احساس سوزش و بی حسی در انگشتان دست نشان دهنده کدام بیماری است؟

مقدمه:

برای همه ما پیش آمده است که دچار خواب رفتن و احساس سوزن سوزن شدن و بی حسی دست شده باشیم و پس از تکان دادن و یا فشار دادن دست این حالت از بین رفته است. در برخی موارد نیز ممکن است به طور مکرر اتفاق افتاده باشد. آیا از علت ایجاد این عارضه اطلاع دارید؟ آیا خواب رفتن دست می تواند نشان دهنده مشکل جدی باشد؟ چگونه می توان علت آن را تشخیص داد و راه های درمان بی حس شدن انگشتان دست راست کدام اند؟

در این مقاله قصد داریم تا به بررسی پاسخ این سوالات و ارائه اطلاعات کامل در این باره بپردازیم. علاوه بر این در انتها 9 تمرین ورزشی موثر در درمان بی حسی انگشتان دست را آورده ایم.

خواب رفتن انگشتان دست چیست؟

خواب رفتن انگشتان دست به بی حسی، مورمور شدن و گزگز کردن انگشتان دست گفته می شود که بر اثر عوامل متعددی ممکن است تا ایجاد شود. خواب رفتن انگشتان دست می تواند جدی نباشد و به طور خود به خود از بین برود، اما در مواردی که عود می کند، ممکن است نشان دهنده وجود مشکلات و بیماری هایی باشد که بهتر است هرچه سریع تر نسبت به تشخیص علت آن و انجام اقدامات درمانی لازم اقدام نمود.

علل خواب رفتن انگشتان دست

از علل خواب رفتن و بی حس شدن انگشتان دست می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. مشکلات جریان خون

وجود مشکل در جریان خون و کاهش میزان گردش خون می تواند یکی از علل ایجاد بی حسی در انگشتان دست باشد.

1. آسیب دیدگی

وارد شدن ضربه به دست و همچنین شکستگی استخوان می تواند موجب فشرده شدن عصب و یا آسیب دیدن آن شود که در نتیجه آن علائمی مانند بی حسی انگشتان دست ایجاد می گردد.

1. دیابت

در بیماران مبتلا به دیابت، بالا بودن میزان قند خون، به مرور زمان به اعصاب آسیب می رساند و موجب ایجاد بیماری نورپاتی محیطی می شود. از علائم دیابت علاوه بر بی حسی و گزگز شدن انگشتان دست می توان به مواردی مانند درد،گرفتگی و ضعف عضلانی، گزگز یا بی حسی در پاها و پایین بودن تعادل بدن اشاره کرد. بیمار برای پیشگیری از بدتر شدن نوروپاتی محیطی باید دیابت خود را تحت کنترل قرار دهند.

1. سندرم تونل کارپال

تونل کوچکی در مچ دست وجود دارد که اعصابی که انگشتان و دست را کنترل می کنند، از درون آن عبور می کنند. انجام طولانی مدت برخی فعالیت ها مانند تایپ کردن و یا تورم مچ دست به دلیل ابتلا به آرتریت، ممکن است این اعصاب را تحت فشار قرار دهند و باعث تحریک آن شوند. از علائم بیماری می توان به ضعف، درد، بی حسی و سوزن سوزن شدن در انگشتان دست که می تواند موجب افتادن اشیاء از دست شود، اشاره کرد.

1. فشردگی عصب

علاوه بر سندرم تونل کارپال مشکلات دیگری مانند آسیب های عصبی، بزرگ شدن عروق خونی و رشد کیست ها می توانند بر اعصاب دست و مچ دست فشار وارد کنند و به آن ها آسیب برسانند با بروز علائمی مانند بی حسی، درد و ضعف در یک یا چند انگشت دست همراه باشند.

1. مصرف زیاد الکل

نوشیدن مقادیر زیاد الکل در طولانی مدت می تواند منجر به نوعی آسیب عصبی به نام پلی نوروپاتی الکلی شود که با بروز علائمی مانند بی حسی، گزگز شدن و یا احساس سوزن سوزن شدن در دست ها و پاها شود. از دیگر علائم این اختلال ضعف، و همچنین مشکل در بلع می باشد.

1. فیبرومیالژی

بیماری است که موجب ایجاد دردهای بدون دلیل می شود. همچنین این بیماری می تواند موجب بی حس شدن انگشتان دست، احساس خستگی، افسردگی، اختلالات خواب و ابتلا به میگرن و سر دردهای میگرنی شود.

1. سکته مغزی

یکی از علائم سکته مغزی می تواند بی حسی دست ها و انگشتان دست باشد.

1. آسیب مغزی یا نخاعی

آسیب های مغزی و نخاعی می توانند با علائمی مانند بی حسی انگشتان دست، از دست دادن توانایی حرکت و یا ضعیف شدن آن، از دست دادن توانایی ها یحسی مانند توانایی احساس گرما، سرما و همچنین لمس همراه باشند.

1. آسیب دیدگی شانه

آسیب دیدگی های شانه مانند از مواردی می باشند که می توانند با علائمی مانند بی حسی دست و انگشتان آن همراه باشد.

1. ام اس

یکی از اولین علائم ابتلا به ام س، بی حسی و گزگز شدن انگشتان دست می باشد. لازم به ذکر است که این نشانه می تواند در هر مقطعی از بیماری رخ دهد.

1. عفونت

عفوت های ویروسی و یا باکتریایی، می توانند به اعصاب آسیب برسانند و باعث بروز بی حسی در دست ها و پاها شوند. برخی از این بیماری های عفونی شامل بیماری لایم، سیفلیس و هپاتیت B و C می باشند.

1. عوارض جانبی شیمی درمانی

انواع خاصی از شیمی درمانی بر اعصاب حسی کوچک در پاها و دست ها تأثیر می گذارد و علائمی مانند بی حسی، گزگز و درد در انگشتان دست و پا ایجاد می کند. درمان با شیمی درمانی همچنین می تواند منجر به ضعف، گرفتگی عضلات و خستگی عضلانی شود.

1. کمبود ویتامین

ویتامین B12 و همچنین ویتامین E برای حفظ سلامتی اعصاب ضروری هستند و کمبود آن ها می تواند در ایجاد بیماری نوروپاتی محیطی که اعصاب را تحت تاثیر قرار می دهد، موثر باشد. از علائم کمبود این ویتامین ها می توان به بی حسی انگشتان اشاره کرد.

1. سندروم رینود

این بیماری موجب می شود که سرخرگ های کوچکتر بدن که وظیفه انتقال خون به پوست را بر عهده دارند، در پاسخ به سرما و یا استرس باریک شوند و قسمت هایی از بدن مانند انگشتان دست و پا، دچار سردی و یا بی حسی شوند.

1. میگرن

یکی از علائمی که بیماران مبتلا به میگرن به آن دچار می شوند، بی حسی دست ها و پاها در زمان شروع علائم بیماری می باشد.

1. کیست های گانگلیون

کیست های گانگلیون کیست هایی می باشند که اغلب در اطراف مفاصل شکل می گیرند و با علائمی مانند بی حسی در مچ دست و انگشتان همراه می باشند.

1. اختلالات تیروئید

کم کاری شدید تیروئید در برخی موارد می تواند بر اعصاب دست و پا تاثیر بگذارد و علائمی مانند گز گز، درد و بی حسی را در جایی که عصب آن دچار آسیب دیدگی شده است، به همراه داشته باشد. علاوه بر این، این اختلال می تواند احتمال ایتلا هب سندروم تونل کارپال را افزایش دهد.

1. استرس

استرس می تواند سلامتی بدن را تحت تاثیر قرار دهد. استرس باعث می شود که تعداد نفس های بیمار بالا رود که در نتیجه آن میزان اکسیژن در ناحیه دست ها و پاها افزایش پیدا می کند. این افزایش اکسیژن با عوارضی از جمله مور مور و بی حس شدن دست ها و پاها همراه باشد.

1. اختلالات مادر زادی

برخی اختلالات و بیماری های مادرزادی مانند نوروپاتی شارکوماری توث می توانند با ایجاد نوروپاتی محیطی موجب بی حسی دست ها و پاها شوند.

1. بیماری های خود ایمنی

بیماری خود ایمنی نوعی اختلال است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت های خود بدن حمله کرده و باعث ایجاد مشکلاتی در بافت هدف می شود. این اختلال می تواند موجب بروز بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس شود که که باعث ایجاد نوروپاتی می شوند.

1. مسمومیت

افراد با قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی و همچنین فلزات سنگینی مانند جیوه، سرب و آرسنیک ممکن است دچار مسمومیت هایی شوند که منجر به نوروپاتی محیطی می گردند. همچنین احتمال ابتلا به این عارضه با قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی که برای درمان انواع سرطان ها و انواع خاصی از ویروس ها مورد استفاده قرار می گیرند نیز وجود دارد.

1. ابتلا به بیماری های سیستمیک

ابتلا به بیماری های سیستمیک از جمله بیماری های کلیه، کبد، سیستم قلبی، تومور ها و بافت های پیوندی می تواند موجب ایجاد علائمی مانند گزگز و بی حسی در دست ها و پاها شود.

1. فتق دیسک

فتق دیسک بین مهره های گردنی باعث وارد شدن فشار به اعصاب آن ناحیه می شود که با علائمی مانند بی حسی و یا گزگز دست ها همراه می باشد.

تشخیص علل خواب رفتن انگشتان دست

تشخیص علت این عارضه با استفاده از موارد زیر امکان پذیر می باشد:

1. معاینه فیزیکی

در مرحله اول، پزشک معالج اقدام به بررسی سابقه پزشکی و انجام معاینه فیزیکی برای بررسی حس دست و انگشتان می نماید.

1. آزمایش خون

آزمایش خون با هدف بررسی سطح ویتامین ها و سایر موارد جهت بررسی احتمال ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت، اختلالات تیروئید و سایر مواردی که می توانند در ایجاد بی حسی انگشتان نقش داشته باشند، انجام می شود.

1. آزمایش بررسی مایع مغزی نخاعی

مایع مغزی نخاعی، نخاع و مغز را احاطه کرده است و با بررسی آن می توان به تشخیص طیف گسترده ای از بیماری هایی که بر سیستم عصبی مرکی تاثیر می گذارند، پرداخت.

1. تست سرعت هدایت عصبی

تست سرعت هدایت عصبی (NCV) یا مطالعه هدایت عصبی با هدف بررسی سرعت حرکت سیگنال های الکتریکی در اعصاب محیطی و ارزیابی وجود آسیب و اختلال عملکرد عصبی انجام می شود.

1. الکترومیوگرافی

نوار عصب و عضله یا الکترومیوگرافی در تشخیص آسیب های عصبی عضلانی مورد استفاده قرار می گیرد. در این آزمایش میزان پاسخ عضلات به سیگنال های عصبی مورد ارزیابی قرار می گیرند.

1. سی تی اسکن

سی تی اسکن تصویر برداری است که با استفاده از چندین اشعه ایکس تصاویر سه بعدی را از عضو آسیب دیده ایجاد می کند. با استفاده از این تصاویر می توان ارگان های درون بدن مانند مغز، عروق خونی و سایر بافت های نرم بدن را مورد ارزیابی قرار داد.

1. MRI

ام آر آی با بررسی بافت های نرم بدن به مشاهده وجود مشکلاتی که می توانند در ایجاد این عارضه نقش داشته باشند، کمک می کند.

1. بیوپسی عصب

نمونه برداری از عصب یا همان بیوپسی عصب با هدف بررسی وجود اختلال در عصب انجام می شود.

1. نمونه برداری از پوست

نمونه برداری از پوست یا بیوپسی پوست با هدف بررسی و مشاهده انتهای تارهای عصبی انجام می شود.

اقدامات اولیه در درمان خواب رفتن انگشتان دست

اقدامات اولیه زیر می توانند در کنترل و بهبود علائم خواب رفتن انگشتان دست موثر باشند:

·         استراحت

هنگام انجام فعالیت هایی که باعث وارد کردن فشار به عصب های دست می شوند، به طور مثال زمانی که از رایانه و یا تلفن همراه استفاده می کنید، برای برداشتن فشار از روی مچ دست، موقعیت آن را تغییر داده و سعی کنید به آن استراحت دهید. دقت کنید که در استفاده از موس و صفحه کلید رایانه، مچ دست خود را خم نکنید و آن را در حالت صاف نگه دارید. علاوه بر این توصیه می شود که از انجام فعالیت هایی که موجب بروز درد و بی حسی می شوند، خودداری نمایید.

·         استفاده از کمپرس گرم و ماساژ

استفاده از کمپرس گرم به بهبود گردش خون کمک می کند. برای این کار می توانید کمپرس گرم را به مدت 10 تا 15 دقیقه بر روی دستان قرار دهید و پس از آن اقدام به ماساژ دادن آن ها نمایید. این روش تا حد زیادی در بهبود بی حسی انگشتان دست موثر می باشد.