فاجعه قرن؛ یک سال پس از زلزله های مرگبار ترکیه و سوریه و پیامدهایی که ادامه دارند

بیش از 65 ثانیه لرزش مرگبار در بامداد شش فوریه 2023، بخش هایی از شهرهای جنوب شرق ترکیه و شمال سوریه را ویران کرد و جان بیش از 50 هزار نفر را گرفت.

به گزارش اسخاج، زمین لرزه 7.8 ریشتری ترکیه – سوریه در تاریخ شش فوریه سال گذشته میلادی (2023) همچنین خسارات زیادی به زیرساخت ها وارد کرد به طوری که مقایسه تصاویر و عکس های آن زمان و اکنون، مقیاس ویرانی و عظمت بازسازی در مناطق حادثه دیده را نشان می دهد.

این زمین لرزه که کانون آن شهر «قهرمان ماراش» عنوان شده، 11 استان ترکیه را تحت تاثیر قرار داد و به عنوان «فاجعه قرن» توصیف شد.

از آنجا که این زمین لرزه در ساعات اولیه روز ششم فوریه رخ داد، بیشتر مردم در آن ثانیه های بدشگون در خواب بودند و میلیون ها نفر تحت تاثیر این حادثه دردناک قرار گرفتند.

در پی این زمین لرزه، پل ها فرو ریخت و جاده ها و آسفالت های فرودگاه ها نیز به شدت آسیب دیدند. زمین لرزه اولیه 7.8 ریشتری حتی در مصر نیز احساس شد.

نیروهای امدادی در تلاش برای آواربرداری در بندر «اسکندرون» ترکیه/ عکس: گتی

بامداد امروز (سه شنبه شش فوریه 2024) یک سال از آن حادثه تلخ و در عین حال رنج توصیف ناپذیر آن برای بازماندگان گذشت و به گفته مقامات محلی هنوز صدها هزار نفر آواره هستند و بسیاری در کانتینرها زندگی می کنند. این در حالی است که مردم در بقیه مناطق این کشور زلزله خیز نیز همچنان با کابوس آن فاجعه، روز و شب را سپری می کنند و با وجود گذشت یک سال، هنوز با دلهره و ترس منتظر زمین لرزه بزرگ بعدی هستند.

این زمین لرزه همچنین هزاران پس لرزه داشت که قوی ترین آن 7.5 ریشتر بوده است. گفته می شود که بیش از 850 هزار ساختمان در این زلزله ها فرو ریخته است.

بر اساس آمارهای رسمی، در استان مرزی «هاتای» ترکیه، جایی که شهر «انطاکیه» در آن قرار دارد، از 1.7 میلیون نفر تنها 250 هزار نفر باقی مانده است.

به گزارش روزنامه «گاردین»، این فاجعه فشار سیاسی زیادی نیز بر «رجب طیب اردوغان»، رییس جمهور ترکیه وارد کرد که در آن سال با انتخابات روبرو بود. رییس جمهور این کشور در پاسخ به انتقاداتی مبنی بر اینکه امدادگران برای واکنش بسیار کُند عمل می کنند، قول داد که 650 هزار واحد مسکونی را ظرف یک سال بسازد.

11 ماه بعد، ساخت 307 هزار واحد مسکونی راه اندازی شده است که بر اساس داده های وزارت محیط زیست و شهرسازی، 46 هزار واحد آن تحویل شده است.

در این میان، خانواده هایی که ترجیح دادند در مناطق حادثه دیده بمانند و نتوانستند مسکن پیدا کنند، در خانه های کانتینری فلزی کوچک اسکان داده شدند. این کانتینرها به آب و برق رایگان دسترسی دارند و ایمنی و گرما را ارایه می دهند اما خانواده ها وسایل، امکانات و دارایی های خود را از دست داده اند و چشم انداز فوری برای آنها نامشخص است.

بر اساس گزارش بنیاد تحقیقات سیاست اقتصادی ترکیه (Tepav)، منطقه هاتای این کشور ساختمان هایی را که ساخت و ساز آن ها یک دهه طول کشیده بود در عرض چند ثانیه از دست داد.

هاتای ترکیه/ عکس: گتی

مقامات همچنین گفته اند که در استان «آدیامان» ترکیه، 40 درصد ساختمان ها فروریخته است.

موسسه سیاست های اقتصادی در گزارشی جامع گزارش کرد: زلزله نیاز مالی حدود 150 میلیارد دلار (118 میلیارد پوند) را در یک دوره پنج ساله ایجاد خواهد کرد. از این رو هزینه بازسازی، تاثیر منفی قابل توجه و بلندمدتی بر اقتصاد ترکیه خواهد داشت.

منطقه آسیب دیده از قبل نیز تحت فشار شدید اقتصادی قرار داشت و محل زندگی نیمی از 3.7 میلیون پناهنده ای بود که به دلیل جنگ داخلی در سوریه در آنجا اسکان داده شده بودند.

کارشناسان می گویند فروریختن آنی بسیاری از ساختمان ها در یکی از زلزله خیزترین مناطق جهان به طمع سازندگان بی وجدان املاک و فساد در میان بوروکرات هایی اشاره دارد که پروژه های ساختمانی ناایمن را امضا کردند.

به طور مثال در یکی از این نمونه ها، صدها نفر بر اثر فروریختن یک خانه مجلل به سبک رنسانس در انطاکیه جان خود را از دست دادند.

در همین حال کارشناسان بر توجه بیش از پیش به اعمال مقررات ساختمانی و قراردادهایی که در این زمینه منعقد می شود، تاکید می کنند زیرا توجه به این مقررات به طور چشمگیری از شمار تلفات چنین حوادث مرگباری می کاهد.

اردوغان: ظرف دو ماه کلید 75 هزار خانه را به زلزله زدگان تحویل خواهیم داد

رییس جمهور ترکیه گفته است ظرف مدت دو ماه تحویل 75 هزار خانه در سراسر منطقه زلزله زده را به اتمام خواهیم رساند.

رییس جمهور ترکیه طی سخنانی در مراسم تحویل کلید خانه های جدید زلزله زدگان (6 فوریه 2023) در استان هاتای با اشاره به تحویل 7275 کلید خانه به زلزله زدگان تاکید کرد: ظرف مدت دو ماه تحویل 75 هزار خانه در سراسر منطقه زلزله زده را به اتمام خواهیم رساند.

رییس جمهور ترکیه با بیان اینکه 40 هزار خانه در حال ساخت در منطقه را به تدریج به صاحبان واقعی آن ها تحویل خواهیم داد، گفت: ظرف مدت دو ماه تحویل 75 هزار خانه در سراسر منطقه زلزله زده را به اتمام خواهیم رساند.

ادامه مرمت آثار فرهنگی آسیب دیده در زلزله هاتای

مرمت و بازسازی آثار تاریخی و فرهنگی هاتای که در زلزله های ششم فوریه سال گذشته به مرکزیت «قهرمان ماراش» آسیب دیده اند، با هماهنگی هییت علمی مشورتی بنیاد هاتای که توسط وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه برای مرمت میراث فرهنگی تحت مالکیت و حفاظت اداره کل بنیادها تشکیل شده به دقت ادامه دارد.

هاتای که به دلیل میزبانی از تمدن های مختلف در طول تاریخ به «مهد تمدن ها» معروف است، یکی از استان هایی بود که بیشترین آسیب را از این زمین لرزه ها دید.

از 107 اثر تحت حمایت اداره منطقه ای بنیاد در سراسر هاتای، 71 اثر آسیب جدی دیده و بقیه دچار خسارت متوسط یا جزیی شده است.

پروفسور «زینب آهونبای»، عضو هییت علمی مشاوره بنیاد هاتای به خبرنگار آناتولی گفت که بسیاری از آثار فرهنگی هاتای در زلزله آسیب دیده و برخی از آنها ویران شده اند.

آهونبای با اشاره به اینکه بیشتر آثار آسیب دیده مساجد بوده اما برخی کلیساهای مسیحی، کاتولیک و آشوری نیز بر اثر زلزله آسیب دیده اند، خاطرنشان کرد: پروژه هایی برای بررسی ساختارهای فروریخته این آثار و احیای آن ها با استفاده از قطعات اصلی آن ها تهیه شده است.

او تاکید کرد: این سرمایه های فرهنگی باید با راهکارهای قابل قبول در سطح مشخصی احیا شوند. اگر نما، گنبد و مناره آن تخریب شده، مهم است که آن قسمت ها را طبقه بندی کنیم، مشخص کنیم که هر قطعه سالم به کجا تعلق دارد تا بتوان از آن در مرمت استفاده کرد.

به گزارش «آناتولی»، آهونبای با تاکید بر اینکه کارهای مرمتی باید با دقت انجام شود، گفت: این کارها باید با دقت انجام شود، مثل بتن آرمه نیست که طی سه ماه تمام شود، هم حوصله، هم کار و هم دانش می خواهد. یعنی چندین سال طول می کشد.

زلزله ترکیه، بدترین بلای طبیعی اروپا در یک قرن اخیر

«الجزیره» در گزارشی در این باره نوشت، مدیر دفتر سازمان جهانی بهداشت (WHO) در اروپا می گوید زمین لرزه های ترکیه «بدترین بلای طبیعی» در 100 سال اخیر در این منطقه است.

یک مسجد تخریب شده در هاتای/ عکس: گتی

«هانس کلوگه»، مدیر منطقه ای سازمان جهانی بهداشت در اروپا در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: ما شاهد بدترین فاجعه طبیعی در منطقه اروپایی سازمان جهانی بهداشت برای یک قرن بودیم.

یکی از 5 تا 10 زلزله بزرگ قاره ای در جهان

در همین حال، استاد زلزله شناسی دانشگاه ویکتوریا در بریتیش کلمبیای کانادا گفت: زمین لرزه های ویرانگر در ترکیه در بین «پنج یا 10» مورد از بزرگ ترین زمین لرزه های قاره ای جهان قرار دارند که تاکنون ثبت شده اند.

بنابر گزارش «اسپوتنیک»، این کارشناس همچنین می گوید: ترکیب دو عامل «بزرگی» و «موقعیت» زمین لرزه ها در منطقه «پرجمعیت» ترکیه باعث شده تا این حادثه طبیعی منجر به مرگ هزاران نفر و برجای ماندن ویرانی های گسترده شود.

پایان خبر اسخاج