لیست صرافی های غیر متمرکز

صرافی های غیرمتمرکز (DEX) پلتفرم هایی هستند که امکان مبادله ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به واسطه های متمرکز فراهم می کنند و به کاربران اجازه می دهند کنترل کامل بر دارایی های خود داشته باشند. این صرافی ها با بهره گیری از قراردادهای هوشمند و بلاک چین، راه حلی امن و بدون نیاز به احراز هویت (KYC) برای معامله گران، به ویژه در مناطق تحت تحریم، ارائه می دهند.

در دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، صرافی های غیرمتمرکز نقش حیاتی ایفا می کنند و به کاربران امکان می دهند با حریم خصوصی بیشتر و مقاومت در برابر سانسور، به خرید و فروش رمز ارزها بپردازند. برای کاربران ایرانی که اغلب با چالش های احراز هویت و محدودیت های بین المللی در صرافی های متمرکز مواجه هستند، صرافی های غیرمتمرکز جایگزینی مطمئن و کارآمد محسوب می شوند. این مقاله راهنمایی جامع برای آشنایی با ماهیت صرافی های غیرمتمرکز، تفاوت های آن ها با صرافی های متمرکز، مزایا و چالش ها، و معرفی بهترین گزینه ها برای انجام معاملات امن و کارآمد را ارائه می دهد.

صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟

صرافی غیرمتمرکز یا DEX (Decentralized Exchange) نوعی پلتفرم تبادل ارز دیجیتال است که برخلاف صرافی های سنتی، نیازی به واسطه مرکزی ندارد. در این صرافی ها، معاملات به صورت مستقیم بین خریداران و فروشندگان (Peer-to-Peer) و با استفاده از قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) که بر روی شبکه بلاک چین اجرا می شوند، صورت می گیرد.

ماهیت غیرمتمرکز این پلتفرم ها به این معناست که هیچ نهاد، شرکت یا سرور مرکزی کنترل دارایی ها یا فرایند معاملات را در اختیار ندارد. در نتیجه، کاربران کنترل کامل و مستقیم بر کلیدهای خصوصی و دارایی های خود را حفظ می کنند. این ویژگی،

امنیت صرافی های غیرمتمرکز

را به شدت افزایش می دهد، زیرا خطر هک شدن سرور مرکزی و از دست رفتن دارایی های کاربران از بین می رود. همچنین، DEXها مقاومت بالایی در برابر سانسور دارند و می توانند به حفظ حریم خصوصی کاربران کمک کنند.

صرافی های متمرکز (CEX) در مقابل غیرمتمرکز (DEX): یک مقایسه جامع

انتخاب بین صرافی های متمرکز و غیرمتمرکز یکی از تصمیمات اساسی برای هر معامله گر ارز دیجیتال است. هر دو نوع پلتفرم مزایا و معایب خاص خود را دارند و بسته به نیازها و اولویت های کاربر، می توانند گزینه مناسبی باشند. در ادامه، تفاوت های کلیدی این دو نوع صرافی را بر اساس معیارهای مختلف بررسی می کنیم.

مالکیت دارایی

در صرافی های متمرکز (CEX)، هنگامی که کاربران دارایی های خود را به پلتفرم واریز می کنند، کنترل کلیدهای خصوصی خود را از دست می دهند و دارایی ها توسط صرافی نگهداری می شود. این وضعیت می تواند خطرناک باشد، زیرا در صورت هک شدن صرافی یا ورشکستگی آن، دارایی های کاربران به خطر می افتند. در مقابل، صرافی های غیرمتمرکز (DEX) به کاربران این امکان را می دهند که کنترل کامل بر وجوه و کلیدهای خصوصی خود را حفظ کنند. این یعنی دارایی های شما همیشه در کیف پول شخصی شما باقی می ماند و صرافی صرفاً بستر انجام معامله را فراهم می کند.

احراز هویت (KYC)

یکی از بزرگترین تفاوت ها، موضوع احراز هویت یا KYC (Know Your Customer) است. صرافی های متمرکز برای رعایت قوانین مبارزه با پول شویی و تأمین مالی تروریسم، معمولاً از کاربران می خواهند هویت خود را با ارائه مدارک شناسایی تأیید کنند. این فرایند ممکن است زمان بر و برای کاربران برخی کشورها (مانند ایران) به دلیل تحریم ها، غیرممکن باشد. صرافی های غیرمتمرکز عمدتاً نیازی به احراز هویت ندارند و کاربران می توانند بدون ارائه هیچ گونه اطلاعات شخصی، به معامله بپردازند. این ویژگی،

صرافی غیر متمرکز بدون احراز هویت

را به گزینه ای جذاب برای افرادی که به دنبال حفظ حریم خصوصی هستند، تبدیل می کند.

امنیت

امنیت در هر دو نوع صرافی از اهمیت بالایی برخوردار است، اما ماهیت ریسک ها متفاوت است. صرافی های متمرکز هدف اصلی هکرها هستند، زیرا حجم عظیمی از دارایی های کاربران را در یک نقطه متمرکز نگهداری می کنند. اگرچه این صرافی ها تدابیر امنیتی پیشرفته ای دارند (مانند بیمه دارایی ها)، اما باز هم آسیب پذیرند. در DEXها، ریسک هک شدن خود صرافی برای سرقت دارایی های کاربران وجود ندارد، زیرا دارایی ها در کیف پول شخصی کاربر نگهداری می شوند. با این حال، ریسک هایی مانند آسیب پذیری در قراردادهای هوشمند یا اشتباهات فردی کاربران در نگهداری کلیدهای خصوصی همچنان وجود دارد.

نقدینگی و کارمزدها

صرافی های متمرکز معمولاً نقدینگی بسیار بالایی دارند که امکان انجام معاملات بزرگ و سریع را با لغزش قیمت (Slippage) کمتر فراهم می کند. کارمزدها در CEXها معمولاً ساختار مشخصی دارند و ممکن است شامل کارمزدهای معاملاتی، واریز و برداشت باشد. در صرافی های غیرمتمرکز، نقدینگی به استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) وابسته است که توسط کاربران تأمین می شود. این موضوع می تواند منجر به نقدینگی کمتر در مقایسه با CEXها شود، به خصوص برای جفت ارزهای با حجم کم.

کارمزد صرافی غیر متمرکز

عمدتاً شامل کارمزدهای شبکه (Gas Fees) است که می تواند بسته به شلوغی شبکه بلاک چین، متغیر و گاهی بالا باشد.

قانون گذاری و پشتیبانی

صرافی های متمرکز تحت نظارت نهادهای مالی و قوانین محلی فعالیت می کنند و این موضوع می تواند برای کاربران حس اعتماد بیشتری ایجاد کند. همچنین، آن ها معمولاً خدمات پشتیبانی مشتریان (Customer Support) قوی تری ارائه می دهند. صرافی های غیرمتمرکز به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود، کمتر تحت تأثیر مقررات دولتی قرار می گیرند و این می تواند هم مزیت (مقاومت در برابر سانسور) و هم چالش (عدم وجود مرجع قانونی برای حل اختلافات) باشد. خدمات پشتیبانی در DEXها نیز معمولاً محدودتر است و کاربران باید مسئولیت بیشتری در مدیریت معاملات خود بر عهده بگیرند.

صرافی های غیرمتمرکز، با انتقال کنترل دارایی ها به کاربران و حذف نیاز به احراز هویت، گامی مهم در راستای تمرکززدایی و حریم خصوصی در معاملات ارزهای دیجیتال برداشته اند. این ویژگی ها، آن ها را به گزینه ای حیاتی برای افرادی تبدیل کرده است که به دنبال فراتر رفتن از محدودیت های سیستم مالی سنتی هستند.

انواع صرافی های غیرمتمرکز (DEX)

دنیای صرافی های غیرمتمرکز بسیار متنوع است و پلتفرم های مختلف با مکانیسم های عملکردی متفاوتی وجود دارند. شناخت این انواع به کاربران کمک می کند تا صرافی متناسب با نیازهای خود را انتخاب کنند. به طور کلی، صرافی های غیرمتمرکز به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:

صرافی های بازارساز خودکار (AMM)

صرافی های بازارساز خودکار (Automated Market Maker – AMM) رایج ترین نوع

صرافی غیر متمرکز

هستند که انقلابی در نحوه انجام معاملات در دنیای DeFi ایجاد کرده اند. این صرافی ها به جای تکیه بر دفتر سفارش سنتی (Order Book) و مطابقت خریداران و فروشندگان، از استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) استفاده می کنند. در این مدل، کاربران به جای معامله با یکدیگر، با قراردادهای هوشمند معامله می کنند.

نحوه کار AMMها بدین صورت است که کاربران (که به آن ها ارائه دهندگان نقدینگی یا LPs گفته می شود) دارایی های خود را به صورت جفت ارز (مثلاً ETH/USDT) در استخرهای نقدینگی واریز می کنند. یک فرمول ریاضی (معمولاً x*y=k) قیمت دارایی ها را در استخر تعیین می کند. هر زمان که یک معامله انجام می شود، نسبت دارایی ها در استخر تغییر کرده و قیمت نیز بر اساس فرمول به روز می شود. ارائه دهندگان نقدینگی در ازای مشارکت خود در تأمین نقدینگی، بخشی از کارمزدهای تراکنش ها را دریافت می کنند. یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (PancakeSwap) نمونه های بارز این نوع صرافی ها هستند. مزیت اصلی AMMها، نقدینگی همیشگی و امکان معامله در هر زمان است، اما ممکن است با پدیده زیان دائمی (Impermanent Loss) برای ارائه دهندگان نقدینگی همراه باشند.

صرافی های مبتنی بر دفتر سفارش (Order Book DEX)

صرافی های مبتنی بر دفتر سفارش (Order Book DEX) از لحاظ عملکردی شباهت زیادی به صرافی های متمرکز سنتی دارند. در این مدل، خریداران و فروشندگان سفارشات خود (قیمت و مقدار مورد نظر برای خرید یا فروش) را در یک دفتر سفارش ثبت می کنند. هنگامی که سفارش خرید و فروش با قیمت مناسب یکدیگر مطابقت پیدا می کنند، معامله انجام می شود.

تفاوت اصلی در این است که دفتر سفارش به صورت غیرمتمرکز و بر روی بلاک چین (یا ترکیبی از بلاک چین و راهکارهای لایه ۲) مدیریت می شود. این صرافی ها معمولاً دقت قیمت بالاتری ارائه می دهند و لغزش قیمت کمتری دارند، به خصوص برای معاملات بزرگ. با این حال، ممکن است نقدینگی آن ها در مقایسه با AMMها کمتر باشد و سرعت تطبیق سفارشات نیز می تواند متغیر باشد. dYdX و IDEX نمونه هایی از صرافی های دفتر سفارش غیرمتمرکز هستند که اغلب امکانات پیشرفته ای مانند معاملات اهرم دار و فیوچرز را نیز ارائه می دهند.

تجمیع کننده های نقدینگی (DEX Aggregators)

تجمیع کننده های نقدینگی (DEX Aggregators) نوعی از پلتفرم های غیرمتمرکز هستند که به طور مستقیم خودشان نقدینگی ارائه نمی دهند، بلکه از چندین صرافی غیرمتمرکز مختلف (AMM و Order Book) نقدینگی را جمع آوری می کنند. هدف اصلی آن ها یافتن بهترین مسیر و قیمت برای انجام یک معامله است.

هنگامی که کاربری می خواهد توکنی را مبادله کند، تجمیع کننده نقدینگی تمامی صرافی های متصل به خود را جستجو می کند تا بهترین نرخ مبادله و کمترین لغزش قیمت را پیدا کند. این پلتفرم ها می توانند یک معامله را به چندین قسمت تقسیم کرده و هر بخش را در صرافی ای که بهترین قیمت را ارائه می دهد، انجام دهند. این رویکرد به کاهش لغزش قیمت و بهینه سازی کارمزدها کمک شایانی می کند. وان اینچ (1inch) معروف ترین نمونه از یک تجمیع کننده نقدینگی است که با جستجو در ده ها صرافی، همواره بهترین قیمت را برای کاربران خود تضمین می کند. این نوع پلتفرم ها برای کاربرانی که به دنبال حداکثر بهره وری و کاهش هزینه ها هستند، بسیار مفیدند.

مزایای صرافی های غیرمتمرکز برای کاربران ایرانی

برای کاربران ایرانی، صرافی های غیرمتمرکز (DEX) مزایای اختصاصی و بسیار مهمی دارند که آن ها را به گزینه ای حیاتی در فضای معاملات ارز دیجیتال تبدیل کرده است. این مزایا عمدتاً ناشی از ساختار غیرمتمرکز و عدم وابستگی به نهادهای سنتی مالی هستند.

دور زدن محدودیت های احراز هویت (KYC)

یکی از بزرگترین چالش های کاربران ایرانی در بازار ارزهای دیجیتال،

محدودیت های احراز هویت (KYC)

است. به دلیل تحریم های بین المللی، اکثر صرافی های متمرکز خارجی از پذیرش کاربران ایرانی خودداری می کنند یا حساب های آن ها را مسدود می کنند. صرافی های غیرمتمرکز، به دلیل عدم نیاز به احراز هویت، این محدودیت را به طور کامل دور می زنند.

کاربران ایرانی می توانند بدون نیاز به ارائه مدارک شناسایی، ایمیل یا حتی شماره تلفن، تنها با اتصال کیف پول دیجیتال خود به پلتفرم DEX، به معامله بپردازند. این ویژگی، دسترسی بی واسطه و آزادانه به بازارهای جهانی ارز دیجیتال را برای میلیون ها کاربر ایرانی فراهم می کند و نگرانی از مسدود شدن حساب یا بلوکه شدن دارایی ها را از بین می برد.

کنترل کامل بر دارایی ها

در صرافی های متمرکز، دارایی های کاربران در اختیار صرافی قرار دارد و کاربران تنها به آن ها اعتماد می کنند که دارایی هایشان را ایمن نگه دارند. این مدل با ریسک هایی مانند هک شدن صرافی، ورشکستگی، یا تصمیمات خودسرانه صرافی برای مسدود کردن حساب همراه است. برای کاربران ایرانی، این ریسک ها دوچندان است، زیرا در صورت بروز مشکل، هیچ راه حل قانونی یا پشتیبانی بین المللی برای بازگرداندن دارایی ها وجود ندارد.

صرافی های غیرمتمرکز این مشکل را با بازگرداندن کامل کنترل دارایی ها به خود کاربر حل می کنند. در DEXها، دارایی های شما همیشه در کیف پول شخصی تان (مانند MetaMask یا Trust Wallet) باقی می ماند و هرگز به حساب صرافی منتقل نمی شود. معاملات مستقیماً از کیف پول شما و از طریق قراردادهای هوشمند انجام می شود. این به معنای

امنیت بیشتر

و حذف ریسک شخص ثالث است، که برای کاربران ایرانی اهمیت فوق العاده ای دارد.

دسترسی به نوآوری های DeFi

بازار مالی غیرمتمرکز (DeFi) سرشار از نوآوری ها و فرصت های جدید است که فراتر از صرفاً خرید و فروش ارزهای دیجیتال می رود. بسیاری از این نوآوری ها، مانند ییلد فارمینگ (Yield Farming)، استیکینگ (Staking)، وام دهی (Lending) و وام گیری (Borrowing)، ابتدا در پلتفرم های غیرمتمرکز ارائه می شوند.

صرافی های غیرمتمرکز، دروازه ای برای دسترسی بی واسطه به این اکوسیستم گسترده و فرصت های درآمدزایی غیرفعال (Passive Income) هستند. کاربران ایرانی می توانند با استفاده از DEXها، نه تنها به مبادله توکن ها بپردازند، بلکه در پروژه های مختلف DeFi شرکت کرده و از آن ها سود کسب کنند. این دسترسی به نوآوری های مالی، به کاربران ایرانی امکان می دهد از محدودیت های سیستم بانکی سنتی فراتر رفته و به بازاری جهانی و پویاتر متصل شوند.

معیارهای انتخاب بهترین صرافی غیرمتمرکز

با توجه به تنوع روزافزون صرافی های غیرمتمرکز، انتخاب بهترین گزینه می تواند چالش برانگیز باشد. برای کاربران ایرانی، این انتخاب نیازمند توجه به فاکتورهای خاصی است. در ادامه، معیارهای کلیدی برای

انتخاب صرافی غیرمتمرکز

مناسب را بررسی می کنیم.

امنیت و سابقه

اولین و مهم ترین معیار در انتخاب هر پلتفرم مالی، امنیت آن است. اگرچه DEXها ذاتاً امن تر از CEXها هستند (به دلیل عدم نگهداری دارایی ها توسط صرافی)، اما همچنان ریسک هایی مانند آسیب پذیری در قراردادهای هوشمند وجود دارد. برای ارزیابی امنیت، به موارد زیر توجه کنید:

• ممیزی قراردادهای هوشمند: بررسی کنید که آیا قراردادهای هوشمند صرافی توسط شرکت های معتبر امنیتی (مانند CertiK یا ConsenSys Diligence) ممیزی شده اند یا خیر.
• سابقه پلتفرم: طول عمر و سابقه عملیاتی پلتفرم نشان دهنده پایداری و اعتماد جامعه است. صرافی هایی که برای مدت طولانی بدون سابقه هک فعالیت کرده اند، قابل اعتمادترند.
• جامعه کاربری: یک جامعه کاربری فعال و توسعه دهندگان شفاف، نشانه ای از پلتفرمی سالم و پاسخگو است.

نقدینگی و لغزش قیمت (Slippage)

نقدینگی (Liquidity) به میزان سهولت تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت اشاره دارد.

نقدینگی بالا

به معنای امکان انجام معاملات بزرگتر با لغزش قیمت کمتر است.

• حجم معاملات: صرافی هایی با حجم معاملات بالا معمولاً نقدینگی بیشتری دارند.
• استخرهای نقدینگی: در صرافی های AMM، اندازه و عمق استخرهای نقدینگی برای جفت ارز مورد نظر شما اهمیت دارد.
• لغزش قیمت: لغزش قیمت به تفاوت بین قیمت مورد انتظار و قیمت نهایی معامله اشاره دارد. صرافی هایی با نقدینگی بیشتر، لغزش قیمت کمتری دارند که برای تریدرهای با حجم بالا حیاتی است.

ساختار کارمزدها (Gas Fees و Transaction Fees)

کارمزدها می توانند تأثیر قابل توجهی بر سودآوری معاملات شما داشته باشند.

• Gas Fees: این کارمزدها مربوط به شبکه بلاک چین است و بسته به شلوغی شبکه و نوع بلاک چین (مثلاً اتریوم دارای Gas Fee بالا است، در حالی که BSC یا Polygon کمتر است) متغیر است.
• Transaction Fees: برخی DEXها علاوه بر Gas Fee، کارمزد کوچکی نیز برای خود پلتفرم دریافت می کنند. این کارمزد معمولاً درصدی از حجم معامله است.
• توکن های بومی: استفاده از توکن بومی برخی صرافی ها می تواند منجر به تخفیف در کارمزدها شود.

پشتیبانی از بلاک چین ها و تنوع توکن ها

بازار ارزهای دیجیتال بسیار وسیع است و تنها به یک بلاک چین محدود نمی شود.

• پشتیبانی از بلاک چین های مختلف: صرافی هایی که از چندین بلاک چین (مانند Ethereum, BSC, Polygon, Solana, Avalanche) پشتیبانی می کنند، دسترسی شما را به طیف وسیع تری از توکن ها و فرصت ها فراهم می کنند.
• تنوع توکن ها: تعداد و تنوع توکن های قابل معامله در یک صرافی، امکان سرمایه گذاری در پروژه های مختلف را به شما می دهد.

رابط کاربری (UI/UX) و امکانات جانبی

تجربه کاربری راحت و دسترسی به امکانات پیشرفته، نقش مهمی در انتخاب صرافی دارد.

• رابط کاربری ساده: برای مبتدیان، رابط کاربری بصری و آسان برای استفاده از اهمیت بالایی برخوردار است.
• امکانات جانبی: برخی DEXها امکانات پیشرفته ای مانند

  ییلد فارمینگ (Yield Farming)

  ،

  استیکینگ (Staking)

  ، معاملات اهرم دار (Leveraged Trading) یا وام دهی (Lending) ارائه می دهند که می تواند برای کاربران حرفه ای جذاب باشد.

معرفی بهترین صرافی های غیرمتمرکز برای ایرانیان

در ادامه، به معرفی ۱۰ صرافی برتر غیرمتمرکز می پردازیم که برای کاربران ایرانی می توانند گزینه های مناسبی باشند. برای هر صرافی، ویژگی های کلیدی و نکات اختصاصی برای کاربران ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است.

۱. یونی سواپ (Uniswap)

یونی سواپ به عنوان یکی از پیشگامان و بزرگترین

صرافی های بازارساز خودکار (AMM)

، بر بستر بلاک چین اتریوم فعالیت می کند. این صرافی با نقدینگی بسیار بالا و پشتیبانی از طیف گسترده ای از توکن های ERC-20، به کاهش لغزش قیمت در معاملات کمک شایانی می کند. توکن بومی آن UNI نام دارد که به کاربران امکان مشارکت در حاکمیت پروتکل را می دهد.

• توکن بومی: UNI
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Ethereum، Arbitrum، Polygon، Optimism، BNB Chain، Celo
• نوع: AMM
• ویژگی های برجسته: بالاترین نقدینگی در اکوسیستم اتریوم، رابط کاربری ساده، امکان تأمین نقدینگی و کسب کارمزد.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: عدم نیاز به KYC، محبوبیت و سابقه طولانی، پشتیبانی گسترده از کیف پول های اتریومی.

۲. پنکیک سواپ (PancakeSwap)

پنکیک سواپ بر بستر بایننس اسمارت چین (BSC) فعالیت می کند و به دلیل

کارمزد کم

و سرعت بالای تراکنش ها، به ویژه در میان کاربران ایرانی محبوبیت زیادی دارد. این صرافی طیف وسیعی از توکن های BEP-20 را پشتیبانی می کند و امکاناتی نظیر ییلد فارمینگ، استیکینگ، و حتی بازار NFT را ارائه می دهد. توکن بومی آن CAKE است.

• توکن بومی: CAKE
• بلاک چین های پشتیبانی شده: BNB Chain، Ethereum، Aptos
• نوع: AMM
• ویژگی های برجسته: کارمزد پایین، سرعت بالا، تنوع امکانات DeFi (فارمینگ، استیکینگ، لاتاری)، جامعه کاربری بزرگ.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: کارمزد بسیار کمتر نسبت به اتریوم، عدم نیاز به KYC، دسترسی آسان.

۳. وان اینچ (1inch)

وان اینچ یک

تجمیع کننده نقدینگی هوشمند

است که بهترین نرخ های مبادله را از چندین DEX مختلف جمع آوری و به کاربران ارائه می دهد. این پلتفرم با تقسیم سفارشات بزرگ بین چندین صرافی، لغزش قیمت را به حداقل می رساند و کارایی معاملات را افزایش می دهد. توکن بومی آن 1INCH است.

• توکن بومی: 1INCH
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Ethereum، BNB Chain، Polygon، Avalanche، Optimism، Arbitrum، Gnosis Chain، Fantom
• نوع: Aggregator (تجمیع کننده نقدینگی)
• ویژگی های برجسته: یافتن بهترین قیمت، کاهش لغزش قیمت، پشتیبانی از چندین بلاک چین و کیف پول، امکانات DeFi.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: دسترسی به بهترین نرخ ها بدون نگرانی از احراز هویت.

۴. dYdX

dYdX یک صرافی غیرمتمرکز برجسته برای معاملات پیشرفته، به ویژه

فیوچرز و اهرم دار

است. این پلتفرم بر پایه راهکار لایه ۲ اتریوم (Starkware) عمل می کند که منجر به کارمزدهای پایین و سرعت بالای تراکنش ها می شود. dYdX از مدل دفتر سفارش (Order Book) استفاده می کند و امکانات حرفه ای برای تریدرها ارائه می دهد.

• توکن بومی: DYDX
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Ethereum (لایه ۲)
• نوع: Order Book DEX (لایه ۲)
• ویژگی های برجسته: معاملات فیوچرز و اهرم دار، کارمزد پایین، سرعت بالا، استفاده از استیبل کوین USDC برای تسویه.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: مناسب برای تریدرهای حرفه ای، بدون نیاز به KYC.

۵. سوشی سواپ (SushiSwap)

سوشی سواپ که ابتدا به عنوان فورکی از یونی سواپ آغاز به کار کرد، به سرعت خود را به عنوان یک اکوسیستم DeFi جامع با امکانات متنوع معرفی کرد. این پلتفرم علاوه بر مبادلات AMM، خدماتی مانند استیکینگ (xSUSHI)، ییلد فارمینگ (Kashi Lending) و لانچ پد (MISO) را ارائه می دهد. توکن بومی آن SUSHI است.

• توکن بومی: SUSHI
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Ethereum، Polygon، Arbitrum، Fantom، BNB Chain، Avalanche و غیره (چند زنجیره ای)
• نوع: AMM (با اکوسیستم گسترده)
• ویژگی های برجسته: اکوسیستم DeFi جامع، جامعه کاربری فعال، پشتیبانی از چندین بلاک چین.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: دسترسی به فرصت های متنوع DeFi بدون نیاز به احراز هویت.

۶. کرو فایننس (Curve Finance)

کرو فایننس متخصص در

مبادله استیبل کوین ها

و دارایی هایی با ارزش مشابه است. این پلتفرم با الگوریتم های خاص خود، لغزش قیمت را در مبادلات استیبل کوین ها به حداقل می رساند و کارایی بالایی را ارائه می دهد. CRO توکن بومی این صرافی است و به دلیل تمرکز بر استیبل کوین ها، برای حفظ ارزش دارایی ها در زمان نوسانات بازار بسیار مناسب است.

• توکن بومی: CRV
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Ethereum، Arbitrum، Polygon، Avalanche، Fantom، Optimism، Gnosis Chain و…
• نوع: AMM (تخصصی استیبل کوین)
• ویژگی های برجسته: لغزش قیمت بسیار کم برای استیبل کوین ها، کارمزد پایین، کاهش زیان دائمی.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: راهکاری امن برای نگهداری و مبادله استیبل کوین ها.

۷. بالانسر (Balancer)

بالانسر یک صرافی غیرمتمرکز نوآورانه است که مفهوم استخرهای نقدینگی را گسترش داده است. برخلاف یونی سواپ که از نسبت 50/50 استفاده می کند، بالانسر به کاربران امکان می دهد استخرهای نقدینگی با وزن های دلخواه (مثلاً 80/20 یا 90/10) ایجاد کنند. این انعطاف پذیری به مدیریت پورتفولیو و کاهش زیان دائمی کمک می کند. BAL توکن بومی آن است.

• توکن بومی: BAL
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Ethereum، Polygon، Arbitrum، Optimism، Gnosis Chain، Avalanche
• نوع: AMM (با استخرهای نقدینگی منعطف)
• ویژگی های برجسته: استخرهای نقدینگی با وزن های دلخواه، مدیریت خودکار پورتفولیو، کاهش هزینه های گس در نسخه V2.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: فرصت های درآمدزایی متنوع با کنترل بیشتر بر ریسک.

۸. بایننس دکس (Binance DEX)

بایننس دکس که بر بستر BNB Chain (زنجیره اصلی بایننس) ساخته شده است، یک صرافی غیرمتمرکز است که از مدل دفتر سفارش استفاده می کند. این پلتفرم سرعت بالا و کارمزدهای پایینی دارد و از توکن های BEP-2 پشتیبانی می کند. اگرچه به دلیل ارتباط با بایننس متمرکز ممکن است برخی آن را کاملاً غیرمتمرکز ندانند، اما همچنان کنترل دارایی ها را به کاربر می دهد.

• توکن بومی: BNB
• بلاک چین های پشتیبانی شده: BNB Chain
• نوع: Order Book DEX
• ویژگی های برجسته: سرعت بالا، کارمزد پایین، امنیت بالا (تحت چتر بایننس)، رابط کاربری نسبتاً آشنا.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: نیاز به VPN قوی به دلیل محدودیت های بایننس.

۹. تریدرجوی (Trader Joe)

تریدرجوی یک پلتفرم جامع DeFi در

شبکه آوالانچ

است که نه تنها یک صرافی غیرمتمرکز AMM، بلکه خدمات وام دهی، استیکینگ و NFT را نیز ارائه می دهد. این پلتفرم به دلیل کارمزدهای پایین و سرعت بالای تراکنش ها در اکوسیستم آوالانچ، محبوبیت زیادی دارد. توکن بومی آن JOE است.

• توکن بومی: JOE
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Avalanche، Arbitrum، BNB Chain، Ethereum، Base
• نوع: AMM (پلتفرم All-in-one)
• ویژگی های برجسته: اکوسیستم DeFi گسترده، کارمزد کم و سرعت بالا در شبکه آوالانچ.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: دسترسی به اکوسیستم در حال رشد آوالانچ بدون احراز هویت.

۱۰. ریدیوم (Raydium)

ریدیوم یک صرافی غیرمتمرکز پیشرو در

اکوسیستم سولانا

است که از AMM و دفتر سفارش مبتنی بر Serum استفاده می کند. این پلتفرم به دلیل سرعت بی نظیر تراکنش ها و کارمزدهای بسیار پایین در شبکه سولانا شناخته شده است. RAY توکن بومی آن است و امکان استیکینگ و ییلد فارمینگ را نیز فراهم می کند.

• توکن بومی: RAY
• بلاک چین های پشتیبانی شده: Solana
• نوع: AMM (مبتنی بر Serum)
• ویژگی های برجسته: سرعت بسیار بالا، کارمزد ناچیز، استفاده از نقدینگی Serum.
• نکات اختصاصی برای ایرانیان: دسترسی به یکی از سریع ترین و کم هزینه ترین بلاک چین ها.

نام صرافی	توکن بومی	نوع	بلاک چین های اصلی	ویژگی خاص برای ایرانیان
یونی سواپ (Uniswap)	UNI	AMM	Ethereum, Polygon, BNB Chain	نقدینگی بالا، کاربری آسان، بدون KYC
پنکیک سواپ (PancakeSwap)	CAKE	AMM	BNB Chain, Ethereum, Aptos	کارمزد پایین، سرعت بالا، بدون KYC
وان اینچ (1inch)	1INCH	Aggregator	Ethereum, BNB Chain, Polygon	بهترین نرخ ها، کاهش لغزش، بدون KYC
dYdX	DYDX	Order Book (L2)	Ethereum (لایه ۲)	معاملات فیوچرز و اهرم دار، کارمزد کم، بدون KYC
سوشی سواپ (SushiSwap)	SUSHI	AMM	Ethereum, Polygon, Avalanche	امکانات متنوع DeFi، چند زنجیره ای، بدون KYC
کرو فایننس (Curve Finance)	CRV	AMM	Ethereum, Polygon, Avalanche	متخصص استیبل کوین، لغزش بسیار کم، بدون KYC
بالانسر (Balancer)	BAL	AMM	Ethereum, Polygon, Arbitrum	استخرهای نقدینگی منعطف، بدون KYC
بایننس دکس (Binance DEX)	BNB	Order Book	BNB Chain	سرعت بالا، کارمزد پایین (نیاز به VPN قوی)
تریدرجوی (Trader Joe)	JOE	AMM	Avalanche, Arbitrum	پلتفرم جامع در آوالانچ، کارمزد کم، بدون KYC
ریدیوم (Raydium)	RAY	AMM	Solana	سرعت فوق العاده، کارمزد ناچیز، بدون KYC

راهنمای گام به گام استفاده از صرافی های غیرمتمرکز

استفاده از صرافی های غیرمتمرکز، به ویژه برای کاربران مبتدی، ممکن است کمی متفاوت از صرافی های متمرکز به نظر برسد. اما با طی کردن چند گام ساده، می توانید به راحتی وارد دنیای معاملات غیرمتمرکز شوید.

مرحله ۱: انتخاب و نصب کیف پول دیجیتال

اولین قدم، انتخاب و نصب یک کیف پول دیجیتال (Crypto Wallet) مناسب است. این کیف پول ها به شما امکان می دهند دارایی های دیجیتال خود را نگهداری کرده و با پلتفرم های غیرمتمرکز تعامل داشته باشید. برخی از کیف پول های معتبر و محبوب عبارتند از:

• MetaMask: یک کیف پول مرورگر و موبایل بسیار محبوب برای شبکه های اتریوم، BNB Chain، Polygon و بسیاری دیگر.
• Trust Wallet: یک کیف پول موبایل جامع که از تعداد زیادی بلاک چین و توکن پشتیبانی می کند.
• Phantom Wallet: کیف پول محبوب برای شبکه سولانا (Solana).

پس از انتخاب کیف پول، آن را نصب کرده و مراحل راه اندازی اولیه شامل ایجاد عبارت بازیابی (Seed Phrase) و رمز عبور را با دقت انجام دهید. به یاد داشته باشید، عبارت بازیابی شما کلید اصلی دارایی هایتان است؛ آن را در مکانی امن و آفلاین نگهداری کنید و هرگز با کسی به اشتراک نگذارید.

مرحله ۲: شارژ کیف پول

برای شروع معامله در صرافی های غیرمتمرکز، نیاز به ارز دیجیتال در کیف پول خود دارید. از آنجایی که اکثر DEXها مستقیماً از ریال پشتیبانی نمی کنند، باید ابتدا ریال خود را به ارز دیجیتال تبدیل کنید. مراحل معمول عبارتند از:

1. تبدیل ریال به ارز دیجیتال در صرافی های داخلی: در یک صرافی متمرکز ایرانی معتبر ثبت نام و احراز هویت کنید. سپس ریال را واریز کرده و آن را به یک استیبل کوین مانند تتر (USDT) یا به ارزهای اصلی مانند بیت کوین (BTC) یا اتریوم (ETH) تبدیل کنید.
2. انتقال ارز دیجیتال به کیف پول شخصی: پس از خرید، ارز دیجیتال (مثلاً تتر بر بستر شبکه BEP-20 برای کارمزد کمتر) را از صرافی داخلی به آدرس کیف پول دیجیتال شخصی خود که در مرحله قبل نصب کرده اید، انتقال دهید. حتماً شبکه انتقال (مثلاً BEP-20، ERC-20، TRC-20) را به درستی انتخاب کنید تا دارایی هایتان از دست نرود.

مرحله ۳: اتصال کیف پول به DEX

اکنون که کیف پول شما شارژ شده است، می توانید آن را به صرافی غیرمتمرکز مورد نظر خود متصل کنید:

1. ورود به وب سایت DEX: آدرس وب سایت صرافی غیرمتمرکز مورد نظر را در مرورگر خود (یا از طریق مرورگر داخلی کیف پول موبایل) وارد کنید.
2. کلیک بر روی Connect Wallet: معمولاً در گوشه بالای سمت راست صفحه، گزینه ای به نام Connect Wallet یا اتصال کیف پول وجود دارد. روی آن کلیک کنید.
3. انتخاب کیف پول: از لیست کیف پول های نمایش داده شده، کیف پول خود (مثلاً MetaMask) را انتخاب کنید.
4. تأیید اتصال: یک پنجره پاپ آپ از کیف پول شما ظاهر می شود که درخواست اتصال به صرافی را دارد. این درخواست را تأیید کنید.

پس از تأیید، کیف پول شما به صرافی غیرمتمرکز متصل شده و موجودی دارایی های شما نمایش داده می شود.

مرحله ۴: انجام معامله (Swap)

انجام معامله یا Swap در DEXها فرایند ساده ای است:

1. انتخاب جفت ارز: در بخش Swap صرافی، توکنی که می خواهید بفروشید (مثلاً USDT) و توکنی که می خواهید بخرید (مثلاً ETH) را انتخاب کنید.
2. وارد کردن مقدار: مقدار توکنی که می خواهید مبادله کنید را وارد کنید. صرافی به طور خودکار مقدار توکن دریافتی را بر اساس نرخ فعلی نمایش می دهد.
3. تنظیمات لغزش قیمت (Slippage Tolerance): لغزش قیمت حداکثر درصدی است که شما حاضرید قیمت نهایی معامله از قیمت فعلی انحراف داشته باشد. اگر نوسان بازار زیاد باشد یا نقدینگی کم باشد، ممکن است نیاز به افزایش این درصد داشته باشید (معمولاً 0.5% تا 1% کافی است).
4. تأیید معامله: جزئیات معامله (مقدار، کارمزدها، لغزش) را بررسی کرده و روی دکمه Swap یا Confirm کلیک کنید.
5. تأیید در کیف پول: یک پنجره پاپ آپ دیگر از کیف پول شما ظاهر می شود که درخواست تأیید تراکنش و پرداخت Gas Fee را دارد. این درخواست را تأیید کنید.

پس از تأیید، تراکنش شما به شبکه بلاک چین ارسال شده و پس از تأیید بلاک ها، توکن های جدید به کیف پول شما واریز می شوند.

نکات مهم و احتیاطی برای کاربران ایرانی

دسترسی به صرافی های غیرمتمرکز برای کاربران ایرانی فرصت های بی نظیری را فراهم می کند، اما رعایت نکات احتیاطی خاصی برای حفظ امنیت و جلوگیری از مشکلات احتمالی ضروری است.

اهمیت استفاده از VPN (و خطرات آن)

با وجود اینکه بسیاری از صرافی های غیرمتمرکز نیازی به احراز هویت ندارند، برخی از آن ها ممکن است دسترسی از

آی پی های ایران

را به دلیل ملاحظات داخلی یا فشار رگولاتوری محدود کنند. در چنین شرایطی، استفاده از VPN (Virtual Private Network) ضروری می شود.

• لزوم VPN: برای دسترسی به این دسته از DEXها، باید از یک VPN معتبر برای تغییر آی پی خود به کشوری دیگر استفاده کنید.
• انتخاب VPN معتبر: اکیداً توصیه می شود از سرویس های VPN پولی و معتبر استفاده کنید که دارای IP ثابت هستند. VPNهای رایگان معمولاً امنیت پایینی دارند، داده های شما را ذخیره می کنند و ممکن است IPهای متغیر و عمومی داشته باشند که می تواند منجر به شناسایی شما و مسدود شدن حسابتان شود.
• خطرات تغییر IP: تغییر مداوم IP (با استفاده از VPNهای مختلف یا VPNهای با IP متغیر) می تواند از نظر برخی پلتفرم ها مشکوک تلقی شود و حتی در DEXهای بدون KYC نیز ممکن است محدودیت هایی برای شما ایجاد کند. همیشه سعی کنید از یک IP ثابت و متعلق به یک کشور مشخص استفاده کنید.
• قطع شدن VPN: در حین انجام تراکنش، اگر VPN شما قطع شود، IP شما به IP ایران تغییر پیدا کرده و ممکن است تراکنش با خطا مواجه شود یا حساب شما در معرض خطر قرار گیرد.

مدیریت ریسک و آگاهی از کلاهبرداری های DeFi

دنیای DeFi پر از نوآوری است، اما متأسفانه زمینه ساز کلاهبرداری ها و ریسک های بالایی نیز هست.

مدیریت ریسک

در این فضا از اهمیت بالایی برخوردار است.

• ریسک هک قرارداد هوشمند: قراردادهای هوشمند توسط انسان ها کدنویسی می شوند و ممکن است حاوی باگ ها یا آسیب پذیری هایی باشند که هکرها می توانند از آن ها سوءاستفاده کنند. همیشه پروژه هایی را انتخاب کنید که قراردادهای هوشمندشان توسط شرکت های امنیتی معتبر ممیزی شده باشند.
• کلاهبرداری های DeFi: پروژه های پانزی، راگ پول (Rug Pull)، و طرح های کلاهبرداری در فضای DeFi رواج دارند. قبل از سرمایه گذاری در هر پروژه، حتماً تحقیق کامل (DYOR – Do Your Own Research) انجام دهید.
• زیان دائمی (Impermanent Loss): در صرافی های AMM، اگر به استخرهای نقدینگی سرمایه اضافه کنید، ممکن است در صورت نوسانات شدید قیمت جفت ارزها، دچار زیان دائمی شوید.
• مسئولیت شخصی: در فضای غیرمتمرکز، شما تنها مسئول دارایی های خود هستید. هیچ نهاد مرکزی برای بازگرداندن دارایی های از دست رفته یا حل اختلافات وجود ندارد.

مسئولیت شخصی و تحقیق مداوم

دنیای ارزهای دیجیتال و DeFi به سرعت در حال تغییر و تحول است. آنچه امروز امن و کارآمد است، ممکن است فردا نباشد. بنابراین،

آموزش و تحقیق مداوم

یک اصل اساسی برای موفقیت و امنیت در این حوزه است.

• به روز باشید: همیشه اخبار و تحولات مربوط به صرافی ها و پروژه های مورد استفاده خود را دنبال کنید.
• منابع معتبر: برای کسب اطلاعات، تنها به منابع معتبر و رسمی تکیه کنید.
• مراقب باشید: فریب وعده های سودهای غیرعادی و سریع را نخورید. اگر چیزی بیش از حد خوب به نظر می رسد، احتمالاً کلاهبرداری است.

با رعایت این نکات و رویکردی آگاهانه، کاربران ایرانی می توانند با اطمینان بیشتری از فرصت های بی نظیر صرافی های غیرمتمرکز بهره مند شوند و معاملات خود را در فضایی امن و آزاد انجام دهند.

جمع بندی

صرافی های غیرمتمرکز (DEX) نقشی کلیدی در انقلاب مالی غیرمتمرکز (DeFi) ایفا می کنند و راه حلی قدرتمند برای چالش های کاربران ایرانی در بازارهای جهانی ارز دیجیتال ارائه می دهند. این پلتفرم ها با حذف واسطه ها، ارائه حریم خصوصی بالا، عدم نیاز به احراز هویت و بازگرداندن کنترل کامل دارایی ها به کاربران، گامی مهم در جهت تحقق اصول تمرکززدایی برداشته اند. در این مقاله به معرفی

لیست صرافی های غیر متمرکز

برتر، مزایا و معایب آن ها و نحوه استفاده از این پلتفرم ها پرداختیم تا کاربران بتوانند با آگاهی کامل وارد این عرصه شوند.

در حالی که DEXها فرصت های بی نظیری برای دسترسی به بازارهای جهانی و نوآوری های DeFi فراهم می کنند، آگاهی از ریسک های مربوط به امنیت قراردادهای هوشمند، مدیریت ریسک شخصی و لزوم تحقیق مداوم از اهمیت بالایی برخوردار است. انتخاب صرافی غیرمتمرکز مناسب باید بر اساس نیازهای فردی، سطح تجربه، میزان نقدینگی مورد نیاز و تمایل به استفاده از امکانات جانبی نظیر ییلد فارمینگ و استیکینگ صورت گیرد. با رعایت این نکات و اتخاذ رویکردی مسئولانه، می توان از مزایای بی شمار صرافی های غیرمتمرکز بهره مند شد و مسیر روشنی در دنیای رمزارزها پیدا کرد.

سوالات متداول

آیا صرافی های غیرمتمرکز کاملاً قانونی هستند؟

قانونی بودن صرافی های غیرمتمرکز در مناطق قضایی مختلف متفاوت است. بسیاری از کشورها هنوز قوانین مشخصی برای DEXها ندارند و این پلتفرم ها در یک منطقه خاکستری قانونی عمل می کنند. در حالی که برخی کشورها آن ها را پذیرفته اند، برخی دیگر محدودیت هایی اعمال کرده اند. در ایران نیز قوانین مشخصی در این زمینه وجود ندارد، اما استفاده از آن ها به دلیل عدم نیاز به احراز هویت برای کاربران ایرانی رایج است.

کدام صرافی غیرمتمرکز برای مبتدیان مناسب تر است؟

برای مبتدیان، صرافی هایی با رابط کاربری ساده و نقدینگی بالا توصیه می شود. یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (PancakeSwap) به دلیل سادگی، محبوبیت و دسترسی آسان، گزینه های بسیار خوبی برای شروع هستند.

آیا برای معاملات در DEX باید مالیات پرداخت کرد؟

بله، تراکنش های شما در صرافی های غیرمتمرکز، درست مانند معاملات در صرافی های متمرکز، مشمول مالیات می شوند. قوانین مالیاتی مربوط به ارزهای دیجیتال بسته به کشور محل اقامت شما متفاوت است و باید با متخصص مالی مشورت کنید.

بهترین DEX برای معاملات فیوچرز کدام است؟

صرافی dYdX به دلیل ارائه ابزارهای پیشرفته برای معاملات فیوچرز و اهرم دار، و همچنین استفاده از راهکار لایه ۲ اتریوم برای کارمزد کمتر و سرعت بالا، بهترین گزینه برای تریدرهای حرفه ای در این زمینه محسوب می شود.

چگونه می توان از DEX درآمد منفعل (Passive Income) کسب کرد؟

شما می توانید از طریق ییلد فارمینگ (Yield Farming) و استیکینگ (Staking) در DEXها درآمد منفعل کسب کنید. با تأمین نقدینگی در استخرهای نقدینگی، بخشی از کارمزدهای تراکنش ها را به عنوان پاداش دریافت می کنید. همچنین برخی DEXها امکان استیکینگ توکن های بومی خود را برای کسب سود فراهم می کنند.

چقدر کارمزد در DEX پرداخت می شود؟

کارمزدها در DEXها عمدتاً شامل Gas Fee (کارمزد شبکه بلاک چین) و گاهی یک درصد اندک کارمزد پلتفرم است. Gas Fee بسته به شبکه بلاک چین (مثلاً اتریوم دارای Gas Fee بالاتری است نسبت به BNB Chain یا Polygon) و میزان شلوغی شبکه متغیر است. برای مثال، در شبکه هایی مانند BSC یا سولانا، کارمزدها بسیار کمتر هستند.

آیا امکان دارد دارایی ها در DEX هک شوند؟

اگرچه دارایی های شما در DEXها توسط صرافی نگهداری نمی شوند و در کیف پول شخصی شما باقی می مانند، اما همچنان ریسک هایی وجود دارد. مهمترین ریسک، آسیب پذیری در قراردادهای هوشمند است که هکرها می توانند از آن سوءاستفاده کنند. همچنین، اگر کلیدهای خصوصی کیف پول شما به خطر بیفتد یا مورد فیشینگ قرار گیرید، دارایی هایتان در معرض خطر خواهند بود.