اسخاج/گیلان «فلسطین» یا «کردمحله»، یکی از محلات پرجمعیت رشت است که قبلا تماما باغ بود. «باغ زربافی»، یکی از باغ های بزرگ بجامانده از ابراهیم سمیعی است که وقف شده ولی باوجود فقدان فضای سبز شهری در این محله، این باغ متروک، محل تجمع سگ های بی صاحب خیابانی و زباله شده است.
صبح یک روز تعطیل، خبری از شلوغی محله نیست. هنوز واحدهای تجاری دو سوی خیابان فلسطین باز نشده است. خیابانی که هنوز عده ای آن را با نام قدیمی اش یعنی «کردمحله» می شناسند.
در دوسوی خیابان، اسامی تابلوها، نام هایی آشناست و پیشینه این محله را نشان می دهد. خیابان هایی بنام سعیمعی و حاتم، یادآور روزهایی است که این محله قدیمی تماما باغ های شخصی بود. کرد محله دیروز و محله فلسطین امروز، تماما باغ های شخصی شخصیت های سرشناسی همچون، سمیعی، حاتم و صفاری بود که اکنون تنها یکی از این باغ ها باقی مانده است.
در ابتدای محله و بعد از کوچه برف، تنها فضای عمومی محله یعنی مسجد امام صادق و یا به قول اهالی، مسجد کرد محله قرار دارد. این مسجد در ابتدای کوچه ای است که به نام زربافی نامگذاری شده است. بر روی سنگ سردرب ورودی مسجد، سال 1350 به عنوان تاریخ ساخت مسجد حک شده و کوچه بعد از آن تابلویی به نام سمیعی نصب شده است.
آنگونه که مسن ترهای کردمحله به یاد دارند، کار ساخت مسجد کردمحله توسط خیرین با اهدا زمینی در حدود 1000متر مربع مساحت، از طرف ابراهیم سمیعی در سال 1350 آغاز شد و با تلاش هیات امنای نخست مسجد یعنی؛ سید جلیل موسویان، یوسف فالیزی، حسین و حسن مشکین، محمد دیزانی( معروف به محمد سیمچی) و ابراهیم سمیعی بالاخره در سال 1359، مسجد به پایان رسیده است. سقف و دیوارهای این مسجد در زمان ریزش برف سنگین سال 1383، فرو ریخت و با تلاش هیات امنای جدید، مسجد امام صادق دوباره تعمیر ش.
نام کوچه های سمیعی، کافی است که ما را به یکی از خاندان های تاثیرگذار و پرنفوذ رشت یعنی خاندان سمیعی رهنمون گردد. خانواده ای که با اسکان سرسلسله آنها یعنی «آقاسمیع» از دوره زندیه در رشت، شاهد رشد و توسعه این خانواده تاجر هستیم.
در انتهای کوچه های سمیعی و زربافی، باغ بزرگی است که هرچند بنام «باغ زربافی» معروف است، ولی اهالی می گویند این باغ بزرگ مال سمیعی بود و آن را وقف کرده است. باغ بزرگ زربافی از معدود باغ های باقیمانده در محدوده شهر رشت است. این باغ اگر هنوز از دست انبوه سازان جان سالم بدر برده، به این دلیل است که از سوی مالک یعنی سمیعی وقف شده است.
حالا من روبروی باغی ایستاده ام که درختان تنومند آزادش بر محله سایه افکنده است. پس از یک روز بارانی، انعکاس درختان تنومند دور باغ، منظره دلفریبی ایجاد می کند. از بقایای پایه های بتنی، مشخص است که باغ قبلا حصار و دربی داشته است. اما اکنون نه خبری از پرچین باغ است و نه از درب آهنی روبه مسجد.
متاسفانه حاشیه باغ مملو از زباله های رها شده است و سطل زباله مکانیزه ای که روزانه زباله گردها به سراغش می روند. باغ پر از سگ های ولگردی است که به امید قوتی که اهالی برای آنها می ریزند، شب و روزشان را سپری می کنند. بانویی در انتهای ورودی دوم، مشغول ریختن پسماندهای خوراکی برای سگ های ولگرد است. او در این باره گفت: در تمام کردمحله، حتی یک فضای سبز و یا بوستان شهری وجود ندارد. تنها فضای سبز محله همین باغ زربافی است ولی چون رها شده و بهسازی نشده، عملا قابل استفاده نیست.
وی ادامه داد: در مجاورت همین باغ، زمین متروکه دیگری هم هست که با تجمیع هر دو زمین، شهرداری می تواند یکی از بهترین بوستان های شهری را برای این محله شلوغ و پرجعیت بسازد.
در انتهای باغ، خانه ویلایی مشاهده می شود که به نظر می رسد هنوز مسکونی باشد ولی ترس از حمله سگ های ولگردی که حالا به خوردن گوشت و خون عادت کرده اند، مانع از رفتن به انتهای باغ و بررسی می شود.
سال 1394، مدیریت شهری اعلام کرد قرار است باغ زربافی به عنوان یکی از بوستان های شهری، تغییرکاربری یابد و در همین زمینه جلسات زیادی هم از سوی شهردار وقت با اداره اوقاف و امور خیریه برگزار شد. ولی آنچه مشهود است، به نتیجه نرسیدن خروجی این جلسات و تغییرکاربری باغ بزرگ زربافی است.
محله فلسطین در محدوده منطقه 3 شهرداری رشت قرار دارد و یکی از محلات پرتراکم رشت است. این محله، بعد از انقلاب ایجاد شد و قبل از آن خیابان خاکی با انگشت شمار خانه ویلایی بود که در حصار باغ های بزرگ دیده می شد.
محله فلسطین، از شمال به خیابان شهدا، از جنوب به بلوار چمران، از شرق به بلوار مدرس و از طرف غرب به رودخانه زرجوب منتهی می شود. محله ای که خیابان خاکی آن – که بنام سرهنگ صفاری نامیده می شد- دهه های پیش آسفالت شد و آرام آرام ساختمان های مسکونی و تجاری، باغ های باقیمانده رشت را بلعیدند.
واحدهای تجاری در خیابان فلسطین، عمدتا بورس لباس کودک است و به دلیل قیمت پایین تر اجناس در این خیابان نسبت به دیگر مکان ها، در روز جمعیت درحال تردد زیادی هم دارد. ولی با وجود باغ بزرگ زربافی، هیچ فضای سبز شهری برای کودک و جوان و میانسال ندارد.
پایان خبر اسخاج
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "باغ زربافی، باغی متروک در دل زباله و سگ های خیابانی" هستید؟ با کلیک بر روی فرهنگ و هنر، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "باغ زربافی، باغی متروک در دل زباله و سگ های خیابانی"، کلیک کنید.