تمدید مجوز حمل سلاح شکاری

تمدید مجوز حمل سلاح شکاری فرآیندی قانونی و ضروری است که به دارندگان سلاح اجازه می دهد تا استفاده و نگهداری از آن را مطابق با موازین حکومتی ادامه دهند. عدم تمدید به موقع می تواند منجر به ابطال مجوز، ضبط سلاح و پیگرد قانونی شود. این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع و به روز، تمامی ابهامات مربوط به مراحل، مدارک و شرایط تمدید مجوز سلاح شکاری را با تاکید بر تغییرات اخیر در مرجع صدور و تمدید، یعنی انتقال مسئولیت به معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا، پوشش می دهد. هدف از ارائه این اطلاعات، توانمندسازی تمامی دارندگان مجوز سلاح شکاری در ایران است تا بتوانند این فرآیند را به صورت مستقل، صحیح و بدون مواجهه با مشکلات قانونی یا اداری به سرانجام برسانند و از قانونی بودن سلاح خود اطمینان حاصل کنند.

مجوز حمل سلاح شکاری چیست و چرا تمدید آن اجباری است؟

مجوز حمل سلاح شکاری در واقع یک سند رسمی و قانونی است که به اشخاص واجد شرایط، اجازه نگهداری، حمل و استفاده از انواع خاصی از سلاح های شکاری مانند تفنگ های ساچمه زنی، گلوله زنی یا حتی تفنگ های بادی قوی را می دهد. این مجوز، سلاح شما را از وضعیت غیرقانونی خارج کرده و تضمین می کند که دارنده آن، صلاحیت های لازم را از مراجع ذی ربط دریافت کرده است. داشتن این مجوز نه تنها یک امتیاز، بلکه یک مسئولیت قانونی بزرگ محسوب می شود و دارنده آن موظف است تمامی قوانین و مقررات مربوط به نگهداری و استفاده از سلاح را رعایت کند.

مدت اعتبار این مجوزها معمولاً پنج ساله است؛ با این حال، در برخی موارد خاص و بنا بر تشخیص مرجع صادرکننده، ممکن است مجوز به صورت یک یا دو ساله نیز صادر شود که نیاز به تمدید مجوز سلاح شکاری پس از انقضا در دوره های کوتاه تر را ایجاب می کند. این اعتبار محدود، ضرورت تمدید مجوز اسلحه شکاری را دوچندان می کند. علت اصلی این الزام قانونی به تمدید، کنترل و نظارت مستمر بر دارندگان سلاح و همچنین اطمینان از حفظ صلاحیت های فردی و امنیتی آن ها در طول زمان است. این فرآیند به مراجع ذی صلاح این امکان را می دهد که هر چند سال یکبار، سلامت روانی و جسمانی، عدم سوءپیشینه و سایر شرایط لازم را مجدداً بررسی کرده و در صورت بروز هرگونه تغییر در وضعیت دارنده مجوز، تصمیمات مقتضی را اتخاذ کنند. عدم تمدید به موقع، سلاح را به سلاح غیرمجاز شکاری تبدیل کرده و تبعات قانونی جدی برای دارنده آن به همراه خواهد داشت.

خبر فوری و مهم: انتقال مرجع صدور و تمدید مجوز به فراجا (از مهرماه 1404)

یکی از مهم ترین و حیاتی ترین تغییرات در زمینه تمدید مجوز حمل سلاح شکاری در ایران، انتقال مسئولیت صدور و تمدید این مجوزها از سایر مراجع به معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا است. این تغییر بزرگ که بر اساس اطلاعیه رسمی فراجا صورت گرفته، از تاریخ اول مهرماه سال ۱۴۰۴ هجری شمسی اجرایی خواهد شد و تمامی قوانین جدید تمدید مجوز سلاح شکاری را تحت پوشش این نهاد قرار می دهد.

بر اساس این اطلاعیه، از این تاریخ به بعد، کلیه امور مرتبط با صدور و تمدید مجوز انواع سلاح های شکاری، ورزشی و PCP (تفنگ های بادی با فشار هوای بالا) برای عموم مردم عزیز کشور، تحت نظر و مسئولیت مستقیم معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا خواهد بود. این بدان معناست که دارندگان سلاح شکاری، اعم از کسانی که به دنبال صدور مجوز جدید هستند یا آن هایی که قصد تمدید مجوزهای قبلی خود را دارند، باید با توجه به تاریخ انقضای مجوزهای صادره قبلی توسط نهادهای پیشین، برای انجام فرآیند به شعب مربوطه فراجا مراجعه کنند. این شعب در مراکز استان ها و شهرستان های سراسر کشور دایر خواهند بود تا دسترسی برای متقاضیان تسهیل شود.

لازم به ذکر است که این دستورالعمل شامل کارکنان محترم نیروهای مسلح نمی شود. این عزیزان همچنان باید مطابق با ضوابط ابلاغی گذشته و از طریق مراکز و سلسله مراتب فرماندهی خود اقدام کنند. این تفکیک وظایف، نشان دهنده اهمیت تخصصی شدن فرآیندها در هر بخش است. علاوه بر این، تمامی فروشگاه های مجاز فروش و تمدید جواز اسلحه و مهمات در سراسر کشور نیز ملزم به رعایت ضوابط ابلاغی جدید فراجا خواهند بود و باید فعالیت های خرید و فروش خود را از طریق سامانه های طراحی شده برای این منظور انجام دهند. این اقدام با هدف ایجاد یکپارچگی، شفافیت و نظارت بیشتر بر تمامی مراحل مربوط به سلاح و مهمات در کشور صورت می گیرد. بنابراین، توصیه می شود تمامی فروشندگان محترم برای دریافت اطلاعات لازم جهت برقراری ارتباط با سامانه های فراجا، در اسرع وقت به شعبات معاونت سلاح و مهمات فراجا در شهر یا استان خود مراجعه کنند.

انتقال مسئولیت صدور و تمدید مجوز سلاح های شکاری به معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا، یک تغییر بنیادین است که از اول مهرماه ۱۴۰۴ اجرایی می شود و تمامی دارندگان سلاح شکاری باید از این پس به شعب فراجا مراجعه کنند. این تغییر با هدف یکپارچه سازی و افزایش نظارت صورت گرفته است.

شرایط عمومی و اختصاصی برای تمدید مجوز سلاح شکاری

برای مراحل تمدید جواز سلاح شکاری، متقاضیان باید دارای مجموعه ای از شرایط عمومی و اختصاصی باشند که توسط مراجع ذی ربط تعیین شده است. این شرایط برای حفظ امنیت عمومی و اطمینان از صلاحیت افراد برای نگهداری سلاح، ضروری تلقی می شوند و با دقت بالایی مورد بررسی قرار می گیرند. در ادامه به مهم ترین این شرایط اشاره می شود:

• تابعیت جمهوری اسلامی ایران و حداقل ۱۸ سال سن: این دو شرط اساسی و اولیه برای تمامی متقاضیان، بدون استثنا، لازم الاجرا هستند.
• عدم سوءپیشینه کیفری مؤثر: متقاضی نباید دارای سابقه محکومیت کیفری مؤثر باشد. این موضوع از طریق استعلامات دقیق از مراجع قضایی بررسی می شود و متقاضی باید جدیدترین گواهی عدم سوءپیشینه کیفری را ارائه دهد. سوابق کیفری که مانع از تمدید مجوز می شوند، عمدتاً شامل جرایم خشن، مرتبط با مواد مخدر، یا جرایم امنیتی هستند.
• سلامت کامل جسمانی و روانی: فرد باید از نظر جسمی و روانی در وضعیت مطلوبی باشد تا بتواند مسئولیت نگهداری و استفاده از سلاح را به درستی بر عهده بگیرد. این شرط از طریق ارائه گواهی پزشک معتمد، که تاریخ اعتبار جدیدی داشته باشد، بررسی می شود. در برخی موارد، به ویژه اگر سوابق قبلی بیماری های خاص یا مشکلات روانی وجود داشته باشد، ممکن است متقاضی به کمیسیون پزشکی ارجاع داده شود تا بررسی های دقیق تری صورت گیرد.
• تایید صلاحیت عمومی و امنیتی: مراجع ذی ربط، استعلامات امنیتی و اطلاعاتی را در مورد متقاضی انجام می دهند تا از عدم وجود هرگونه مشکل امنیتی یا سوابق نامطلوب اطمینان حاصل کنند. این مرحله شامل بررسی های محلی و حتی تحقیقات اطلاعاتی از سوی نهادهای مربوطه نیز می شود.

نکته مهم: در فرآیند تمدید مجوز سلاح شکاری، تمامی سوابق قبلی فرد، اعم از سوابق بیماری، مشکلات قضایی (حتی اگر منجر به محکومیت مؤثر نشده باشند)، یا هرگونه پرونده انتظامی مورد بررسی قرار می گیرد. در صورت لزوم، متقاضی ممکن است به کمیسیون پزشکی جهت بررسی های تخصصی تر یا به نهادهای اطلاعاتی برای تحقیقات عمیق تر ارجاع داده شود. این سخت گیری ها با هدف اطمینان از این است که سلاح تنها در اختیار افراد کاملاً صلاحیت دار قرار گیرد و خطری برای جامعه ایجاد نکند.

مدارک مورد نیاز برای تمدید مجوز حمل سلاح شکاری

برای تمدید مجوز حمل سلاح شکاری، ارائه مجموعه ای از مدارک کامل و به روز به مراجع مربوطه (که از مهرماه ۱۴۰۴ فراجا خواهد بود) ضروری است. نقص در هر یک از این مدارک می تواند فرآیند اعتبار مجوز حمل سلاح شکاری را طولانی یا حتی متوقف کند. لیست کامل مدارک به شرح زیر است:

• اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه: باید جدیدترین نسخه شناسنامه و کپی واضح از تمامی صفحات آن ارائه شود.
• اصل و کپی کارت ملی: پشت و روی کارت ملی، که اطلاعات هویتی شما را شامل می شود، باید به صورت کپی و اصل در دسترس باشد.
• مجوز حمل سلاح شکاری قبلی: کارت مجوز منقضی شده یا در شرف انقضا، اصلی ترین مدرک برای اثبات مالکیت قبلی شماست.
• ۶ قطعه عکس جدید ۴*۳: عکس ها باید تمام رخ، با پس زمینه سفید و بدون عینک، کلاه یا هرگونه حجاب غیرمعمول باشد.
• گواهی عدم سوءپیشینه کیفری: این گواهی باید دارای تاریخ صدور جدید باشد و نشان دهد که متقاضی هیچ گونه سابقه کیفری مؤثر ندارد.
• گواهی سلامت جسمانی و روانی: این گواهی باید از یک پزشک معتمد و با تایید مرجع صادرکننده مجوز (فراجا) تهیه شده و تاریخ اعتبار آن به روز باشد. این گواهی شامل بررسی های عمومی برای اطمینان از سلامت فرد برای نگهداری سلاح است.
• کارت پایان خدمت، معافیت یا گواهی اشتغال به تحصیل: کپی این مدارک نیز برای تکمیل پرونده مورد نیاز است.
• اصل قبض پرداخت هزینه های تمدید: پیش از مراجعه، باید هزینه های مربوط به تمدید مجوز را پرداخت کرده و قبض اصلی آن را همراه داشته باشید. توصیه می شود برای سهولت، کارت بانکی همراه خود داشته باشید تا در صورت نیاز به پرداخت های اضافی یا جریمه (مثلاً جریمه عدم تمدید مجوز سلاح شکاری)، در محل امکان آن فراهم باشد.
• حضور خود سلاح شکاری: یکی از مهم ترین الزامات، همراه داشتن خود سلاح شکاری در محل برای کارشناسی و بررسی است. کارشناسان، اصالت سلاح، شماره سریال، کالیبر و وضعیت ظاهری آن (مانند طول لوله اسلحه و تمدید مجوز) را بررسی می کنند تا از تطابق آن با مجوز قبلی و استانداردهای لازم اطمینان حاصل شود.
• فرم تکمیل شده درخواست تمدید: این فرم معمولاً در همان محل مراجعه (شعب فراجا) در اختیار شما قرار می گیرد و باید با دقت و به طور کامل تکمیل شود.
• تعهدنامه کتبی مبنی بر رعایت قوانین: در برخی موارد، ممکن است نیاز به امضای تعهدنامه کتبی مبنی بر رعایت تمامی قوانین و مقررات مربوط به نگهداری و استفاده از سلاح باشد.

آماده سازی دقیق این مدارک و اطمینان از کامل بودن آن ها، نقش بسزایی در تسریع فرآیند تمدید خواهد داشت.

مراحل گام به گام تمدید مجوز حمل سلاح شکاری

فرآیند تمدید مجوز اسلحه شکاری، با رعایت چند گام اساسی و هوشمندانه، می تواند به سادگی و بدون دردسر انجام شود. با توجه به تغییر مرجع صدور به فراجا از مهرماه ۱۴۰۴، این مراحل اهمیت بیشتری پیدا می کنند.

گام ۱: زمان بندی هوشمندانه

بهترین زمان برای اقدام جهت تمدید مجوز سلاح شکاری، حدود ۳ ماه قبل از تاریخ انقضای مندرج در کارت مجوز است. این فاصله زمانی به شما امکان می دهد تا بدون عجله، تمامی مدارک لازم را تهیه کرده و مراحل اداری را طی کنید. مهلت قانونی برای تمدید پس از انقضا، حداکثر ۳ ماه است. در صورت تأخیر بیش از این مدت، سلاح شما غیرقانونی تلقی شده و مشمول جریمه و پیگرد قضایی خواهید شد.

گام ۲: مراجعه به مرجع جدید (فراجا)

پس از تاریخ اول مهرماه ۱۴۰۴، شما باید به معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا در مرکز استان یا شهرستان محل سکونت خود مراجعه کنید. اطلاعات دقیق در مورد آدرس و ساعات کاری این شعب معمولاً از طریق وب سایت فراجا یا دفاتر پلیس +۱۰ قابل پیگیری است. اطمینان حاصل کنید که به مرجع صحیح مراجعه می کنید تا از اتلاف وقت جلوگیری شود.

گام ۳: ارائه مدارک و ثبت درخواست

در محل مراجعه، باید فرم های مربوط به درخواست تمدید را با دقت و به صورت کامل تکمیل کنید. سپس، تمامی مدارک ذکر شده در بخش قبلی را که از قبل آماده کرده اید، به مسئول مربوطه تحویل دهید. اطمینان از کامل بودن مدارک در این مرحله حیاتی است.

گام ۴: کارشناسی سلاح و بررسی صلاحیت ها

در این مرحله، کارشناسان مربوطه در فراجا، سلاح شکاری شما را مورد بازدید و بررسی فنی قرار می دهند. این بررسی شامل تطبیق شماره سریال، کالیبر و وضعیت ظاهری سلاح (از جمله طول لوله اسلحه و تمدید مجوز) با اطلاعات ثبت شده در پرونده است. همزمان، استعلامات امنیتی و انتظامی دقیقی از متقاضی انجام می شود تا از عدم وجود هرگونه سوءپیشینه یا مشکل امنیتی اطمینان حاصل شود. این استعلامات ممکن است زمان بر باشد.

گام ۵: پرداخت هزینه ها و جریمه (در صورت لزوم)

پس از تأیید صلاحیت ها و کارشناسی سلاح، نوبت به پرداخت هزینه های مربوط به تمدید مجوز می رسد. در صورتی که برای تمدید دیرکرد داشته اید، مشمول جریمه دیرکرد نیز خواهید شد. هزینه تمدید جواز اسلحه و میزان جریمه ها معمولاً بر اساس مصوبات سالیانه تعیین می شوند و توصیه می شود قبل از مراجعه، از ارقام دقیق مطلع شوید. پرداخت ها معمولاً به صورت الکترونیکی در محل انجام می شود.

گام ۶: صدور و دریافت مجوز تمدید شده

پس از طی تمامی مراحل و تأیید نهایی، مجوز جدید شما صادر خواهد شد. مدت زمان صدور جواز دائمی اسلحه ممکن است متغیر باشد، اما معمولاً بین ۴۵ تا ۹۰ روز کاری یا حتی بیشتر طول می کشد. در صورت تأخیر طولانی، می توانید با ارائه کد پیگیری به مرجع مربوطه، وضعیت پرونده خود را پیگیری کنید. در نهایت، کارت مجوز جدید با تاریخ اعتبار به روز به شما تحویل داده می شود که نشان دهنده قانونی بودن سلاح شماست.

عواقب قانونی عدم تمدید یا تأخیر در تمدید مجوز

تمدید نکردن جواز اسلحه شکاری یا تأخیر بیش از حد در این فرآیند، می تواند عواقب قانونی بسیار جدی و جبران ناپذیری برای دارنده آن به همراه داشته باشد. اطلاع از این پیامدها، اهمیت اقدام به موقع برای تمدید را بیش از پیش آشکار می سازد.

پس از گذشت مهلت قانونی (معمولاً ۳ ماه) از تاریخ انقضای مجوز، سلاح شکاری شما از نظر قانونی غیرمجاز تلقی شده و مجوز قبلی باطل می شود. این وضعیت، اساساً سلاح شما را به یک سلاح غیرمجاز شکاری تبدیل می کند و شما را در معرض پیگرد قانونی قرار می دهد. اصلی ترین عواقب به شرح زیر است:

• ضبط و توقیف سلاح: مراجع انتظامی و اطلاعاتی، در صورت شناسایی سلاح غیرمجاز، اقدام به ضبط و توقیف آن خواهند کرد. این فرآیند ممکن است بدون هشدار قبلی و با ورود به محل سکونت شما صورت گیرد.
• تحمیل جزای نقدی سنگین: دارنده سلاح غیرمجاز، مشمول پرداخت جزای نقدی خواهد شد. این جزای نقدی می تواند از ده تا بیست میلیون ریال و حتی بیشتر باشد و بسته به تشخیص قاضی و شرایط پرونده، متغیر است.
• پیگرد قضایی و احتمال محکومیت به حبس: علاوه بر جزای نقدی، فرد ممکن است با پیگرد قضایی مواجه شده و در صورت اثبات جرم، به حبس محکوم شود. مدت زمان حبس نیز بستگی به نوع سلاح، شرایط نگهداری و سوابق فرد دارد.
• ثبت سابقه کیفری: محکومیت در این زمینه، منجر به ثبت سابقه کیفری برای دارنده سلاح می شود که می تواند در آینده مشکلات زیادی را در استخدام، دریافت مجوزهای دیگر و حتی سفرهای خارجی ایجاد کند.
• مسئولیت کامل در قبال هرگونه اتفاق: مسئولیت کامل هرگونه اتفاق یا تخلفی که با سلاح غیرمجاز رخ دهد، حتی اگر سلاح در اختیار شخص دیگری باشد، تماماً بر عهده صاحب مجوز اصلی (که مجوزش باطل شده) خواهد بود. این مسئولیت می تواند شامل جبران خسارات مالی و جانی باشد.

بنابراین، تمدید مجوز سلاح شکاری پس از انقضا و اقدام به موقع، نه تنها یک تکلیف قانونی است، بلکه به منزله تضمینی برای امنیت فردی و اجتماعی و جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی و قضایی است. استعلام مجوز سلاح شکاری و توجه به تاریخ انقضای آن، از اقدامات پیشگیرانه مهمی است که هر دارنده سلاح باید انجام دهد.

عدم تمدید مجوز سلاح شکاری در مهلت قانونی (۳ ماه پس از انقضا) منجر به غیرقانونی شدن سلاح، ضبط آن، جریمه نقدی، پیگرد قضایی و ثبت سابقه کیفری خواهد شد.

انتقال پرونده تمدید سلاح به شهر دیگر و موارد خاص

یکی از پرسش های رایج در زمینه تمدید جواز اسلحه شکاری، امکان انتقال پرونده از شهری به شهر دیگر است. در حالت عادی و برای سادگی فرآیند، بهتر است تمدید مجوز از همان شهری انجام شود که مجوز اولیه صادر شده است؛ زیرا پرونده و سوابق شما در همان اداره اسلحه و مهمات ثبت و نگهداری می شود. با این حال، در شرایط خاص مانند تغییر محل دائمی سکونت، امکان انتقال پرونده تمدید سلاح به شهر دیگر وجود دارد. برای این منظور، متقاضی باید ابتدا به اداره اسلحه و مهمات شهر مبدأ مراجعه کرده و درخواست انتقال پرونده خود را ارائه دهد. پس از تأیید و ارسال خلاصه پرونده به شهر جدید، می تواند در محل سکونت جدید خود برای تمدید اقدام کند. این فرآیند ممکن است کمی زمان بر باشد، لذا برنامه ریزی قبلی توصیه می شود.

در مورد تمدید مجوز سلاح شکاری برای ورثه، اگر صاحب اصلی سلاح فوت کرده باشد و مجوز آن منقضی شده باشد، ورثه باید بلافاصله برای تعیین تکلیف سلاح اقدام کنند. این فرآیند معمولاً شامل طی مراحل قانونی انحصار وراثت برای سلاح و سپس مراجعه به اداره اسلحه و مهمات فراجا برای واگذاری سلاح به یکی از ورثه واجد شرایط (که باید تمامی شرایط دریافت مجوز را داشته باشد) یا تحویل آن به دولت است. عدم اقدام به موقع در این زمینه نیز می تواند عواقب قانونی برای ورثه به همراه داشته باشد.

در خصوص وضعیت سلاح هایی که لوله آن ها استاندارد نباشد یا تغییراتی در آن ایجاد شده باشد (مثلاً کوتاه تر از حد مجاز باشد)، تمدید مجوز وابسته به نظر کارشناس فنی اداره اسلحه و مهمات فراجا است. این کارشناسان پس از بررسی دقیق سلاح، در صورت عدم مغایرت با قوانین و استانداردهای ایمنی، اقدام به تمدید مجوز می کنند. در غیر این صورت، ممکن است نیاز به اصلاح یا حتی عدم امکان تمدید وجود داشته باشد. رعایت استانداردهای فنی و ایمنی در تمامی مراحل، از جمله موارد بسیار مهمی است که توسط مراجع نظارتی با دقت بررسی می شود.

نتیجه گیری

تمدید مجوز حمل سلاح شکاری، فرآیندی نیست که بتوان آن را ساده انگاشت یا به تأخیر انداخت. این یک مسئولیت قانونی و اخلاقی است که هر دارنده سلاح باید آن را جدی بگیرد. با توجه به تغییرات مهم و انتقال مرجع صدور و تمدید مجوزها به معاونت سلاح، مهمات و مواد ناریه فراجا از مهرماه ۱۴۰۴، آگاهی از قوانین جدید و مراحل گام به گام ضروری تر از همیشه است. رعایت زمان بندی دقیق، تهیه کامل مدارک لازم و همکاری با مراجع ذی صلاح، نه تنها از بروز عواقب قانونی مانند جریمه، ضبط سلاح و پیگرد قضایی جلوگیری می کند، بلکه به حفظ امنیت فردی و اجتماعی نیز کمک شایانی می نماید. با پایبندی به مقررات و اقدام به موقع، می توان از قانونی بودن نگهداری سلاح اطمینان حاصل کرد و از مزایای قانونی آن بهره مند شد.