معرفی شهر ترمسوس

اگر از گشت وگذار در سواحل آنتالیا خسته شده اید و به دنبال تجربه ای متفاوت در سفر به ترکیه هستید شهر باستانی ترمسوس گنجینه ای پنهان در دل کوه های توروس است که می تواند شما را شگفت زده کند. این شهر تاریخی که در ارتفاعات کوه گولوک و در فاصله نزدیکی از آنتالیای پرجنب وجوش قرار گرفته نه تنها بقایای باشکوهی از تمدن های گذشته را در خود جای داده بلکه در احاطه طبیعتی بکر و خیره کننده قرار دارد. بازدید از ترمسوس فرصتی است تا با قدم گذاشتن در مسیرهای سنگی و تماشای سازه های باستانی با تاریخ و فرهنگ مردمانی آشنا شوید که روزگاری در این قلعه کوهستانی زندگی می کردند و حتی در برابر قدرت های بزرگ زمان خود ایستادگی کردند.

تاریخچه شهر باستانی ترمسوس

شهر باستانی ترمسوس در ارتفاعی حدود ۱۰۰۰ متری از سطح دریا بر دامنه جنوب غربی کوه سولوموس که امروزه به نام کوه گولوک شناخته می شود بنا شده است. این شهر در رشته کوه های توروس در محدوده استان آنتالیای امروزی ترکیه قرار دارد. موقعیت جغرافیایی منحصربه فرد آن بر روی یک فلات طبیعی در بالای کوه گولوک که ارتفاع آن به ۱۶۶۵ متر نیز می رسد به این شهر اهمیت استراتژیکی بالایی می بخشید.

ترمسوس از معدود شهرهای باستانی ترکیه است که بقایای آن به خوبی حفظ شده اند. گفته می شود بنیان گذار این شهر سولیمس از مردمان پیسیدیه بوده است. اگرچه مستندات تاریخی قطعی درباره ترمسوس و سولیمس کمیاب است اما هومر در اثر مشهور خود ایلیاد به نام آن ها در ارتباط با افسانه بلروفون اشاره کرده است.

اسکندر بزرگ و شهر تاریخی ترموسس

شهر ترمسوس به دلیل موقعیت کوهستانی و صعب العبور خود همواره یک دژ طبیعی قدرتمند محسوب می شد. اسکندر مقدونی فاتح بزرگ در لشکرکشی های خود به آسیای صغیر قصد تصرف این شهر را داشت. اما مردمان جنگاور ترمسوس به رهبری ساکنان بومی منطقه پیسیدیه مقاومت شدیدی از خود نشان دادند.

موقعیت جغرافیایی شهر در ارتفاعات کوهستان کار محاصره و حمله را برای ارتش اسکندر بسیار دشوار ساخت. در نهایت اسکندر با وجود تلاش هایش نتوانست این شهر را فتح کند و از ادامه مسیر برای رسیدن به سیده صرف نظر کرد. این مقاومت سرسختانه ترمسوس در برابر یکی از بزرگترین فاتحان تاریخ نشان دهنده روحیه استقلال طلبی و توانمندی نظامی ساکنان آن است.

ساکنان شهر ترمسوس

ساکنان اصلی شهر ترمسوس متعلق به تمدن پیسیدیا بودند. این مردمان ویژگی های فرهنگی و اجتماعی متفاوتی نسبت به همسایگان یونانی و رومی خود داشتند. آن ها به خاطر روحیه جنگاوری و سرسختی خود شهرت داشتند. همین ویژگی ها باعث شد که در طول تاریخ به ویژه در مواجهه با قدرت های بزرگ آن دوران مقاومت قابل توجهی از خود نشان دهند.

روحیه جنگاورانه اهالی ترمسوس در مواجهه با امپراتوری روم نیز آشکار شد. آن ها توانستند رومیان را وادار به پذیرش شرایط خود کنند و طبق پیمانی ترمسوس به عنوان یک شهر مستقل داخلی اما متحد با روم باقی بماند. این امر نشان دهنده قدرت و نفوذ این شهر در منطقه در آن دوران بود.

ترمسوس قلعه عقاب ها

به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصربه فرد و قرارگیری در ارتفاعات کوهستانی شهر ترمسوس به «قلعه عقاب ها» ملقب شد. این لقب توسط اسکندر مقدونی به این شهر داده شد پس از آنکه او نتوانست آن را فتح کند و از تسخیر آن بازماند. این نام به خوبی نشان دهنده استحکام طبیعی و دسترسی دشوار این شهر است گویی که تنها عقاب ها می توانستند به راحتی به آنجا دست یابند.

لقب «قلعه عقاب ها» نه تنها به موقعیت فیزیکی شهر اشاره دارد بلکه نمادی از روحیه سرسخت و تسلیم ناپذیر مردمان آن است که توانستند در برابر مهاجمان قدرتمند ایستادگی کنند. این نام تا به امروز با شهر ترمسوس عجین مانده و یادآور تاریخ پرفراز و نشیب آن است.

ترمسوس آنتالیا

شهر باستانی ترمسوس در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری شمال غرب شهر آنتالیا واقع شده است. این شهر در محدوده پارک ملی کوه گولوک قرار دارد و به همین دلیل بازدید از آن تجربه ای ترکیبی از تاریخ و طبیعت است. ترمسوس در میان جنگل های انبوه کاج و سرو پنهان شده و بخشی از اکوسیستم غنی این پارک ملی محسوب می شود.

موقعیت نزدیک به آنتالیا آن را به یک مقصد جذاب برای گردشگرانی تبدیل کرده که به دنبال کاوش در تاریخ غنی منطقه فراتر از سواحل هستند. ترمسوس به دلیل حفظ خوب بقایای باستانی و قرارگیری در محیطی طبیعی و آرام فضایی متفاوت و تأثیرگذار نسبت به بسیاری از شهرهای باستانی دیگر در ترکیه ارائه می دهد. این شهر در فهرست آزمایشی میراث جهانی یونسکو نیز قرار دارد.

جاذبه های دیدنی شهر باستانی ترمسوس

شهر ترمسوس با وجود قدمت هزاران ساله و موقعیت کوهستانی خود دارای بخش های دیدنی متعددی است که بقایای آن ها تا به امروز باقی مانده اند و هر ساله بازدیدکنندگان زیادی را جذب می کنند. کاوش در این بخش ها فرصتی است برای درک بهتر زندگی و تمدن ساکنان باستانی این شهر.

آمفی تئاتر

یکی از برجسته ترین سازه های باقی مانده در ترمسوس آمفی تئاتر آن است که در بخش شرقی میدان اصلی قرار دارد. این بنا چشم اندازی خیره کننده به دشت های اطراف ارائه می دهد. ساختار نیم دایره ای آمفی تئاتر شامل ردیف هایی از صندلی های سنگی است که در دو بخش بالایی و پایینی قرار گرفته اند. بخش پایینی دارای ۱۶ ردیف و بخش بالایی دارای ۸ ردیف صندلی بوده است.

برآورد می شود این آمفی تئاتر ظرفیتی حدود ۴۲۰۰ تماشاگر داشته است. معماری صحنه نمایش نشان می دهد که این بنا احتمالاً در قرن دوم میلادی ساخته شده است. وجود راهروهای باریک با پنج اتاق در پشت صحنه این فرضیه را تقویت می کند که این اتاق ها برای نگهداری حیوانات وحشی قبل از برگزاری مسابقات گلادیاتوری مورد استفاده قرار می گرفتند.

معابد ترمسوس

در پشت ساختمان آمفی تئاتر بقایای شش معبد با اندازه های مختلف دیده می شود. این معابد با حجاری های ظریف و هنرمندانه تزیین شده اند که نشان دهنده مهارت بالای هنرمندان آن دوران است. چهار معبد از این مجموعه در کنار آمفی تئاتر قرار دارند. یکی از این معابد که تزیینات بیشتری دارد احتمالاً به زئوس خدای خدایان اختصاص داشته است.

در جنوب غربی آمفی تئاتر معبدی با کتیبه ای بر سر در آن وجود دارد که نشان می دهد این مکان محل پرستش آرتمیس یکی از خدایان رومی بوده است. در شرق این معبد بقایای یک معبد دوریک دیده می شود که یکی از بزرگترین معابد شهر بوده و نقوش برجسته آن پرستش آرتمیس را تأیید می کنند. در نزدیکی معبد دوریک ویرانه های معبد دیگری به سبک کلاسیک وجود دارد که احتمالاً در اوایل قرن سوم میلادی ساخته شده است.

گورستان ها درترمسوس

یکی از بخش های جالب و کمی اسرارآمیز شهر ترمسوس گورستان های آن است که در نواحی جنوبی شمالی و غربی شهر پراکنده شده اند. این گورستان ها شامل مقبره های سنگی بزرگ و متعددی هستند که برخی از آن ها دارای تزیینات و حکاکی های خاصی بوده اند.

یکی از شناخته شده ترین مقبره ها مربوط به سردار آل ستاس (Alcetas) است که با حکاکی هایی ظریف تزیین شده بود و تصویری از یک جنگجوی اسب سوار در سمت چپ آن دیده می شد. متأسفانه بسیاری از این مقبره ها از جمله مقبره آل ستاس در طول زمان توسط غارتگران و جستجوگران گنج آسیب دیده اند یا ویران شده اند اما ساختار کلی گورستان ها همچنان قابل مشاهده است.

میدان اصلی

میدان اصلی یا آگورای شهر منطقه ای مسطح است که ساختمان های مهم عمومی در اطراف آن قرار داشته اند. این میدان از نظر معماری دارای ویژگی های منحصربه فردی است. در این منطقه بقایای بازاری روباز دیده می شود که بر روی بلوک های سنگی بلندی واقع شده بود. در قسمت شمال غربی میدان پنج انبار بزرگ آب (سیسترن) برای تأمین نیازهای شهر قرار داشتند.

این بازار از سه طرف با ایوان های سرپوشیده (استوا) احاطه شده بود که قدمت آن ها به حدود ۱۳۰ تا ۱۵۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمی گردد. در قسمت شمال شرقی بازار ویرانه های ساختمانی دیده می شود که به نظر می رسد بقایای یک سالن بدنسازی یا ژیمناسیوم باشند. این ویرانه ها شامل ساختمانی دوطبقه با حیاط داخلی و اتاق های اطراف آن است که تزیینات خارجی آن ها مربوط به قرن اول بعد از میلاد است.

طبیعت ترموسس

شهر باستانی ترمسوس در قلب پارک ملی کوه گولوک واقع شده و به همین دلیل طبیعت نقش مهمی در جذابیت آن ایفا می کند. این شهر در میان جنگل های انبوه درختان کاج و سرو پنهان شده است و محیطی آرام و بکر را ارائه می دهد. پارک ملی گولوک زیستگاه گونه های گیاهی و حیوانی کمیابی است که تحت حفاظت قرار دارند.

پیاده روی در مسیرهای منتهی به ترمسوس و در داخل خود شهر فرصتی است برای لذت بردن از زیبایی های طبیعی منطقه تنفس هوای تازه کوهستان و مشاهده تنوع زیستی. ترکیب بقایای باستانی با محیط طبیعی دست نخورده فضایی خاص و تأثیرگذار ایجاد می کند که ترمسوس را از بسیاری دیگر از سایت های تاریخی متمایز می سازد.

راه های دسترسی به ترمسوس

شهر باستانی ترمسوس در فاصله حدود ۳۴ کیلومتری از مرکز شهر آنتالیا قرار دارد و دسترسی به آن از طریق جاده امکان پذیر است. اگر با ماشین شخصی سفر می کنید باید از جاده اصلی آنتالیا به دنیزلی استفاده کنید. پس از طی حدود ۲۵ کیلومتر یک تابلوی راهنما و بریدگی در سمت چپ شما را به جاده منتهی به ترمسوس هدایت می کند.

از این نقطه باید حدود ۸.۵ کیلومتر در یک جاده کوهستانی و پرپیچ وخم رانندگی کنید تا به پارکینگ ورودی سایت باستانی برسید. برای کسانی که از وسایل حمل ونقل عمومی استفاده می کنند می توان از تاکسی استفاده کرد که هزینه آن از آنتالیا تا ورودی ترمسوس نسبتاً بالاست. گزینه ارزان تر استفاده از اتوبوس های محلی از آنتالیا به سمت دنیزلی است که شما را تا ابتدای جاده فرعی ترمسوس می رساند. از آنجا مسیر ۸.۵ کیلومتری تا پارکینگ را باید پیاده طی کنید یا با کرایه یک تاکسی محلی این فاصله را پوشش دهید.

بازدید از شهر باستانی ترمسوس

بازدید از شهر باستانی ترمسوس تجربه ای متفاوت است و نسبت به بسیاری از سایت های تاریخی دیگر نیاز به آمادگی بیشتری دارد. دلیل اصلی این امر موقعیت کوهستانی و مسیرهای سنگی و ناهموار در داخل سایت است. برای کاوش کامل در ترمسوس و دسترسی به بالاترین نقاط آن ممکن است نیاز به چهار تا پنج ساعت پیاده روی در شیب باشید.

بنابراین پوشیدن لباس و کفش مناسب برای پیاده روی در کوهستان ضروری است و داشتن آمادگی جسمانی کافی توصیه می شود. بهتر است بازدید خود را از ساعات اولیه صبح شروع کنید تا از گرمای هوا در امان بمانید و زمان کافی برای گشت وگذار داشته باشید. همراه داشتن آب آشامیدنی و مقداری خوراکی نیز توصیه می شود. در سایت ترمسوس راهنمای رسمی وجود ندارد بنابراین بهتر است قبل از بازدید اطلاعات لازم را کسب کنید یا همراه با یک راهنما یا تور لیدر مجرب سفر کنید. پارک ملی گولوک که ترمسوس در آن قرار دارد معمولاً از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۵:۳۰ عصر برای بازدید باز است.

شهر ترمسوس کجاست؟

شهر باستانی ترمسوس در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری شمال غرب شهر آنتالیا در کشور ترکیه در محدوده پارک ملی کوه گولوک و رشته کوه های توروس واقع شده است.

شهر ترمسوس متعلق به چه تمدنی است؟

این شهر متعلق به تمدن پیسیدیا بوده که مردمانی بومی و متمایز از یونانیان و رومیان در آناتولی باستان بودند.

آیا می توان از شهر ترمسوس بازدید کرد؟

بله بازدید از ترمسوس در ساعات کاری پارک ملی امکان پذیر است اما به دلیل موقعیت کوهستانی و مسیرهای پیاده روی در شیب نیاز به آمادگی جسمانی و تجهیزات مناسب دارد.

چه کاری می توانم در ترمسوس انجام دهم؟

در ترمسوس می توانید بقایای سازه های باستانی مانند آمفی تئاتر معابد میدان اصلی و گورستان ها را کاوش کنید و از طبیعت زیبا و بکر پارک ملی کوه گولوک لذت ببرید.