوی برای مدل BIM، خطاها و ناهماهنگی‌ها می‌توانند به مرور زمان انباشته شده و در مراحل بعدی پروژه، مشکلات بزرگی را ایجاد کنند. ممیزی و بررسی مداوم مدل، به حفظ دقت و یکپارچگی آن کمک می‌کند.

یکی از سوءتفاهمات رایج در صنعت، خلط مبحث بین مدلسازی اطلاعات ساختمان(BIM) و گرافیک کامپیوتری (CG) است. CG (Computer Graphics) عمدتاً به شبیه‌سازی بصری، انیمیشن، بازی‌سازی و جلوه‌های ویژه می‌پردازد و بر جنبه‌های هنری و زیبایی‌شناختی متمرکز است. نرم‌افزارهایی مانند 3ds Max و SketchUp، ابزارهای اصلی در حوزه CG هستند. در حالی که BIM بر «مدلسازی اطلاعاتی» و هوشمندانه ساختمان تأکید دارد، CG صرفاً به تولید تصاویر زیبا و واقع‌گرایانه می‌پردازد. یک رندر زیبا از یک پروژه، به تنهایی به معنای یک طراحی کارآمد یا یک مدل اطلاعاتی هوشمند نیست. تفاوت اساسی این است که یک مدل CG، فاقد اطلاعات ساختاری، عملکردی و مدیریتی است که یک مدل BIM در خود جای داده است. شرکت بنیتکبر آموزش و ترویج BIM به عنوان یک رویکرد جامع مهندسی تأکید دارد و تفاوت این دو مفهوم را برای متخصصان ساختمان روشن می‌سازد تا از انحراف مسیر حرفه‌ای به سمت صرفاً جنبه‌های نمایشی جلوگیری شود. درک این تمایز، برای هر متخصص در صنعت ساختمان حیاتی است تا بتواند به درستی در مسیر انقلاب دیجیتال گام بردارد.

نتیجه‌گیری

مدلسازی اطلاعات ساختمان(BIM) در طول سالیان اخیر، به وضوح نشان داده است که ابزاری گذرا یا یک ترند موقتی نیست؛ بلکه فرآیندی بنیادین است که مسیر ساخت‌وساز را برای همیشه دگرگون کرده است. دلایل اصلی این تحول عمیق، در یکپارچگی بی‌نظیر، دقت فوق‌العاده، کارایی بی‌سابقه و قابلیت مدیریت جامع آن در تمامی مراحل چرخه حیات پروژه نهفته است.

مزایای BIM دیگر صرفاً یک ایده یا نظریه نیستند، بلکه واقعیات اثبات‌شده‌ای هستند که توسط پروژه‌های موفق در سراسر جهان و حتی در کشور ما به اثبات رسیده‌اند. از کاهش چشمگیر خطاها و تداخلات گرفته تا بهینه‌سازی زمان و هزینه، افزایش بهره‌وری، بهبود پایداری و تسهیل مدیریت بلندمدت ساختمان، BIM راهکارهایی جامع و کارآمد برای چالش‌های دیرینه صنعت ساخت‌وساز ارائه می‌دهد. با گسترش حمایت‌های دولتی و افزایش آگاهی در میان متخصصان، پیاده‌سازی BIM نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای تضمین موفقیت، پایداری و رقابت‌پذیری در پروژه‌های آینده است.

همانطور که شرکت بنیتک در مسیر ترویج و پیاده‌سازی صحیح این فناوری پیشگام است، از تمامی ذینفعان صنعت ساختمان، از مهندسان و معماران گرفته تا کارفرمایان و تصمیم‌گیرندگان، دعوت می‌شود تا با درک عمیق‌تر از BIM و سرمایه‌گذاری در آن، نه تنها به پیشرفت حرفه خود کمک کنند، بلکه در ساخت آینده‌ای هوشمندتر و پایدارتر برای صنعت ساختمان سهیم باشند. پذیرش این فرآیند، کلید دستیابی به بالاترین سطح کیفیت، کارایی و شفافیت در پروژه‌های عمرانی است و مزایای آن، دیگر قابل چشم‌پوشی نیستند.

سوالات متداول

آیا برای شروع کار با BIM نیاز به سرمایه‌گذاری هنگفتی در سخت‌افزار و نرم‌افزار است؟

خیر، سرمایه‌گذاری اولیه در سخت‌افزار و نرم‌افزار BIM می‌تواند متناسب با مقیاس پروژه و سطح مورد نیاز باشد و با برنامه‌ریزی درست، توجیه اقتصادی خواهد داشت.

BIM چگونه می‌تواند به حل مشکل کمبود مسکن و افزایش سرعت ساخت‌وساز کمک کند؟

BIM با بهینه‌سازی فرآیندهای طراحی و اجرا، کاهش خطاها و امکان برنامه‌ریزی دقیق، به افزایش سرعت و کارایی ساخت‌وساز و در نتیجه، کمک به حل مشکل کمبود مسکن منجر می‌شود.

آیا پیاده‌سازی BIM در پروژه‌های کوچک نیز توجیه اقتصادی دارد؟

بله، حتی در پروژه‌های کوچک نیز مزایای BIM مانند کاهش خطا، افزایش دقت و بهبود هماهنگی، می‌تواند منجر به صرفه‌جویی در زمان و هزینه شود و توجیه اقتصادی دارد.

چگونه می‌توان از یکپارچگی و صحت اطلاعات در یک مدل BIM اطمینان حاصل کرد؟

با تدوین یک برنامه اجرایی BIM جامع (BEP)، استفاده از پروتکل‌های تبادل اطلاعات استاندارد، و انجام کنترل کیفیت مداوم می‌توان از یکپارچگی و صحت اطلاعات مدل BIM اطمینان حاصل کرد.

آینده نقش‌های شغلی سنتی در مهندسی ساختمان با گسترش BIM چگونه خواهد بود؟

با گسترش BIM، نقش‌های شغلی سنتی تکامل یافته و به سمت تخصص‌های BIM محور سوق پیدا می‌کنند؛ به طوری که مهارت‌های دیجیتال و توانایی کار در محیط BIM برای بقا در بازار کار ضروری خواهد شد.