بهترین زاویه باربرداری جرثقیل : تعادل بین ایمنی و کارایی

در دنیای مهندسی و ساخت وساز جرثقیل ها نقش حیاتی در جابجایی و بلند کردن بارهای سنگین ایفا می کنند. اما سوال کلیدی اینجاست : بهترین زاویه باربرداری جرثقیل کدام است؟ پاسخ کوتاه این است که هیچ زاویه “بهترین” مطلقی وجود ندارد. زاویه بهینه باربرداری متغیر بوده و به عوامل متعددی از جمله نوع جرثقیل وزن و شکل بار شعاع کاری شرایط محیطی و الزامات ایمنی بستگی دارد. با این حال هدف همواره یافتن زاویه ای است که ضمن تضمین ایمنی کامل حداکثر کارایی را نیز فراهم کند. در این مقاله به بررسی جامع اصول علمی و مهندسی حاکم بر تعیین زاویه بهینه باربرداری جرثقیل اجزای مؤثر استانداردهای بین المللی فناوری های پیشرفته و چالش های مربوطه خواهیم پرداخت.

تعریف و عملکرد فنی زاویه باربرداری جرثقیل

زاویه باربرداری جرثقیل به زاویه بین بازوی اصلی (بوم) جرثقیل و خط افق اطلاق می شود. این زاویه یکی از پارامترهای حیاتی در عملکرد جرثقیل است که به طور مستقیم بر ظرفیت باربرداری شعاع کاری پایداری و ایمنی دستگاه تأثیر می گذارد. تغییر زاویه بوم در واقع تغییر در ممان بار و ممان پایداری جرثقیل را به همراه دارد.

عملکرد فنی زاویه باربرداری را می توان بر اساس اصول مکانیک و استاتیک توضیح داد. جرثقیل ها بر اساس اصل اهرم کار می کنند. بوم جرثقیل به عنوان اهرم عمل کرده و بار به عنوان نیروی مقاوم و وزن جرثقیل به عنوان نیروی محرک (در نقطه اتکا) عمل می کند. زاویه بوم طول مؤثر اهرم را تغییر می دهد. هرچه زاویه بوم بیشتر باشد (به سمت بالا) طول مؤثر اهرم کاهش یافته و ظرفیت باربرداری جرثقیل افزایش می یابد اما شعاع کاری کاهش می یابد. برعکس هرچه زاویه بوم کمتر باشد (به سمت پایین) طول مؤثر اهرم افزایش یافته و ظرفیت باربرداری کاهش می یابد اما شعاع کاری افزایش می یابد.

ممان بار به حاصل ضرب وزن بار در فاصله افقی آن تا مرکز ثقل جرثقیل (شعاع کاری) گفته می شود. ممان پایداری به حاصل ضرب وزن جرثقیل (به ویژه وزن تعادل) در فاصله افقی آن تا مرکز ثقل جرثقیل در جهت مخالف بار گفته می شود. برای حفظ پایداری جرثقیل ممان پایداری باید همواره بزرگتر از ممان بار باشد. زاویه باربرداری با تغییر شعاع کاری مستقیماً بر ممان بار و در نتیجه بر پایداری جرثقیل تأثیر می گذارد.

اجزای اصلی جرثقیل و اصول کارکرد آن ها در تعیین زاویه باربرداری

برای درک بهتر اهمیت زاویه باربرداری لازم است با اجزای اصلی جرثقیل و نحوه تأثیرگذاری آن ها بر این زاویه آشنا شویم :

• بوم (Boom) : بوم بازوی اصلی جرثقیل است که بار به آن متصل می شود. طول و نوع بوم (تلسکوپی یا مشبک) ظرفیت باربرداری و شعاع کاری جرثقیل را تعیین می کند. زاویه بوم توسط سیستم هیدرولیک یا وینچ های کابلی قابل تنظیم است. بوم های تلسکوپی امکان تغییر طول بوم را در حین کار فراهم می کنند در حالی که بوم های مشبک معمولاً برای بارهای سنگین تر و ارتفاعات بیشتر استفاده می شوند.
• جیپ (Jib) : جیپ یک بازوی الحاقی به بوم اصلی است که برای افزایش ارتفاع و شعاع کاری جرثقیل استفاده می شود. جیپ ها می توانند زاویه ثابت یا متغیر داشته باشند. زاویه جیپ نسبت به بوم اصلی بر ظرفیت باربرداری و شعاع کاری نهایی تأثیر می گذارد. استفاده از جیپ در زوایای بوم بالا به دلیل افزایش ارتفاع و شعاع کاری می تواند چالش های ایمنی بیشتری ایجاد کند.
• وینچ (Winch) : وینچ ها سیستم های مکانیکی هستند که برای بالا و پایین بردن بار و همچنین تنظیم زاویه بوم استفاده می شوند. نوع و ظرفیت وینچ سرعت و دقت عملیات باربرداری را تعیین می کند. وینچ های مدرن مجهز به سیستم های کنترل سرعت متغیر و ترمزهای ایمنی هستند که امکان کنترل دقیق تر بار و جلوگیری از سقوط ناگهانی را فراهم می کنند.
• سیم بکسل (Wire Rope) : سیم بکسل ها نقش حیاتی در انتقال نیروی کششی از وینچ به بار را ایفا می کنند. جنس قطر و ساختار سیم بکسل باید متناسب با حداکثر وزن بار و شرایط کاری انتخاب شود. بازرسی دوره ای سیم بکسل ها برای شناسایی هرگونه ساییدگی خوردگی یا آسیب دیدگی بسیار مهم است زیرا پارگی سیم بکسل می تواند منجر به حادثه جدی شود. زاویه باربرداری نامناسب می تواند باعث سایش بیش از حد سیم بکسل در محل اتصال به قرقره ها و درام وینچ شود.
• خارج گرها (Outriggers) : خارج گرها بازوهای جانبی هستند که برای افزایش پایداری جرثقیل در هنگام باربرداری استفاده می شوند. نوع و ابعاد خارج گرها متناسب با ظرفیت و نوع جرثقیل انتخاب می شود. خارج گرها با افزایش سطح اتکای جرثقیل به زمین ممان پایداری را افزایش داده و از واژگونی جرثقیل جلوگیری می کنند. استقرار صحیح و تراز بودن خارج گرها قبل از شروع عملیات باربرداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زاویه باربرداری به ویژه در زوایای بوم پایین و شعاع کاری زیاد تأثیر مستقیمی بر نیروی وارده به خارج گرها دارد.
• سیستم های کنترلی و ایمنی : جرثقیل های مدرن مجهز به سیستم های کنترلی و ایمنی پیشرفته ای هستند که به اپراتور در کنترل دقیق زاویه باربرداری و حفظ ایمنی کمک می کنند. این سیستم ها شامل :
• نشانگر گشتاور بار (Load Moment Indicator – LMI) : LMI به طور مداوم وزن بار شعاع کاری زاویه بوم و ظرفیت مجاز باربرداری را محاسبه و نمایش می دهد. در صورت نزدیک شدن به حداکثر ظرفیت مجاز سیستم هشدار صوتی و تصویری فعال شده و در صورت تجاوز از حد مجاز به طور خودکار عملکرد جرثقیل را متوقف می کند.
• سیستم ضد دو بلوکه (Anti-Two Block – ATB) : ATB از برخورد قلاب جرثقیل با نوک بوم یا جیپ جلوگیری می کند. این سیستم با تشخیص فاصله بین قلاب و نوک بوم در صورت نزدیک شدن بیش از حد عملکرد بالابر را متوقف می کند.
• سیستم های تراز اتوماتیک (Automatic Leveling Systems) : این سیستم ها به اپراتور کمک می کنند تا جرثقیل را به طور دقیق تراز کند به ویژه در زمین های ناهموار. تراز بودن جرثقیل برای حفظ پایداری و توزیع یکنواخت بار بر روی خارج گرها بسیار مهم است.
• سیستم های ثبت داده (Data Logging Systems) : این سیستم ها اطلاعات مربوط به عملکرد جرثقیل از جمله زاویه بوم وزن بار زمان و تاریخ عملیات را ثبت می کنند. این اطلاعات برای تجزیه و تحلیل عملکرد نگهداری پیشگیرانه و بررسی حوادث بسیار مفید هستند.

کاربردهای صنعتی و مثال هایی از صنایع مختلف

زاویه باربرداری جرثقیل در صنایع مختلف کاربردهای گسترده ای دارد و انتخاب زاویه بهینه در هر صنعت با توجه به نوع بار محیط کار و الزامات خاص آن صنعت متفاوت است :

• صنعت ساخت وساز : در ساخت وساز جرثقیل ها برای بلند کردن و جابجایی مصالح ساختمانی سنگین مانند بتن پیش ساخته تیرآهن میلگرد قالب های بتن و تجهیزات مکانیکی استفاده می شوند. زاویه باربرداری در این صنعت معمولاً متغیر بوده و بسته به ارتفاع ساختمان فاصله دسترسی و نوع مصالح تنظیم می شود. در ساختمان های بلندمرتبه جرثقیل های تاور کرین با زاویه بوم نسبتاً ثابت و شعاع کاری زیاد برای انتقال مصالح به طبقات بالا استفاده می شوند. در پروژه های عمرانی مانند پل سازی و جاده سازی جرثقیل های متحرک با قابلیت تغییر زاویه بوم برای نصب قطعات پل لوله های بزرگ و تجهیزات سنگین استفاده می شوند.
• صنعت نفت گاز و پتروشیمی : در این صنعت جرثقیل ها برای نصب و نگهداری تجهیزات سنگین پالایشگاهی سکوهای نفتی خطوط لوله و مخازن بزرگ استفاده می شوند. محیط کار در این صنعت اغلب خطرناک و پیچیده است و نیاز به دقت و ایمنی بسیار بالا در عملیات باربرداری دارد. زاویه باربرداری در این صنعت معمولاً دقیق و محاسبه شده بوده و با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی وزش باد و محدودیت های فضایی تعیین می شود. جرثقیل های تخصصی دریایی (Offshore Cranes) با قابلیت کار در شرایط دریایی سخت و زوایای باربرداری متغیر برای نصب و نگهداری سکوهای نفتی و بادی استفاده می شوند.
• صنعت حمل و نقل و بنادر : در بنادر و اسکله ها جرثقیل ها برای بارگیری و تخلیه کانتینرها کالاهای فله و تجهیزات سنگین از کشتی ها و کامیون ها استفاده می شوند. جرثقیل های دروازه ای (Gantry Cranes) و جرثقیل های بازویی (Portal Cranes) با زاویه بوم ثابت و شعاع کاری زیاد برای عملیات سریع و کارآمد بارگیری و تخلیه کانتینرها استفاده می شوند. جرثقیل های موبایل بندری (Mobile Harbor Cranes) با قابلیت تغییر زاویه بوم برای جابجایی بارهای متنوع و انعطاف پذیری بیشتر در عملیات بندری استفاده می شوند.
• صنعت معدن : در معادن روباز و زیرزمینی جرثقیل ها برای جابجایی ماشین آلات سنگین معدنی قطعات تجهیزات و مواد معدنی استفاده می شوند. محیط کار در معادن اغلب ناهموار و پر از گرد و غبار است و نیاز به جرثقیل های مقاوم و قابل اعتماد با قابلیت کار در شرایط سخت دارد. زاویه باربرداری در معادن معمولاً متغیر بوده و بسته به نوع معدن عمق گودال و نوع بار تنظیم می شود. جرثقیل های معدنی تخصصی با قابلیت مانورپذیری بالا و زوایای باربرداری گسترده برای عملیات در معادن طراحی شده اند.
• صنعت انرژی های تجدیدپذیر : در صنعت انرژی های تجدیدپذیر جرثقیل ها نقش کلیدی در نصب توربین های بادی پنل های خورشیدی و تجهیزات نیروگاه های آبی ایفا می کنند. نصب توربین های بادی به ویژه توربین های بادی دریایی نیاز به جرثقیل های بسیار بزرگ با ارتفاع و شعاع کاری بسیار زیاد دارد. زاویه باربرداری در نصب توربین های بادی بسیار دقیق و حساس بوده و با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی وزش باد و محدودیت های مکانی تعیین می شود. جرثقیل های خزنده (Crawler Cranes) و جرثقیل های تخصصی بادی (Wind Turbine Cranes) با قابلیت حرکت در زمین های ناهموار و زوایای باربرداری بهینه برای نصب توربین های بادی طراحی شده اند.

بررسی استانداردهای بین المللی و فناوری های پیشرفته مرتبط

ایمنی در عملیات باربرداری جرثقیل اولویت اصلی است و استانداردهای بین المللی نقش مهمی در تضمین این ایمنی ایفا می کنند. برخی از استانداردهای مهم مرتبط با زاویه باربرداری جرثقیل عبارتند از :

• ISO ۴۳۰۱ : این استاندارد بین المللی به طبقه بندی جرثقیل ها بر اساس مکانیزم ها می پردازد و الزامات مربوط به طراحی ساخت و عملکرد ایمن جرثقیل ها را مشخص می کند. این استاندارد به طور غیرمستقیم بر زاویه باربرداری از طریق محدودیت های طراحی و عملکرد تأثیر می گذارد.
• ISO ۱۲۴۸۰ : این استاندارد بین المللی به عملکرد ایمن جرثقیل ها می پردازد و دستورالعمل هایی برای برنامه ریزی اجرا و نظارت بر عملیات باربرداری ارائه می دهد. این استاندارد بر اهمیت ارزیابی ریسک انتخاب جرثقیل مناسب آموزش اپراتورها و بازرسی های دوره ای تأکید دارد. زاویه باربرداری به عنوان یکی از عوامل کلیدی در ارزیابی ریسک و برنامه ریزی عملیات باربرداری در این استاندارد مورد توجه قرار می گیرد.
• EN ۱۳۰۰۰ : این استاندارد اروپایی به جرثقیل های موبایل می پردازد و الزامات فنی و ایمنی مربوط به طراحی ساخت آزمایش و بازرسی جرثقیل های موبایل را مشخص می کند. این استاندارد به طور خاص به سیستم های ایمنی مانند LMI و ATB اشاره دارد که مستقیماً با زاویه باربرداری مرتبط هستند.
• ASME B۳۰.۵ : این استاندارد آمریکایی به جرثقیل های موبایل و لوکوموتیو می پردازد و الزامات ایمنی برای طراحی ساخت بازرسی آزمایش و عملکرد این نوع جرثقیل ها را مشخص می کند. این استاندارد به محدودیت های زاویه باربرداری استفاده از نمودارهای بار و الزامات آموزشی اپراتورها تأکید دارد.

فناوری های پیشرفته نیز نقش مهمی در بهبود ایمنی و کارایی عملیات باربرداری جرثقیل و بهینه سازی زاویه باربرداری ایفا می کنند :

• سیستم های کنترل هوشمند : سیستم های کنترل هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی و یادگیری ماشین می توانند با تحلیل داده های حسگرها و شرایط محیطی زاویه باربرداری بهینه را به صورت خودکار محاسبه و تنظیم کنند. این سیستم ها می توانند به کاهش خطای انسانی و افزایش ایمنی و کارایی عملیات باربرداری کمک کنند.
• مدل سازی و شبیه سازی سه بعدی (۳D Modeling and Simulation) : استفاده از نرم افزارهای مدل سازی و شبیه سازی سه بعدی به مهندسان و اپراتورها امکان می دهد تا عملیات باربرداری را قبل از اجرا به طور مجازی شبیه سازی کنند و زاویه باربرداری بهینه را با در نظر گرفتن تمام عوامل مؤثر تعیین کنند. این روش می تواند به شناسایی و رفع مشکلات احتمالی قبل از وقوع حادثه کمک کند.
• سنسورهای پیشرفته : سنسورهای پیشرفته مانند سنسورهای لیزری سنسورهای اینرسی و سنسورهای بادی می توانند اطلاعات دقیقی از وزن بار شعاع کاری زاویه بوم سرعت باد و شرایط زمین را به طور لحظه ای جمع آوری و به سیستم کنترلی جرثقیل ارسال کنند. این اطلاعات برای کنترل دقیق تر زاویه باربرداری و حفظ پایداری جرثقیل بسیار مهم هستند.
• واقعیت مجازی و واقعیت افزوده (VR/AR) : فناوری های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده می توانند برای آموزش اپراتورهای جرثقیل و بهبود دید و آگاهی موقعیتی اپراتور در حین عملیات باربرداری استفاده شوند. شبیه سازی محیط های کاری مختلف و شرایط اضطراری در محیط واقعیت مجازی می تواند به اپراتورها در تصمیم گیری بهتر و واکنش سریع تر در شرایط واقعی کمک کند. واقعیت افزوده می تواند اطلاعات مهمی مانند ظرفیت باربرداری زاویه بوم و شعاع کاری را به صورت بصری در میدان دید اپراتور نمایش دهد.

منبع: عجیب بود

چالش ها و محدودیت های فنی در تعیین زاویه باربرداری

تعیین زاویه باربرداری بهینه با چالش ها و محدودیت های فنی متعددی روبرو است :

• شرایط محیطی : وزش باد بارندگی دمای شدید و شرایط نامساعد جوی می توانند به طور قابل توجهی بر پایداری و عملکرد جرثقیل تأثیر بگذارند و محدودیت هایی را در انتخاب زاویه باربرداری ایجاد کنند. وزش باد شدید می تواند باعث نوسان بار و کاهش پایداری جرثقیل شود. بارندگی و یخ زدگی می تواند باعث لغزندگی سطح زمین و کاهش چسبندگی لاستیک ها یا پدهای خارج گرها شود.
• شرایط زمین : ناهمواری نرمی و شیب زمین می تواند پایداری جرثقیل را به خطر اندازد و محدودیت هایی را در استقرار و تراز کردن جرثقیل ایجاد کند. استقرار جرثقیل بر روی سطوح ناپایدار یا شیب دار می تواند منجر به واژگونی جرثقیل شود.
• محدودیت های فضایی : موانع فیزیکی مانند ساختمان ها خطوط برق درختان و فضای محدود کارگاه می توانند محدودیت هایی را در انتخاب زاویه باربرداری و شعاع کاری ایجاد کنند. در فضاهای محدود ممکن است نیاز به استفاده از جرثقیل های کوچکتر با قابلیت مانورپذیری بالا یا تغییر زاویه باربرداری به منظور اجتناب از موانع باشد.
• بارهای نامتعارف : بارهای با شکل نامنظم مرکز ثقل خارج از مرکز و بارهای حجیم و بادگیر می توانند چالش های خاصی را در عملیات باربرداری ایجاد کنند. در مورد بارهای نامتعارف محاسبه دقیق مرکز ثقل و ارزیابی تأثیر باد بر پایداری بار و جرثقیل بسیار مهم است. زاویه باربرداری ممکن است نیاز به تنظیم دقیق تر و احتیاط بیشتر داشته باشد.
• خطای انسانی : خطای اپراتور برنامه ریزی نادرست و عدم رعایت دستورالعمل های ایمنی می تواند منجر به انتخاب زاویه باربرداری نامناسب و بروز حادثه شود. آموزش ناکافی اپراتورها خستگی و بی توجهی می تواند از عوامل اصلی خطای انسانی در عملیات باربرداری باشد.

نکات کلیدی برای بهینه سازی و بهبود عملکرد زاویه باربرداری

برای بهینه سازی زاویه باربرداری و بهبود عملکرد ایمن و کارآمد جرثقیل رعایت نکات کلیدی زیر ضروری است :

• برنامه ریزی دقیق و ارزیابی ریسک : قبل از شروع هر عملیات باربرداری باید برنامه ریزی دقیق انجام شود و ارزیابی ریسک جامع صورت گیرد. این برنامه ریزی باید شامل انتخاب جرثقیل مناسب تعیین زاویه باربرداری بهینه بررسی شرایط محیطی و زمین شناسایی خطرات احتمالی و تعیین اقدامات کنترلی باشد.
• استفاده از نمودارهای بار (Load Charts) : نمودارهای بار راهنمای اصلی برای تعیین ظرفیت مجاز باربرداری جرثقیل در زوایای بوم و شعاع های کاری مختلف هستند. اپراتور باید نمودار بار مربوط به جرثقیل مورد استفاده را به طور کامل مطالعه و درک کند و همواره ظرفیت باربرداری را بر اساس نمودار بار و شرایط واقعی کار کنترل کند.
• استقرار صحیح و تراز کردن جرثقیل : جرثقیل باید بر روی سطح صاف مستحکم و تراز مستقر شود. استفاده از خارج گرها برای افزایش پایداری و توزیع بار بر روی زمین ضروری است. تراز بودن جرثقیل باید قبل از شروع عملیات باربرداری با استفاده از ترازهای دقیق بررسی و اطمینان حاصل شود.
• آموزش و صلاحیت اپراتور : اپراتورهای جرثقیل باید آموزش های تخصصی و گواهینامه های معتبر داشته باشند و با اصول ایمنی عملکرد جرثقیل نمودارهای بار و روش های صحیح باربرداری آشنا باشند. آموزش های دوره ای و بازآموزی برای به روزرسانی دانش و مهارت های اپراتورها ضروری است.
• بازرسی و نگهداری منظم : جرثقیل و تمامی اجزای آن باید به طور منظم و دوره ای بازرسی و نگهداری شوند. بازرسی های قبل از شروع کار بازرسی های دوره ای و بازرسی های سالانه باید مطابق با دستورالعمل های سازنده و استانداردهای مربوطه انجام شود. نگهداری پیشگیرانه می تواند به شناسایی و رفع مشکلات احتمالی قبل از وقوع حادثه کمک کند.
• رعایت سرعت باد مجاز : عملیات باربرداری باید در محدوده سرعت باد مجاز برای جرثقیل مورد استفاده انجام شود. سرعت باد باید به طور مداوم اندازه گیری و کنترل شود و در صورت تجاوز از حد مجاز عملیات باربرداری باید متوقف شود.
• ارتباط مؤثر : ارتباط مؤثر بین اپراتور جرثقیل مسئول باربرداری و سایر پرسنل درگیر در عملیات برای حفظ ایمنی و هماهنگی ضروری است. استفاده از دستگاه های بی سیم و علائم دستی استاندارد می تواند به بهبود ارتباطات کمک کند.

نتیجه گیری علمی و تخصصی

زاویه باربرداری جرثقیل پارامتری حیاتی در عملیات ایمن و کارآمد باربرداری است. هیچ زاویه “بهترین” مطلقی وجود ندارد و زاویه بهینه به عوامل متعددی بستگی دارد. تعیین زاویه باربرداری بهینه نیازمند درک عمیق اصول مکانیک و استاتیک شناخت اجزای جرثقیل و عملکرد آن ها آشنایی با استانداردهای بین المللی و بهره گیری از فناوری های پیشرفته است.

ایمنی همواره باید اولویت اصلی در انتخاب زاویه باربرداری باشد. برنامه ریزی دقیق ارزیابی ریسک استفاده از نمودارهای بار استقرار صحیح جرثقیل آموزش اپراتورها و بازرسی های منظم از جمله اقدامات کلیدی برای تضمین ایمنی عملیات باربرداری و بهینه سازی زاویه باربرداری هستند.

با پیشرفت فناوری سیستم های کنترل هوشمند مدل سازی سه بعدی سنسورهای پیشرفته و واقعیت مجازی/افزوده نقش روزافزونی در بهبود ایمنی کارایی و دقت عملیات باربرداری و بهینه سازی زاویه باربرداری ایفا می کنند. استفاده از این فناوری ها می تواند به کاهش خطای انسانی افزایش سرعت و دقت عملیات و کاهش هزینه ها منجر شود.

در نهایت انتخاب زاویه باربرداری بهینه هنر و علم را با هم در می آمیزد. مهندسان و اپراتورهای جرثقیل باید با دانش فنی تجربه عملی و قضاوت حرفه ای خود زاویه ای را انتخاب کنند که ضمن تضمین ایمنی کامل حداکثر کارایی را نیز برای عملیات باربرداری فراهم کند.

پرسش و پاسخ (FAQ)

۱. چه خطراتی در باربرداری با زاویه بوم کم وجود دارد؟

باربرداری با زاویه بوم کم (نزدیک به افق) اگرچه ممکن است شعاع کاری را افزایش دهد اما ظرفیت باربرداری جرثقیل را به شدت کاهش می دهد. در این حالت ممان بار افزایش یافته و احتمال واژگونی جرثقیل به سمت جلو افزایش می یابد. همچنین فشار بیشتری به بوم و سیم بکسل ها وارد می شود و احتمال ساییدگی و پارگی آن ها افزایش می یابد. علاوه بر این در زوایای پایین دید اپراتور ممکن است محدود شود و کنترل دقیق بار دشوارتر شود. همواره باید از نمودار بار برای تعیین حداکثر ظرفیت مجاز باربرداری در زوایای مختلف بوم استفاده شود و از باربرداری خارج از محدوده مجاز خودداری گردد.

۲. باد چگونه بر زاویه باربرداری بهینه تأثیر می گذارد؟

باد یکی از مهم ترین عوامل محیطی است که بر عملیات باربرداری جرثقیل تأثیر می گذارد. وزش باد شدید می تواند باعث نوسان بار کاهش پایداری جرثقیل و افزایش خطر واژگونی شود. بارهای حجیم و بادگیر بیشتر تحت تأثیر باد قرار می گیرند. در شرایط وزش باد باید زاویه باربرداری را کاهش داد و از باربرداری در زوایای بالا خودداری کرد. استفاده از نمودارهای کاهش ظرفیت باربرداری در شرایط باد که توسط سازندگان جرثقیل ارائه می شود ضروری است. همچنین اندازه گیری مداوم سرعت باد و توقف عملیات در صورت تجاوز از سرعت باد مجاز از اقدامات ایمنی مهم است. جهت باد نیز مهم است؛ باد جانبی بیشترین تأثیر را بر پایداری جرثقیل دارد.

۳. نقش اپراتور جرثقیل در تعیین زاویه باربرداری چیست؟

اپراتور جرثقیل نقش کلیدی در تعیین و کنترل زاویه باربرداری دارد. اپراتور باید دانش و مهارت کافی برای درک نمودارهای بار ارزیابی شرایط محیطی و زمین و انتخاب زاویه باربرداری مناسب داشته باشد. اپراتور باید قبل از شروع هر عملیات باربرداری برنامه ریزی دقیق انجام دهد ارزیابی ریسک کند و با مسئول باربرداری هماهنگ باشد. اپراتور باید به طور مداوم شرایط کار را زیر نظر داشته باشد و در صورت تغییر شرایط زاویه باربرداری را تنظیم کند. اپراتور باید از سیستم های ایمنی جرثقیل مانند LMI و ATB به درستی استفاده کند و در صورت هشدار سیستم اقدامات لازم را انجام دهد. قضاوت حرفه ای و تجربه اپراتور در تعیین زاویه باربرداری ایمن و کارآمد بسیار ارزشمند است.

منبع: جرثقیل نوین